Tabiiyot-geografiya fakulteti

nurning  monoxromatik  bo`lmasligidir

,  chunki  qonunni 

keltirib  chiqarganda  asosiy  shart  sifatida  nurning  monoxromatligi  qo`yilgan  edi. 

Aslini olganda aniq monoxromatik nurni hosil qilish juda qiyin, chunki har qanday 

nur boshqa to`lqin uzunligiga ega nur bilan birga bo`ladi. Ularni ajratish nihoyatda 

qiyin  masaladir.  Nurning  monoxromatik  emasligi  natijasida  yutilish  qonunidan 

chetga chiqishini tushunib olish uchun to`lqin uzunliklari λ

1 

va λ

2

 intensivliklari I

01 

va  I

02

  bo`lgan  nurlar    tekshiriladigan  modda  eritmasiga  tushayapti,  deb  qaraymiz. 

Agar  moddaning  molyar  yutish  koeffitsentlari  E

1

  va  E

2

  bo`lsa,  tushayotgan  nur 

intensivligi: I

0

= I

01

+I

02

 va eritmadan o`tgan nurning intensivligi:  

   va 

 

bo`lib, E

1

≠E

2

 bo`lganligi uchun A va c orasidagi bog`lanish to`g`ri chiziqli 

emas. 

E=A/cl ifodadan ko`rinishicha, konsentratsiyasining ortishi molyar yutilish 

koeffitsentining  kamayishiga  olib  keladi.  Demak,  nurning  monoxromatik 

---

41 

 

bo`lmasligi  oqibatida  manfiy  qiymatli  kattaliklar  olish  mumkin.  Shu  sababdan, 

nurning monoxromatligi mumkin qadar yuqori bo`lishi kerak.