Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yo’nalishi

Z –atom yadrosi tarkibiga kiruvchi protonlar soni – zaryad soni yoki atomning tartib raqami deb ataladi (Mendeleev davriy jadvalida elementlarning tartib raqami)

Yadro zaryadi Ze ga teng, bu yerda e – elementar zaryad.

N – neytronlar soni.

A –nuklonlarning umumiy soni (ya’ni protonlar va neytronlar)- massa soni deb ataladi

A = Z + N.

Izotop deb kimyoviy elementning N neytronlar soni bilan farq qiladigan yadrosiga aytiladi.

Izotop deb kimyoviy elementning N neytronlar soni bilan farq qiladigan yadrosiga aytiladi.

Izotoplar – Z zaryad soni bilan farq qiluvchi nuklidlarga aytiladi.

protiy
deyteriy
tritiy

Izobarlar – А massa sonlari bir xil, Z zaryad sonlari har xil bo’lgan nuklidlardir.

Izobarlar – А massa sonlari bir xil, Z zaryad sonlari har xil bo’lgan nuklidlardir.

Izotonlar – N (N = A - Z) neytronlar soni bir xil bo’lgan nuklidlar

Izomerlar – Z zaryad va A massa sonlari bir xil bo’lgan, ammo yarim parchalanish davri bilan farqlanadigan yadrolar.

Yadroning bog’lanish energiyasi

Massalarning farqi massa nuqsoni deb ataladi: