VIII БОБ. Тадбиркорлик субъектларини молиялаш ва кредитлаш
асослари
237
Ипотека бўйича муносабатларга нисбатан шунингдек ФК ва
“Гаров тўғрисида”ги Қонунидаги гаров ҳақидаги умумий қоидалар
қўлланилади.
Ушбу Қонуннинг 4-моддасига мувофиқ
ипотека билан
таъминланган мажбурият бўйича қарздорнинг ўзи ёки бу
мажбуриятда иштирок этмайдиган учинчи шахс (ашёвий кафил)
ипотекага қўювчи бўлиши мумкин. Ипотека белгиланган мол-мулк,
агар ипотека тўғрисидаги шартномада бошқача тартиб назарда
тутилмаган
бўлса,
ипотекага
қўювчининг
эгалигида
ва
фойдаланишида қолади.
Ипотека, агар қонунда бошқача тартиб белгиланмаган бўлса,
кредит
шартномаси, қарз шартномаси ёки бошқа шартнома бўйича
мажбуриятни,
шу
жумладан
олди-сотди,
ижара,
пудрат
шартномаларига асосланган мажбуриятни, шунингдек зарар
етказилиши
оқибатида
вужудга
келадиган
мажбуриятни
бажарилишини таъминлаш учун белгиланиши мумкин (Қонуннинг 5-
м.). Ипотека тўғрисидаги қоидалар шунингдек:
қонун ҳужжатларида белгиланган талабларга мувофиқ ер
участкасида барпо этилаётган қурилиши
тугалланмаган мол-мулк
гаровига;
VIII БОБ. Тадбиркорлик субъектларини молиялаш ва кредитлаш
асослари
238
якка тартибдаги уй-жой қуриш ёки деҳқон хўжалигини юритиш
учун мерос қилиб қолдириладиган ер участкасига умрбод эгалик
қилиш ҳуқуқлари гаровига;
агар шартномада ёки қонунда бошқача тартиб назарда
тутилмаган бўлса, ижарага олувчининг кўчмас
мулк ижараси
тўғрисидаги шартнома бўйича ҳуқуқлари (ижара ҳуқуқи) гаровига;
агар шартномада ёки қонунда бошқача тартиб назарда
тутилмаган бўлса, ер участкаси ижарасига доир ҳуқуқлар гаровига
нисбатан ҳам қўлланилади.
Муомаладан чиқарилган ва тасарруфдан чиқарилиши
мумкин
бўлмаган кўчмас мулк ипотека нарсаси бўлиши мумкин эмас.
Қонун ҳужжатларида мажбурий хусусийлаштирилиши назарда
тутилган ёки хусусийлаштирилиши тақиқланган ёхуд чекланган
корхоналар ва мол-мулк турлари ҳамда гуруҳлари
ипотека нарсаси
бўлиши мумкин эмас.
Ушбу Қонуннинг 12-моддасига мувофиқ ипотека тўғрисидаги
шартнома (шу жумладан, навбатдагилари ҳам) нотариал тартибда
тасдиқланиши ва давлат рўйхатидан ўтказилиши керак. Ипотека
тўғрисидаги шартнома давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан
эътиборан тузилган деб ҳисобланади ва кучга киради. Ипотека
тўғрисидаги шартномани нотариал тартибда тасдиқлаш ва
давлат
рўйхатидан ўтказиш қоидаларига риоя этмаслик унинг ҳақиқий
эмаслигини келтириб чиқаради. Бундай шартнома ўз-ўзидан ҳақиқий
бўлмайди.
Ипотека шартномаси
Do'stlaringiz bilan baham: