«Tabiatshunoslik» fakul`teti «Gеografiya va iqtisodiyot nazariyasi» kafedrasi

4. Tarqatiladigan material

Ishlab chiqarish egri chizig’i quyidagicha bo’ladi.

t ovar B



14

12

10

8

6

4

2

0

1 2 3

Tovar A

A tavar V tavardagi muqobil qiymatini quydagicha hisoblaymiz:

1. 
   Agar iqtisodiyotda 12 birlik V tavar ishlab chiqarish o birlik A tavar ishlab chiqaramiz.
   
2. 
   A tavarni 1 dona ishlab chiqarish, V tavardan 2 t akam ishlab chiqarishimiz.A ning muqobil qiymati 2 birlik V tavar (1210=2).
   

v) A tavar ishlab chiqarishini 1 dan 2 donaga ko’paytirishimiz natejasida 4 lik V tavarni kam ishlab chiqarishimizga to’g’ri keladi.Endi A tavarning muqobil qiymati (106=4) birlik V tavarga teng.

g) A tavarni 2 birlikdan 3 birlikga ko’paytirdik natejada 6 birlik V tavarni kam ishlab chiqarishga to’g’ri keladi.Bunda A tavarning muqobil qiymati 6 birlik V tavar (60=6).

3. Tavarning muqobil qiymati doimiy o’suvchi yoki pasayuvchi ekanligini aniqlash uchun ketma ketlikda taqqoslaymiz.

V tavarning A tavar ishlab chiqarish evaziga yo’qotilgan muqobil qiymati o’sib boruvchi, chunki u 2 dan 4,6 ga o’sadi.

A tavarning V tavarda ifodalangan muqobil qiymati esa pasayuvchi, chunki u 12,10,6,0 ga teng.

4. 
   Agarda muqobil qiymat doimiy bo’lsa A tavar ishlab chiqarishni kamayishi yoki ko’payishi, V tavarning teng miqdorda ko’payishi yoki kamayishida ifodalanadi: