Harbiy boshqaruv maxalliy bulimlardan tashkil toptan. ^ ^ ..
Guberen harbiy komissaryati harbiy rivojlanishlar, olii xaroii ma’muriy gu'berinlardan mavjud edi.
Xududiy mil1щiya tuzimi talab etgan harbiy xizmatga majburlar bilan ishlarni yaxshilash nafakat ularni yiginlarda yoki ta’tillarda bulishi undan tapщari belgilangan aloqalar harbiy kiyem va qo’shinlarning komandirlari harbiy komissarlar bilan birgalikda 1939 yilning kuzida yangi Qonun qabul kilindi “Umumharbiy majburiyat” Harbiy komissiariyat Qonunga tayangan xolda katta ishlarni amalga oshirdi.
Urush vaqtida esa harbiy xizmatga yoshlarni tayyorladilar.
II jaxon urushi xamma urushlar ichida ogir va kattik buldi, harbiy komissiariyatlar bizning davlatimizda eng katta ishni sinovdan utkazdi.
Urushning birinchi kunlarida Moskva tomonidan bizning XUDUDDE ya’ni Turkuston harbiy okrugida harbiy xolat e’lon kilindi.
Xarakatdagi armiya va zaxira kismlarni shaxeiy tarkib bilan to’ldirishurush davrida kim kaysi yillar maboynida yuqori xarbia safarbarlik utkazgan?
Kim harbiy bilim yurtini va ukuv markazlarini butlagan?
Kim harbiy xizmatga ommaviy mudofaa harbiy vatanparvar ishlarish chikaruvchilar va Chaqiruvgacha yoshlarni tayyorlash kim tomonidan amall oshiriladi?
Muassalarda, korxonalarda harbiy xizmatga bronlashtirish kil tomonidan olib borilgan?
Kim xalk xujalik resurslarini armiyaga yaroklilik xisobini oliv borgan?
Bu yuqorida keltirilgan barcha savollarni harbiy kommisaryat ol^ borgan va bajarshpga ulgurgan.
Harbiy kommissariyatlar davlat mudofaa komitetini bajaripsv katta ishlarni amalga oshirgan. 1941 yil 17 sentyabrdan “umumharbiy uish harbiy ishlarni” SSSR fukorolarini tayyorlash tizimi 100 mingla ukchilar, pulimyotchilar, minomyotchilar, aloqachidar, va boshqa m>'taxasisl^ tayyorlagan.
Harbiy kommisariyatga bundan tashkari javobgarlik xududlarid ishlarni tashkillashtirish, harbiy xizmatchi oila a’zolarini nafaka va p\t bilan ta’minlash pul atgestatlari xamda moddiy va boshqa vositalar bgash kumaklashshp, urush nogironlarish! ishga joylash va ularni uy ta’minotid yordam berish va shunga )anash bir kator vazifalar yuklatilgan.
Bu vokealar harbiy kommissariatlar tomonidan Tula viloyatid utkazilgan. (329 904 kishirsh bevosita harbiy kommissariatgan xarby xizmatga yubordi).
Tula viloyati ugal-kizlari II jaxon urushida frontning xa javxalarida vatan uchun kurashdi. II jaxon urushidan 189 969 kishi $ vataniga kaytmadilar. Tula viloyatining xotira kitobi 13 bobdan maksa sari yakunlangan.