Tadqiqotlari

3yb  +  KT  = T  +  Xch  +  3ox. 
Bunda   Zyb -  tovar zaxirasining hisobot yili boshidagi qoldig‘i; 
KT - kelib tushgan tovarlarning hisobot yilidagi hajmi; 
T  - tovar oboroti (hisobot davrida sotilgan ovarlarning hajmi); 

---

 
269 
 
Xch- tovarlarning turli sabablar bilan chiqib ketishi (tabiiy 
kamayishi, chirishi, sinishi va boshqalar); 
Zox - tovar zaxiralarining hisobot yili  oxiridagi qoldig‘. 
Qayta 
 
hisoblash 
usuli
 
 
Bu  usul  natijaga  bitta  yoki  ikkita  omil  ta’sir  qilgan  paytlarda 
qo‘llanilishi  qulay.  Uning    mohiyati  rejadagi  natijani  birinchi  omilning 
haqiqiy  miqdori  bilan  qayta  hisoblab  olinishidan  iboratdir.  Masalan,  tovar 
oboroti  (T)    asosiy  kapitalning  o‘rtacha  qiymati  (Ak)  va  shu  kapitalning 
samaradorligi bilan funksional   bohliq. Bu quyidagi formulada ifodalanadi: 
T = Ak . Ks
 
Bunda Ks- Asosiy kapitalning  samaradorligi. 
Ushbu formuladan ko‘rinib turibdiki, natijaga ikkita omil ta’sir qiladi.  Har 
bir  omilning  ta’sirini  hisoblash  uchun  natijani  qayta  hisoblab  olamiz.Bu 
birinchi  omilning  haqiqiy  miqdorini  (Ak
1
)  ikkinchi  omilning  rejadagi 
miqdori bilan ko‘paytirish yo‘li bilan aniqlanadi(Ks
o
), ya’ni: