«tabiatshunoslik» O‘quv fani dasturi - sinf

O’.T.I.B.D.O’:-----------------X.A.Karimova
SANA:--------------------..2016-2O17
22- dars
DORIVOR O‘SIMLIKLAR
Darsning ta’limiy maqsadi: o‘quvchilarga dorivor o‘simliklar haqida ma’lumotlar berish, bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish.
Darsning tarbiyaviy maqsadi: o'quvchilarga tevarak-atroflarida o'sadigan dorivor o'simliklardan to‘g‘ri foydalanishni o'rgatish.
Darsning rivojlantiruvchi maqsadi: o'quvchilarda dorivor o'simliklar va ularning ahamiyati haqida dunyoqarashlarini shakllantirish va kengaytirish.
Darsning jihozlari: dorivor o'simliklarning shoxlaridan namunalar, isiriqning qurigan tupi, kashnich va na’matak mevasidan namunalar, ulardan qaynatma va damlama tayyorlash uchun kerak bo'ladigan jihozlar, dorivor o'simliklar tasvirlangan rasmlar, darslik.
Darsda qo'llaniladigan metod: suhbatlashish, amaliy ishlar o'tkazish.
DARSNING BORISHI
1. Tashkiliy qism. O‘quvchilar davomatini aniqlash, ularning darsga tayyorligini tekshirish, dorivor o'simliklarning shoxlaridan namunalarni o'quvchilarga ko'rinadigan joyga qo'yish, dorivor o'simliklar tasvirlangan rasmlarni osib qo'yish.
2. Uy vazifasini so'rash. Avvalgi darsda o'tilgan «Manzarali o'simliklar» mavzuyi yakunida berilgan savollar asosida o'quvchilar bilan suhbatlashiladi. Quyidagi qo'shimcha savollar bilan suhbatlashish davom ettirilishi mumkin:
1. Qanday manzarali daraxtlarni bilasiz?
2. Manzarali butalarga misollar keltiring.
3. Manzarali o'simliklar qanday foyda keltiradi?
4. Gulzor o'simliklaridan qaysilarini parvarish qilishni bilasiz?
Manzarali o'simliklarni jadvalga yozish bo'yicha berilgan topshiriq tekshiriladi.
3. Yangi mavzuning bayoni. «Dorivor o‘simliklar» mavzuyi boshida keltirilgan quyidagi savollar boyicha suhbatlashiladi:
1. Qanday sabzavotlarni iste’mol qilish foydali deb hisoblaysiz?
2. Yalpiz haqida nimalarni bilasiz?
Yangi mavzu bo‘yicha dorivor o‘simliklar haqida o‘quvchilar bilan suhbatlashiladi. Darslikda keltirilgan dorivor o‘simliklardan tashqari quyidagi o‘simliklar bo‘yicha ham suhbat o‘tkaziladi.
Qir-adirlarda, yaylovlarda, dalalarda o‘sadigan ismaloq yalpiz kabi vitaminlarga boy bo‘lib, uni iste’mol qilinadi. Tog‘li odkalarda o‘sadigan kiyiko‘tdan damlab ichilgan choy qon bosimini pasaytiradi, yurak sanchishiga, qand kasaliga davo bodadi.
Dala va yaylovlarda o‘sadigan rovoch novdasini shimilsa oshqozon yarasi, buyrak kasaliga davo bodadi. Ildizining qaynatmasi ham ko‘p kasalliklarga davodir. Rovoch ildizidan olib ekiladi va ko‘paytiriladi.
Qichitqi o‘t bargining damlamasi burundan qon kelishi, bezgak, bod kasalliklariga davo bodadi, buyrakka kelgan toshni tushirishga yordam beradi.
Qoqio‘t tanasidagi sut kabi shirasi ko‘zga oq tushi'shi va jigar og‘rishiga, ildizi va bargining damlamasi buyrak, o‘t kasali, me’da yalligdanishiga davo bodadi. Damlamasi bilan ogdz chayilsa, milkni davolaydi.
Zira taomni, ayniqsa, palov va kabobni xushbo‘y qiladi. U ichak va jigarga davo bodadi.
Otquloq ildizi va mevasining qaynatmasi, bargining shirasi, milk kasali va boshqalarga davo bodadi.
Petrushka ildizi va mevasining damlamasi buyrak, qovuqdagi toshni eritishga yordam beradi, jigar kasaliga davo bodadi. Amaliy ishlar o‘tkaziladi.
Bunda O‘quvchilardan isiriq qaynatmasi, kashnich va na’matak mevasi qanday kasalliklarga davo bodishi so‘raladi.
4. Yangi mavzuni mustahkamlash. 0‘quvchilarga dorivor o‘simliklarga oid quyidagi savollar beriladi:
1. Qaysi dorivor o‘simlikni bilasiz?
2. Yalpiz va jag‘-jag‘ nima uchun dorivor o‘simlik hisoblanadi?
3. Dorivor o‘simliklardan qaysilaridan foydalangansiz?
O‘quvchilaming javobi o‘qituvchi tomonidan toddiriladi.
5. Uyga vazifa berish. O'quvchilarga darslikdagi mavzuni o'qib chiqish, mavzudan keyin berilgan savollarga javob topish uyga vazifa sifatida beriladi.