Tabiiy fanlar fakulteti kimyo kafedrasi dehqonov r. S

С
 3-\ . ■
 ] 
© Namangan davlat universiteti
-4 
^

---

KIRISH
Talabalaming 
bilish 
faoliyatini 
faollashtirish 
va 
o ’qitish 
samaradaorligini oshirish eng asosiy dolzarb muammolardan biri 
sanaladi. Shu o ’rinda talabalar olgan nazariy bilimlarini amaliy 
mashg’ulotlarda tajriba bajarish orqali mustaxamlaydilar. Nazariy va 
amaliy bilimlami uzviylikda mustaxramlashda esa masala va mashqlar 
yechishi o ’rganish ham katta ahamiyatga ega. Chunki masalalami yecha 
bilish, talabalarga ko’pgina kiyoviy jarayonlar va qonuniyatlami chuqur 
o ’rganishlari va tushunib olishlariga imkon beradi.
Shu nuqtai nazardan kolloid kimyo fanini o’rganishda va 
o ’rgatishda masala va mashqlar yechishni o ’rganish ilmiy - pedagogik 
jixatidan dolzarb masalalardan biri xisoblanadi.
Afsuski, masalalar echishga hamma vaqt ham etarlicha e'tibor 
berilavermaydi. Bu esa bo’lajak mutaxassisni yuzaki bilim olishlariga 
sabab bo’lishi mumkin. Bundan tashqari kolloid kimyo fanidan masala 
va mashqlar yechishga bag’ishlangan o ’quv qo’llanma va adabiyotlar, 
etishmaydi, xatto kolloid kmyo fani darsliklarida ham juda kam masala 
va mashqlar uchraydi. Shuning uchun kolloid kimyo fanidan turli 
mavzulami qamrab oluvchi masala va mashqlami ishlab chiqish va 
ulam ing yechimini ko’rsatib berish hamda ushbu fandan talabalami 
mustaqil ishlashlari uchun tavsiya qilish dolzab va zarur vazifalardan 
biridir.
Kolloid kimyo fani geterogen texnologik jarayonlarning 
nazariy asosi bo‘lib, bu jarayonlarda sirt xodisalar va dispers sistemalar 
xal qiluvchi rol o ‘ynaydi. Xozirgi paytda birorta kimyoviy texnologiya

---

yo‘qki dispers sistemalar ishlatilmasin. Xayotimizda atrofimizni o ‘rab 
olgan havodan tortib to suvgacha dispers sistemalardan iborat. Shunday 
ekan kolloid kimyo fanini o ’rganish katta axamiyatga ega. Shuning 
uchun ushbu qo’llanmada kolloid kimyodan masalalmi tuzish va 
yechish metodikalariga etibor qaratildi.
Hozirgi zamon kolloid kimyosining asosiy muammolaridan 
bo ’lgan dispers sistemalaming (dispers faza va dispers muhiti) qanday 
paydo bo’lganligi va bir-biridan farq qiluvchi fazalararo sirt 
chegaralarda sodir bo’ladigan mexanik va elektrik xossalarda ega 
bo ’lgan strukturalaming geterogen tuzulishini ko’rsatib beraishdan 
iboratdir.
Ushbu qo’llanmada yuqorida keltirilgan muammolarni o ’rganish 
oson bo’lishi va talabani mustaqil bilim olishiga yordam beradigan 
hamda kolloid kimyoni chuqurroq o ’rganishga undaydigan masalalami 
tuzish va yechishga xarakat qilingan.