Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish

Ishning maqsadi: Tabiiy resurslar tasniflari, nazorat turlari haqida ko’nikmalarga ega bo’lish.
Kerakli material va jihozlar: Tabiiy resurslardan oqilona foydalanishning klassifikatsiyasi, nazorat turlariга oid o’quv qo’llanmalari, jadvallar, gerbariylar, slaydlar.
Nazariy material: Tabiat qonunlarini bilish, tabiatni ongli ravishda oqilona o‘zgartirishga, insonning tabiatga ko‘rsatadigan ta’sirining salbiy va ijobiy oqibatlarini oldindan anglashga imkon beradi. Tabiat va jamiyat rivojlanishda predmet va hodisalar o‘rtasidagi o‘zaro aloqalar tufayli ham o‘zgaradi va yangi xil aloqalarni yuzaga keltiradi. Maslan, keyingi vaqtlarda qo‘riq yerlarni o‘zlashtirilishi va yangi xil ekinlarning joriy etilishi tyfayli, ilgarigi bo‘lgan bu joydagi hashorat va zararkunadalar yovvoyi o‘simliklardan madaniy o‘simliklarga o‘tib zararkunandalarga aylanib qoladi.
O‘rmonlarni keng ko‘lamda kesilishi natijasida uning o‘rnida yuzaga kelgan landshaftlardagi aylanma xarakati ham tubdan o‘zgaradi. Bunda iqlim sharoiti o‘zgarib, cho‘lga aylanib qolishi mumkin. Natijada u joydagi hayvonot dunyosi ham yo‘qoladi, muhitda suv parlanishi kuchayadi.
Kishilik jamiyati va tabiat bir butunlikni tashkil etadi. Jamiyat rivojlangan sari insonning tabiatga ko‘rsatadigan ta’siri ham tobora kuchaya brradi. Natijada tabiiy landshaftlar insonlar ta’sirida vujudga kelgan antropogen landshaftlarlar bilan almasha boradi. Inson tabiatdan qancha ko‘p foydalansa, tabiatda shuncha ko‘p o‘zgarishlar vujudga keladi. Biroq insonning tabiatdan foydalanishi zaruriy ehtiyojidir. birobarin, tabiatni muhofaza qilish muammosi tabiatdan intensiv foydalanish muammosi bilan bog‘liq. Inson tabiatni ishlab chiqarish protsessida muhofaza qilishi zarur bo‘ladi.
Tabiatdan inson foydalangandan so‘ng uning muhofaza qilish uchun uning usullaridan foydalanadi. Masalan, yetilgan o‘rmonlarni o‘z vaqtida kesib olinishi, ularni qayta itklanishi va sifatini yaxshilab borishini ta’minlaydi yoki baliqlarni ovlash to‘ri tashkil etilsa baliqlarni soni va sifatiga salbiy ta’sir etmaydi.