,
kN,
bu
yerda: ^ - g ' i l d i r a k
(shina)ning
y o id a g i
ishqalanish
koeffitsiyent
( / tb= 0,6...0,7);
r -
ishqalanish k u ch in in g q o 'y ilish radiusi, m
(r= 0 ,0 3 ...0 ,0 5 ) ;
R -ek sk a v a to rn in g
b u r iiis h
radiusi, m.
Ekskavatorning burilish radiusi cho‘m ichlar hajmiga b o g iiq
holda quyidagcha olinadi:
0,4 m3 hajmli ekskavatorlar uchun
R=5...6 m
0,5m3 dan 0,65 m3 gacha hajmli ekskavatorlar uchun
R=7...8 m
0,8 m3 undan yuqori hajmli ekskavatorlar uchun
R=8...9 m
Uzluksiz ishlaydigan transheya ekskavatorlari, umumiy
ma’iumotlar va klassifikatsiyasi
Tuproq ishlarining samaradorligini oshirishning eng istiqbolli
yo‘nalishlaridan biri uzluksiz ishlovchi yuqori unum li yer qazish
m ashinalarini yaratish va ularni ishlab chiqarishga joriy qilishdir.
Butun ish vaqti davomida uzluksiz ishlab grunt kavlaydigan
ekskavatorlar uzluksiz ishlovchi ekskavatorlar deb ataladi.
Uzluksiz ishlovchi ekskavatorlar yordam ida bir o‘tishda berilgan
profildagi qazilmani kavlash mumkin. Bundan tashqari, bajarilgan
ishning sifati ortadi, asosiy vazifasi m ashina kursini to‘g ‘rilab
turish va kavlash chuqurligini rostlab turishdan iborat boTgan
m ashinistning mehnati ancha yengillashadi.
Uzluksiz
ishlovchi ekskavatorlarning kam chiliklariga kam
darajada universalligi (tor darajada ixtisoslashganligi) va konstruk-
siyasining m urakkabligi kiradi.
264
Uzluksiz ishlovchi transheya ekskavatorlarini ish organining
tipiga ko‘ra (zanjirli, rotorli, ikki rotorli, plunjer-rotorli) va ish
jihozining baza m ashinaga biriktirilish turiga ko‘ra (tirkalma, yarim
tirkalm a, o‘rnatma) klassifikatsiyalanadi.
Quyidagi boblarda zanjirli va rotorli transheya ekskavatorlari
koLrib chiqiladi,
Transheya ekskavatorlari kabel,, turli maqsadlarga mo ljallangati
truboprovodlar yotqizishda, poydevodar qurishda transheyalar
kavlash uchun, qurilish va yo
‘1
ishlarida hamda boshqa ko‘pgilia
m aqsadlarda ishlatiladi.
Hozirgi zam on transheya ekskavatorlari eng samarali va yuqori
unum li yer qazish m ashinalari jum lasiga kiradi. Ular, masalan, bir
kovshli ekskavatorlarga qaraganda ikki baravar unum liroq ishlaydi.
Ular yordamida kavlangan transheyaning oicham lari aniq va
devorlari tekis chiqadi. Transheyaning tubiga juda oz grunt to‘kiladi.
Ishlash sharoitiga qarab transheya ekskavatorlari pnevm og‘il-
dirakli yoki gusenitsali qilib ishlanadi.
M anyovrchanligi, shosse yoTlarda katta transport tezligi bilan
harakatlana o lish i-p n ev m o g ‘ildirakli transheya ekskavatorlarining
asosiy afzalliklaridir. Ularning kam chiliklariga gruntga boTgan
solishtirma bosim ining kattaligini, o‘tuvchanligi va grunt bilan
ilashish koeffitsiyentining kichikligini ko‘rsatish m umkin.
0
‘tuvchanligi yaxshiligi va katta tortish kuchini hosil qila olgani
uchun gusenitsali transheya ekskavatorlari ko‘proq qo‘llaniladi.
Boshqa ishlab chiqarish obyektiga ko‘chirilayotganda juda sekin
yurishi ekskavatorlarning kamchiligiga kiradi.
Transheya ekskavatorlari kavlash chuqurligi va kengligi, kuch
ustanovkasining quvvati, ish unum i, ish jihozining massasi va o‘zi-
ning um umiy massasi, gruntga boTgan solishtirma bosimi bo‘yicha
bir-biridan farq qiladi.
Ham m a transheya ekskavatorlarining konstruksiyasida uchta
asosiy gruppani ajratib ko‘rsatish mumkin:
I.
Ish jihozi, u ish organi va ag‘darish qurilm asini o‘z ichiga
oladi.
265
2. Yurish jihozi, u ish va transport yurish qismini harakat-
lantiruvchi yurish mexanizmi, kabinali platforma, kuch ustanovkasi
hamda boshqa uzellardan tuzilgan.
3. Yordamchi jihozlar, ularga ish organini ko‘tarish va tushirish
m exanizm i hamda tashuvchi qurilm a kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |