Tabiatni muhofaza qilishning ilmiy nazariy asoslari

Populyatsiya  o’lchami 

Qora    shigirtkalar  sonini  sanash  tadqiqotchini  chalg‟itishi      mumkin.    Ular  

juda  bir-biriga  o‟xshash,    tez    harakatlanadi    va    berkinadilar.      Ba‟zi  bir    qora  

shigirtkalar   bir  necha  maratobadan  ko‟p  sanalishi  mumkin  va  boshqalari  esa  

umuman   qolip  ketadi.  Ekologlar   yovvoyi  tabiat  populyatsiya o‟lchamini larini 

hisoblayotganlaridabir xil  muammoga  duch  keladilar.  Ular  foydalanadigan   eng 

qulay usullardan  biri  “

Qopqon  qo’yib  belgilamoq

“  deb   nomlanadi.  Masalan,  

yavvoyi  quyonlarni hisoblashni  faraz  qilib  ko‟ring.            Quyonlar   yer  ostida  

yashaydilar  va    qorong‟u    chuqurliklardan    chiqib    keladilar        va    tunda 

oziqlanadilar.  Ekologlar  ularni  jarohat  yetkazmasdan  qo‟lga  tushuradilar.  Har  

---

bir  qopqonga  tushgan  quyon  belgilanadi  va  qo‟yib  yuboriladi.  Keyin   boshqa  

oddiy      quyon    qo‟lga    olinadi.Ba‟zi      quyonlar    belgilanadilar,  ba‟zilari  yo‟q. 

Belgilangan  va  belgilanmagan  quyonlarni      solishtirish  orqali  o‟lchov  hajmini 

aniqlaydilar.