Тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

 
ТУШУНЧАЛАРНИ АНИҚЛАШ 
Мақсади: 
- тингловчиларни гапдаги ҳар бир хорижий тилдаги сўзни тушуна олишга 
ўргатиш; 
- тингловчиларнинг гапдаги ҳар бир сўзга эътиборли муносабатда бўлиш 
заруриятини англашларига ёрдам бериш; 
- ўқув топшириғини бажаришда гуруҳларда ҳамкорликда ишлаш 
кўникмасини шакллантириш. 

---

17 
Ўқитувчи изоҳни 
тушуниш
– бу тингловчиларнинг нарса ёки 
ҳодисаларда билдирадиган образларни тасаввур эта олиш эканлигини айтишдан 
бошлайди. Бу фақатгина тасаввур этишгина эмас, балки сўзни тушунишнинг 
биринчи даражаси. 
Сўзни тўлиқ тушуниш қачонки, тингловчилар нарса ёки ҳодисанинг 
тузулишига оид таркибий қисмлар(нималардан ташкил топган) ва унинг 
функционал ўзига хосликлари (нимага ёрдам беради, у билан нима қила олиш 
мумкин ва бошқалар)ни айтиб бера олганда, юзага келади. 
Машғулот қуйидаги тарзда ўтказилади: 
1.
Барча тингловчилар кичик гуруҳларга бўлинишади. 
2.
Ҳар бир гуруҳ матнни олади. Барча гуруҳлардаги матнлар бир хил ёки 
турли хил бўлиши мумкин.
Ўқитувчи гаплардаги нотаниш сўзларни топиш ва изоҳли луғатлар, 
ўқитувчининг ёрдамида уларнинг маъносини изоҳлаб беришни сўрайди. 
3.
Гуруҳларда матн устида ишлаш бошланади. Тингловчилар биргаликда 
нотаниш, тушунарсиз сўзларни топишади ва уларнинг маъносини биргаликда 
изоҳлашади. 
4.
Топшириқ бажариб бўлинганидан сўнг, “кичик гуруҳларга ҳужум” 
бошланади. Савол берувчи ва жавоб берувчи гуруҳлар қуръа ташлаш йўли 
билан аниқланиши мумкин. Барча гуруҳлар навбати билан дастлаб биринчи 
гуруҳга савол беришади, иккинчи ва бошқалар. Масалан: 
Бир гуруҳ савол беради. 
Савол берилган гуруҳ аъзоси тезда жавобни айтиши лозим. 
Гуруҳ жавоб бергандан сўнг унинг тўғрилиги экспертлар гуруҳи 
томонидан баҳоланади. Баҳолаш 0 баллдан 5 баллгача бўлиши мумкин.
5.
Якунларини чиқариш. Ўқитувчи кўп балл йиғган гуруҳни эълон қилиши 
мумкин. Мазмуни нотўғри тушунилган сўзларга изоҳ берилади. 

---

18