Talaba laboratoriya ishning maqsadini va ma’nosini hisobat berish darajasida to’liq o’zlashtirgandan so’nggina, u laboratoriya ishni o’rganishga yuboriladi

Laboratoriya ish№ 15.

Mavzu: Integral universial reversiv hisoblagichni tadqiq etish
Ishning maqsadi:

Integral universal reversiv hisoblagichlarni tadqiq etish, ishlash prinsipi va mantiqiy sxemasini o‘rganish.

Uslubiy ko‘rsatmalar

Hisoblagichlar ketma-ket qurilma bo‘lib, kirish yo‘liga berilgan impulslar sonini hisoblash va ularni saqlash uchun xizmat qiladi. Hisoblagichlar quyidagi belgilar bo‘yicha tasniflanadi:

Hisob yo‘nalishi bo‘yicha: yig‘iluvchi; ayiruvchi; reversiv.

O‘tish sxemalarini tashkil etish yo‘li bo‘yicha: ketma-ket o‘tuvchi hisoblagichlar; to‘g‘ridan to‘g‘ri o‘tuvchi hisoblagichlar; parallel o‘tuvchi hisoblagichlar; kombinatsiyalashgan o‘tuvchi hisoblagichlar.

O‘tish koeffisiyenti bo‘yicha: ikkilik; ikkilik-o‘nlik; ixtiyoriy doimiy qayta hisoblash koeffitsiyenti; hisobning o‘zgaruvchan koeffitsiyenti hisoblagichlari va h.k.

Hisoblagichning sinxronizatsiya asosida holatini o‘zgartirishi bo‘yicha: asinxron, sinxron hisoblagichlar.

A
ytaylik, Fⁿ = 0 bo‘lganda reversiv hisoblagich yig‘uvchi sifatida va Fⁿ = 1 bo‘lganda ayiruvchi sifatida ishlaydigan bo‘lsin. U holda kommutatsiya

sxemasining ishlash tartibi quyidagicha bo‘lishi kerak:

bu yerda: Ti-signal(T kirish yo‘lida)

Lekin F boshqaruv signali qiymatining o‘zgarishi kirish signali berilishi bilan hisoblagich holatining o‘zgarishiga olib kelishi mumkin. Noto‘g‘ri o‘tishlarning oldini olish maqsadida F signal faqat α = 0 bo‘lganda uning o‘zgarishini va shu asosda kommutatsiya sxemasining ishlash tartibida quyidagi o‘zgartirishni qabul qilish mumkin:

B
u tartib quyidagi uyg‘onish funksiyasini aniqlaydi:

Unga 15.1-jadval mos keladi. Bu jadvaldan quyidagini hosil qilamiz:

Uch razryadli ketma-ket o‘tuvchi reversiv hisoblagichning sxemasi 15.1-rasmdagi ko‘rinishga ega bo‘ladi.

15.1-jadval

15.1-rasm. Uch razryadli reversiv hisoblagich

Hisobot mazmuni