Tabiiy va iqtisodiy fanlar blok moduli

amaliy mashg‘ulotlar, laboratoriya ishlari
va mavzular kesimida 
o‘quvchilar mustaqil bajarishga va ijodiy fikrlashga undovchi amaliyotga 
yo‘naltirilgan (kompetentlikka) va fanlararo bog‘liqlikka doir masalalar uchun 
alohida soatlar ajratilgan.
Laboratoriya ishi 
o‘tilgan o‘quv materiali asosida uni bajarish tartibi va 
o‘tkazish uchun zarur jihozlar to‘plamini o‘z ichiga oladi. O‘quvchi laboratoriya 
ishida biologik jarayonlarni amaliyotda bajaradi, natijalari asosida jadvalni 
to‘ldiradi, hisoblaydi hamda xatoliklarni aniqlaydi va xulosa yozadi. 
Ushbu o‘quv dasturida boblar kesimida mavzularga ajratilgan umumiy soatlar 
hajmi keltirilgan bo‘lib, ularning taqsimlanishi o‘qituvchi tomonidan ijodiy 
yondoshgan holda amalga oshiriladi. Bunda,nazorat ishlari uchun alohida o‘quv 
soatlari ajratilishi zarur. Jumladan, taqvim mavzuiy rejani tuzishda o‘quv dasturida 
boblarga ajratilgan umumiy soat hajmidan chiqmagan holda taqsimlanishi lozim.
Shuningdek, o‘quvchilarning Davlat ta’lim standartini o‘zlashtirish yuzasidan 
o‘tkazilgan monitoring natijalariga ko‘ra o‘quvchilar bilimida aniqlangan 
bo‘shliqlarni to‘ldirish maqsadida mavzularga ajratilgan soat hajmini 15% gacha 
o‘zgartirish va metodik kengash yig‘ilishida kelishilgan holda maktab pedagogika 
kengashida muhokama qilinib tasdiqlanishi maqsadga muvofiqdir.
Mazkur dasturda foydalanishga tavsiya etilayotgan adabiyotlar ro‘yxatidan fan 
o‘qituvchilari ijodiy yondoshgan holda mavzularni kengaytirib o‘qitishda 
foydalanishlari mumkin. 
Mazkur o‘quv dasturi 2019/2020 o‘quv yilida VIII sinflarda amaliyotga joriy 
etiladi. 
(ODAM VA UNING SALOMATLIGI) 
(68 soat) 
O‘quvchilarning o‘quv faoliyati natijalariga qo‘yiladigan talablar
: 
Odam anatomiyasi, fiziologiyasi va gigiyenasi haqida tushunadi va izohlaydi; 
odam tanasining tuzilishi va funksiyasi, hujayralar shakli, tuzilishi va 
ko‘payishi, to‘qimalarning tuzilishi, joylashuvini biladi; 
hujayraning tuzilishi va hayot faoliyatining asosiy jarayonlarini tushunadi; 

---

5 
odam organizmining mehnat faoliyati, tik yurishi va ijtimoiy yashash tarzi 
bilan aloqador bo‘lgan xususiyatlarni biladi; 
odam organizmini rivojlanishini izohlaydi; 
qon organizm ichki muhitining tarkibiy qismi ekanligi, qon guruhlari, 
xususiyatlarini tushunadi; 
qon aylanish sistemasi va uning asosiy vazifalarini biladi va izohlaydi; 
jismoniy mashqning yurak-qon tomirlar sistemasiga ta’sirini baholashni 
laboratoriya mashg‘ulotida o‘rganishni va kuzatishni, multimedia yordamida 
ko‘rishni, sekundomer, fonendoskop, tonometrda tajribalar o‘tkazishni va ularga 
xulosalar tayyorlashni biladi; 
jadvaldan foydalanib, odamning kunlik ovqat ratsionida zarur bo‘lgan oqsil, 
uglevodlar, yog‘lar va qancha kkal energiya bo‘lishini aniqlashni laboratoriya 
mashg‘ulotida o‘rganishni, tajriba o‘tkazishni, kuzatishni va xulosalar tayyorlashni 
biladi; 
sezgi organlarining tuzilishi va funksiyasi haqidagi dastlabki ma’lumotlarni 
biladi va izohlaydi; 
odam organizmida sodir boladigan fiziologik va biokimyoviy jarayonlar 
mexanizmini umumiy tarzda izohlab bera oladi; 
mavzular bo‘yicha muammoli (jumboqli) vaziyatlar yaratish va ularni boshqa 
o‘quvchilar va o‘qituvchibilan birqalikda muhokama qilib, hal etish ko‘nikmasiga 
ega bo‘ladi;
olingan 
bilimlardan 
yangi 
vaziatda, 
muammolivaziyatlaryaratishda 
foydalnishnibiladi.