Tadbirkorlik asoslari ц

FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. Yuqoridagi infografikada ifodalangan aksiyadorlik jamiyatining qaysi aso- siy jihatlari boshqa shakllar uchun ham tegishli hisoblanadi?
AKSIYADORLIK JAMIYATI TUSHUNCHASI
Siz uchun tadbirkorlik shakllari orasida nisbatan ko‘proq tanish bo‘l- ganlaridan biri - aksiyadorlik jamiyatidir. Chunki u eng yirik shakllardan biri hisoblanib, ayrim hollarda korporatsiya deb ham yuritiladi. Bugungi kunda jahonda yetakchi bo‘lgan «Apple inc.», «Microsoft» kabi kompa- niyalar shular jumlasidandir.
Aksiyadorlik jamiyati (AJ) - muassislar (aksiyadorlar)ning ixtiyo- riy hissalari asosida tashkil etilgan biznes yuritish shakli.
Mamlakatimizdagi «O‘zbekiston havo yo‘llari», «O‘zbekiston temir yo‘llari» kabi kompaniyalar ham aksiyadorlik jamiyati shaklida tashkil etilgan.
Ustav fondi (ustav kapitali) aksiyadorlarning aksiyadorlik jamiyati- ga nisbatan huquqlarini tasdiqlovchi muayyan miqdordagi aksiyalarga taqsimlangan tijorat tashkiloti aksiyadorlik jamiyati deb e’tirof etiladi.
O‘zbekiston Respublikasining 2014-yil 6-maydagi O‘RQ-370-sonli yangi tahrirdagi «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquq- larini himoya qilish to‘g‘risida»gi qonuni, 3-modda
AKSIYADORLIK JAMIYATI TURLARI
Aksiyadorlik jamiyati ochiq yoki yopiq bo‘lishi mumkin. Ochiq ak- siyadorlik jamiyatining muassislari tarkibiga kiruvchilarning eng kam soni cheklanmaydi, yopiq aksiyadorlik jamiyatining muassislari esa kamida uch shaxsdan iborat qilib belgilanadi. Jamiyatning har bir muassisi uning ak- siyadori bo‘lishi lozim. Ochiq aksiyadorlik jamiyati aksiyadorlarining soni chegaralanmaydi. Ochiq aksiyadorlik jamiyati o‘zi chiqarayotgan aksiya- larga ochiq obuna o‘tkazishga va qonun hujjatlarining talablarini hisobga olgan holda ularni erkin sotishga haqlidir. Aksiyalari faqat o‘z muassislari yoki oldindan belgilangan doiradagi shaxslar orasida taqsimlanadigan ak- siyadorlik jamiyati yopiq aksiyadorlik jamiyati hisoblanadi. Bunday jami- yat o‘zi chiqarayotgan aksiyalarga ochiq obuna o‘tkazishga yoxud ularni cheklanmagan doiradagi shaxslarga sotib olish uchun boshqacha tarzda taklif etishga haqli emas. Yopiq aksiyadorlik jamiyati aksiyadorlarining soni ellik nafardan oshmasligi zarur.