Tabiiy fanlar va geografiya Fakulteti dekani: dots. V. Azizov

Yerning  pestitsidlar  Bilan  zararlanishi.  So

’nggi  10-15  yilda  pestitsidlar  va  mineral 

o

’g’itlardan  foydalanish  miqdori  3-4  baravarga  oshdi.  Qishloq  xo’jaligi  ishlab  chiqarishida 

kimyoviy moddalarni ishlatish miqdori ancha kamaytirilganiga 

qaramay  yerlarning  zaharli  qoldiq  moddalar  bilan  zararlanish  muammosi  keskinligicha 

qolmoqda.  1999-2006  yillarda  sug

’oriladigan  yerlarning  DDT  bilan  zararlanishining  o’rtacha 

miqdori  pasayib  borayotgani  kuzatilmoqda.  Tanlab  olingan  namunalarda  REKdan  oshish 

miqdori 39,2 foizdan 21,1 foizga pasaydi, o

’rtacha zararlanish darajasi 0,85 REKni tashkil etdi. 

Yerlarning  DDT  bilan  nisbatan  ko

’proq  zararlanishi  Andijon  va  Farg’ona  viloyatlarida  hali-

hamon  saqlanib  qolmoqda  va  bu  ko

’rsatkich  2,4-6,1  REKni  tashkil  etadi.  Barcha  viloyatlarda 

yerlarning  GXTSG,  teflon,  tiodan,  fosfamid  va  fizolon  qoldiq  miqdori  bilan  zararlanishi  REK 

miqdoridan  oshgani  yo

’q.  Avvalgi  qishloq  xo’jaligi  aerodromlari  pestitsidlarni  tarqatadigan 

ob

’ektlar bo’lib (461), atrof tabiiy muhitni zararlantiradigan manba hisoblanadi. Respublikada bu 

borada  ko

’rilayotgan  choralarga  qaramay  hamon  eskirgan,  foydalanilmayotgan,  qo’llash 

taqiqlangan,  yo

’q  qilinishi  yoki  foydali  miqdora  ishlatish  talab  etiladigan  1500  tonnaga  yaqin 

pestitsid bor.