Tabiiy resurslar va ulardan oqilona foydalanish va atmosfera muhofazasi

• «Экология кафедраси»
• Популяциялар экологияси 4 соат
• Б.Файзуллаев

TABIIY RESURSLAR VA ULARDAN OQILONA FOYDALANISH VA ATMOSFERA MUHOFAZASI

• Reja .Tabiiy resurslar klassifikatsiyasi .Tabiatni muhofaza qilishning aspektlari1. . Atmosfera tarkibi. .Atmosfera tuzilmasi. .Atmosferai floslanishi va tabiiy tozalanishi. .Atmosferani muxofazasi

Qayta tiklanadigan resurslar

• Quyosh bitmas tuganmas resurs, yer yuzini issiqlik va yorug‟lik bilan ta‟minlaydi. Yomg‟ir ko‟llar va jilg‟alarni suv bilan to‟ldiradi. Qachonki, o‟simliklar fotosintez jarayonini amalga oshirsa, ular havoga kislordni qo`shadi. Quyosh nuri, suv va havo qayta tiklanadigan resurslardir.

Qayta tiklanmaydigan resurslar

• Qayta tiklanmaydigan resurslar chegaralangan bo‟lib, ularni siz devorni bo‟yashda yoki avtomashina bilan sayohat qilishda foydalanasiz. Plastiklar, bo‟yoqlar va benzin qimmatbaho qayta tiklanmaydigan resusrlar bo`lmish neft yoki moydan ishlab chiqariladi. Neft mikroskopik dengiz organizmlarning qoldiqlarini yuz millionlab yil davomida burdalanib chirishi natijasida paydo bo‟ladi. Temir,mis, oltin, kumush va uran singari boyliklar metal himsoblanadi.

Qayta tiklanmaydigan resurslar

• Qayta tiklanmaydigan resurslar chegaralangan bo‟lib, ularni siz devorni bo‟yashda yoki avtomashina bilan sayohat qilishda foydalanasiz. Plastiklar, bo‟yoqlar va benzin qimmatbaho qayta tiklanmaydigan resusrlar bo`lmish neft yoki moydan ishlab chiqariladi. Neft mikroskopik dengiz organizmlarning qoldiqlarini yuz millionlab yil davomida burdalanib chirishi natijasida paydo bo‟ladi. Temir,mis, oltin, kumush va uran singari boyliklar metal himsoblanadi.

Isrofgarchilik miqdori yo`qori bo`lgan resurslar

• Isrofgarchilik ayniksa neft, ko‟mir, kaliy tuzi, qurilish materiallari kora va rangli metallar, tog‟ kimiyoviy hom ashyolarni qazib olishda ko‟plab roybermoqda. Dunyoda juda ko‟p neft konlaridan neftning 50-60%i qazib olinib qolgan qisimi qolib ketmokda. Shunday qilib hozirgi kunda yersharining litosferasidan har yili 150 mlrd.t. ruda qazib olinadi va undan kerakli elementlar ajratib olinib qolgan 95-98% atrof muxitga tashlanadi