Tadbirkorlik asoslari sohasi

II BOB. TADBIRKOR TOMONIDAN KORXONA UCHUN XARIDLARNI AMALGA OSHIRISH USULLARI

14-MAVZU: KORXONA UCHUN SOTIB OLINGAN XARIDLARDA UCHRAYDIGAN XATO VA KAMCHILIKLAR
«To‘g‘ri xarid qilish» texnologiyasi

Har bir korxona o‘z faoliyati davomida bir necha korxonalar bilan o‘zaro munosabatda bo‘ladi. Bu munosabat shartnoma orqali muvofiqlashtiriladi.

Mahsulot yetkazib berish shartnomasi korxonalar o‘rtasida tuziladigan bitimlar. Bunda mahsulot yetkazib beradigan korxona xaridor korxonaga o‘zaro kelishilgan assortimentdagi, miqdor va sifatdagi mahsulotni muddatda topshirish majburiyatini, xaridor esa uni qabul qilish va haqini to‘lash majburiyatini o‘z zimmasiga oladi.

Shartnomada uni bajarishning shart-sharoitlari: idishga qo‘yilgan talablar, narxlar, hisob-kitoblar tartibi, mahsulotni o‘rab joylash, tashish usullari va boshqalar ko‘rsatiladi.

Shartnomadagi majburiyatlarga amal qilinmasa, mahsulot yetkazib beruvchi korxona moddiy jihatdan javobgar bo‘lib, iste’molchi ko‘radigan zararni qoplaydi. Shartnoma bandlari buzilgani uchun jarimalar to‘lash, yetkazilgan zararni qoplash korxonani buyurtmachiga mahsulot yetkazib berish majburiyatidan xalos etmaydi. Mahsulot yetkazib berish intizomi korxonalarning o‘zigagina bo‘lib qolmasdan, butun boshqarish bo‘g‘inlari ishiga ham ko‘p jihatdan bog‘liqdir. Shartnoma intizomiga rioya qilish iqtisodiyotning balanslashuvi, xalq xo‘jaligining normal faoliyat ko‘rsatishi, korxonalarning bir maromda ishlashi, uning samaradorligini oshirishning zarur shartidir va nihoyat xo‘jalik mexanizmini takomillashtirishning eng muhim omilidir.

Yetkazib beruvchilardan tovar-moddiy boyliklar va uskunalarni xarid qilishda tadbirkorlar quyidagi maxsus amaliyotlarga rioya qilishlari kerak.