Тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

кенг 
қамровлилик 
асосида 
амалга 
оширилади. 
Ушбу 
тизим 
тадбиркорликда қўлланиладиган барча соҳаларда беистисно тарзда 
амалда бўлади. Бошқача айтганда, ҳуқуқий ҳимоя тизими нафақат 
ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан ёки суд орқали 

---

XII БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқ ва қонуний 
манфаатларини ҳимоя қилиш
341 
ҳимояланиш ҳуқуқи орқали, балки давлат ва нодавлат, суд ва носуд 
тузилмалар орқали ҳам амалга оширилади. 
Ҳуқуқий ҳимоя 
юксак даражада юридик таьминланган
. 
Бошқача айтганда, ҳуқуқий ҳимоянинг усуллари, воситалари, 
шакллари, уни амалга ошириш жараёни қонун нормаларида батафсил 
тартибга солинган. Бу эса ҳуқуқий ҳимоянинг қонунийлигини 
таьминлайди. 
Бунинг маьноси шундаки, тадбиркорлик субьектларини вужудга 
келиш, фаолиятини амалга ошириш ва бекор бўлиш жараёнларининг 
ҳамма босқичида ҳуқуқий ҳимоя мавжуд бўлади, масалан, 
тадбиркорлик субьектини рўйxатга олишни рад этганлик учун судга 
шикоят қилиш ҳуқуқи, тадбиркорлар фаолиятига ўзбошимчалик 
билан аралашувлардан ҳимоя қилиш тартиби ва 
ниҳоят, 
тадбиркорлик субьекларини банкрот деб топиш асослари ва тартиби 
(аслини олганда банкротлик ҳам ҳимоя тизимига киради, яьни якка 
тартибдаги тадбиркорни муайян асосларга кўра кредиторлар олдида 
жавобгарлигини бекор бўлишига олиб келади ва ҳ.к.). 
Тадбиркорлик субъектларини ҳуқуқий ҳимоя қилиш тизими 
ўзининг яққол ифодаланган 
ташкилий – ҳуқуқий тузилмаларига 
эга. Бу тузилмалар ичида адлия органлари ўзига xос ўрин эгаллайди. 
Бу ҳолат фақат мамлакатимиз ҳуқуқ тизими учунгина xос ҳолатдир. 
Хорижий мамлакатларда ҳам тадбиркорларнинг ҳуқуқий ҳимоя 
меxанизми яратилган, бироқ алоҳида, маxсус ваколатли ташкилий 
тузилмалар мавжуд эмас. 
Тадбиркорларни ҳуқуқий ҳимоя қилишда давлат органлари (суд, 
прокуратура, адлия, туманлар ва вилоятлар ҳокимликлари) ва 
нодавлат тизимлари (савдо-саноат палатаси, фермер xўжаликлари 
уюшмаси) баб-баравар фаолият кўрсатадилар. 

---

XII БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқ ва қонуний 
манфаатларини ҳимоя қилиш
342 
Тадбиркорлик субъектларини ҳуқуқий ҳимоя қилиш тизимининг 
яна бир таркибий қисми бўлиб