Tabiiy tolalar va matoga ishlov berish” kafedrasi

Yechiluvchanlik. Glad’ to’qimasi juda echiluvchan bo’ladi, bu esa uning asosiy kamchiligidir, chunki trikotaj to’qimasining pishiqligiga teskari ta’sir qiladi. Agar glad’ to’qimasidan to’qilgan matodan tasma shaklida kesib olib, ustki yoki pastki halqalar qatori ipining uchidan tortilsa, trikotaj halqalari ketma-ket echilib ketadi.

Agar glad’ to’qimasi namunasini hoshiyali tasma shaklida ishlab chiqarilsa, uni faqat yuqoridan pastga, ya’ni to’quv yo’nalishiga teskari echish mumkin. Agar tarang holatdagi glad’ to’qimasining halqalaridan birining ipi uzilsa, butun halqa ustunchasi echilishi mumkin. Trikotaj to’qimasi halqa ustunchalarining echiluvchanligi trikotaj tarangligi darajasiga, iplar orasidagi ishqalanish koeffitsientiga, halqa ipining uzunligiga va trikotajning zichligiga bog’liqdir.

Trikotajning eni bo’ylab ma’lum darajada cho’zilganda yoki bir vaqtning o’zida uzunligi va eni bo’ylab cho’zilganda glad’ to’qimasining halqalari oson echilishi mumkin. Masalan, ayollar paypog’i oyoqqa tarang tortilganda, bitta halqaning uzilishi yondosh halqalarning tez echilishiga olib keladi. Halqalar ipining uzunligi bir xil bo’lganda glad’ to’qimasining echiluvchanligi iplar orasidagi ishqalanish koeffitsientiga teskari munosabatda bo’ladi. Masalan, kapron ipidan to’qilgan glad’ to’qimasi, ishqalanish koeffitsienti ko’proq bo’lgan paxta kalava ipidan to’qilgan glad’ to’qimasiga qaraganda oson echiladi.

Glad’ to’qimasining echiluvchanligini kamaytirish uchun quyidagilarni tavsiya qilish mumkin:

- trikotaj to’qimasining cho’ziluvchanlik darajasini kamaytirish;

- ipning yo’g’onligi bir xil bo’lganda, halqa ipi uzunligini kamaytirish yoki halqa ipining bir xil uzunligida ipning yo’g’onligini ko’paytirish;

- iplar orasidagi ishqalanish koeffitsientini ko’paytirish.