Tadbirkorlik faoliyati turlari 2-mavzu. Tadbirkorlik faoliyatining turlari va shakllari Reja

Maslahat tadbirkorligi 

 

Maslahat  xizmatlarining  mohiyati  va  bosqichlari.  Ma’lum  bir  sohada  o‘z  mutaxassisligi 

bo‘yicha yo‘lyo‘riq ko‘rsatuvchi kishiga maslahatchi deyiladi. CHet ellarda boshqaruv bo‘yicha pulli 

maslahat konsalting deb yuritiladi. Iqtisodiyot va boshqaruv bo‘yicha Evropa Federatsiyasi Maslahatchilar 

---

Assotsiatsiyasining  ta’rificha  menejmentkonsalting  boshqaruv  bo‘yicha  muammo  va  imkoniyatlarni 

aniqlash, ularga baho berish, tegishli choratadbirlar ishlab chiqish va ularni amalga oshirishda xolisona 

maslahat berish hamda yordam ko‘rsatishdir. 

Sanoati  rivojlangan  mamlakatlarda  mablag‘larni  maslahatli  xizmat  shaklida  intellektual 

kapitalga kiritish yangi uskuna yoki ilg‘or texnologiyalarni sotib olishga ketgan mablag‘lar bilan 

tengdir.  Mablag‘lar    ishlatishning  ushbu  ko‘rinishi  bizning  mamlakatimizda  endi  amalga 

oshirilmoqda.  Bu  yo‘nalishda  intellektual  imkoniyatlardan  iqtisodiyot  va  boshqaruv  sohalarida 

to‘laligicha  foydalanish  yaxshi  samara  beradi.  Ko‘p  korxonalar  o‘zlarining  intellektual 

imkoniyatlaridan to‘la va samarali foydalana olmasliklari sababli bozor iqtisodiyoti sharoitida qiyin 

ahvolga  tushib  qolgan.  O‘z  vaqtida  maslahatchilar  yordamidan  foydalangan  rahbarlar 

moliyaviyxo‘jalik faoliyatida iqtisodiy samaraga erishganlar. 

Germaniyaning  mashxur  «Porshe»  avtomobil  firmasi  1991  yilga  kelib  tanazzulga  uchrash 

arafasida  edi.  Korxona  rahbarlari  ahvolni  tuzatish  uchun  YAponiyaning  «Sin  gidzyusu»   (bu 

«YAngi   texnologiya»   ma’nosini   bildiradi)   konsalting   firmasiga   murojaat   qilishdi. Firma 

«Toyota»ning malakali mutaxassislarini yig‘ib, ishga kirishdi. CHet ellik maslahatchilar sharoitni 

obdon o‘rganib chiqib, «Porshe» zavodida konveyer ish usulini joriy etdi. Ishlab chiqarishning barcha 

bo‘g‘inlarida xarajatlar keskin ravishda kamaytirildi. Konveyer tizimi  o‘zgartirilmasada mahalliy 

tajriba va an’analar hisobga olinmadi. Faqat yapon maslahatchilari taklif qilgan tizim ishlay boshladi. 

YAponiya texnologiyasi joriy etishdan uch yildan keyin «Porshe»da birinchi real natijalar 

yuzaga keldi: kompaniya kam xarajat qilib, ko‘proq avtomobil ishlab chiqara boshladi. 19%

 

ga  kamaytirilgan  ishchilar  tezroq  va  sifatliroq  ishni  bajara  boshladi.  YApon 

maslahatchilarining  tavsiyalari  tufayli  yig‘uv  konveyer  uzunligi  qisqardi,  ko‘p  miqdordagi 

yordamchi omborxonalarga hojat qolmadi, natijada zavod hududi 30%  ga qisqardi.  Ishlab 

chiqarishdagi kamchiliklar ikki barobar kamaydi. Avtomobil yig‘ish tezligi 40% ga  oshdi. Bu 

ishning  barchasini  o‘sha  eski  jihozlarda,  shu  zavodda  ishlab  kelgan  ishchi  va  muhandislar 

amalga   oshirdi.   Ular   ixtiro   sohasida   ham   faollashib,   har   oyda   ishlab   chiqarishni 

yaxshilashga qaratilgan ikki yarim mingdan ortiq yangi takliflar bermoqda. 

Konsalting  xizmatlari  bir  martali  maslahat  ham  bo‘lishi  mumkin.  Lekin  ular  konsalting 

loyiha shaklida bo‘lib quyidagi asosiy bosqichlarni qamrab oladi: 

muammolarni  aniqlash  (diagnostika); 

loyihani ishlab chiqish; 

loyihani amalga oshirish. 

Loyihaning  hajmiga  qarab  yakuniy  bosqich  bir  necha  kundan  bir  necha  oygacha 

cho‘zilishi mumkin. Ba’zida mijozlar bilan ish olib borish ko‘p yillar davom etadi.