ASINXRON VA SINXRON MASHINALAR
O‘zgaruvchan tok generatorlarida mexanik energiya elektromagnit energiyaga aylanadi. Ularni FIK bilan aniqlanadi, bunda P2 = UI cosφ.
Bu generatorlarda yakor chulg‘ami statorda joylashadi. Qo‘zg‘atish chulg‘ami esa rotorda joylashadi.
Generator bir fazasining o‘zgaruvchan tok chastotasi quyidagi formuladan aniqlanadi:
f = ,
bunda p – rotoning juft qutblar soni; n2 – rotorning aylanish chastotasi, ayl/daq.
O‘zgaruvchan tok asinxron dvigatellarida elektr energiya mexanik energiyaga aylanadi.
Asinxron dvigatel rotorining aylanish chastotasi, ayl/daq.
n2 = n1(1 - s), n1 =
bunda s – sirpanish, n1 – magnit maydon aylanish chastotasi, p – juft qutblar soni, - o‘zgaruvchan tok tarmog‘ining chastotasi, Gs.
Rotorning aylanish tezligi stator magnit maydoni aylanish tezligidan orqada qolishi sirpanish deyiladi:
S =
Aylanuvchan magnit maydon stator va rotor chulg‘amlarini kesib o‘tib, ularda EYuKni induksiyalaydi:
E1 = 4,44fw1kw1 max;
E2 = 4,44fw2kw2 max;
bunda w1 va w2– stator va rotor chulg‘amlarining o‘ramlari soni; kw1 va kw2 – chulg‘am koeffitsientlari; –o‘zgaruvchan tok tarmog‘ining chastotasi, max –magnit oqimining amplituda qiymati, Vb.
O‘zgaruvchan tok asinxron dvigatellariga beriladigan quvvat:
P1 = ∙ U1 ∙ I1 ∙ cosφ
Dvigatelning foydali ish koeffitsienti:
η = ∙ 100%
Bunda: P2 = P1 - - dvigatel o‘qidagi quvvat.
1-masala. To‗rt qutbli asinxron dvigatel chastotasi 50Gs uch fazali tok tarmog'iga
ulangan va
n2 1440 ayl/daq.tezlik bilan aylanayapti. Sirpanishini aniqlang.
2-masala. Asinxron dvigatel chastotasi 50 Gs uch fazali tok tarmog‗iga ulangan va magnit maydonining tezligi n1 1000 ayl/daq. Qutblarning juftlar sonini aniqlang.
3-masala. Uch fazali ikki qutbli asinxron dvigatel nominal yuklanganda sirpanishi S=4%. Statorga berilgan o‗zgaruvchan tokning chastotasi 50Gs. Rotorning aylanish tezligini aniqlang.
4-masala. Uch fazali asinxron dvigatelning magnit oqimi 4 ·10-3 Vb, uchburchak usulida ulangan stator cho‗lg‗amida qo‗zg‗atilgan EYuK E=220V, tokning chastotasi
50 Gs, stator cho‗lg‗amining koeffitsenti o‗ramlar sonini aniqlang
5-masala.
k1 0,95. Stator cho'lg'ami bir fazasining
Aylanmayotgan asinxron dvigatel rotorining induktiv qarshiligi 1,45 Om. Sirpanish S 0,04 bilan aylanayotgan rotorning induktiv qarshiligini toping.
6-masala. Rotori qisqa tutashgan asinxron dvigatelning stator cho‗lg‗ami yulduz usuli bilan ulangan va unga liniya kuchlanishi 380 V, chastotasi 50Gs uch fazali tok berilgan. Dvigatelning pasportida quyidagi nominal ma‘lumotlar berilgan: sirpanish S=4%, statorning har bitta fazadagi o‗ramlar soni W1 80, rotor W2 10 , magnit oqimi 1,3 ·10-2 Vb. Quyidagilar aniqlang.
-rotor aylanmayotgan va aylanayotgan vaqtda stator hamda rotor cho‗lg‗amlaridagi EYuK lar, -transformatsiya koeffitsienti.
7-masala. Uch fazali rotori qisqa tutashgan asinxron dvigatel pasportida quyidagi ma‘lumotlar berilgan: nominal quvvati 11 kVt, kuchlanish 380 V, rotorning aylanish tezligi n2 975 ayl/daq, fik 0,855, quvvat koeffitsienti cos 0,83 ,
yurgizish tokining karraligi
Iю / Iном 2
o‗ta yuklanish qobiliyati
M max / M HOM
2,2 ,
tokning chastotasi 50 Gs, stator magnit maydonining aylanish tezligi n1 1000 ayl/daq. Quyidagilarni aniqlang.
-dvigatel ist‘emol qiladigan quvvat;
-nominal, yurgizish va maksimal momentlarini;
-nominal va yurgizish toklari;
-nominal sirpanishni;
-rotordagi tokning chastotasini;
-elektr energiyaning yo‗qotilishi.
Tarmoqning kuchlanishi 20% ga pasayganda dvigatelni yurgizish mumkinmi?
8-masala. Sinxron generatorning pasportida quyidagi ma‘lumotlar berilgan: o‗ramlar
soni
W 226 , cho‗lg‗am koeffitsenti
K1 0,8 , aylanish tezligi
n1 1 5 0
ayl/daq,
qutblarning juftlar soni P 2 , qo‗zg‗atish cho‗lg‗ami hosil qiladigan magnit oqim
M 0,01Вб . Salt rejimida generatorning EYuK aniqlang.
9-masala. 4A160S6UZ tipidagi uch fazali qisqa tutashgan rotorli asinxron dvigatel yurgizish momentining nominal momentga nisbati 1,2 bo‗lib yuklanish to‗la (nominal) bo‗lgan ana shunday dvigatelni tarmoq kuchlanishi 5 va 10% kamayganda yurgizish mumkinmi?
10-masala. Sexga o‗rnatilgan uch fazali asinxron dvigatellarning iste‘mol qiladigan umumiy aktiv quvvati 20 kVt, kuchlanishi 380 V va quvvat koeffitsientlarining
O'rtacha qiymati
cos ур
0,7 . Yoritgich lampalarining iste‘mol qiladigan umumiy
quvvati 20 kVt. Sexning quvvat koeffitsienti 0,95 gacha oshirish uchun kondensatorlar batareyasidan foydalanish tavsiya etiladi. Quyidagilarni aniqlang:
Kondensatorlar o‗rnatilmasdan avvlgi sex yuklamalarining umumiy quvvati
– P 1
Kondensatorlar batariyasining sigimi - C.
Kondensatorlar batariyasi o‗rnatilmasdan avval va o‗rnatilgandan so‗ng
liniya simlaridagi I 1 va I 2 toklar
Do'stlaringiz bilan baham: |