T. Qudratov N. Fayziyeva

Asosiy savollar: 
141.Mahsulot ishlab chiqarish darajasini tahlil qilish usuli 
14.2.Mahsulot sotish dinamikasini tahlil qilish usuli  
14.3. Mahsulot sifatini tahlil qilish usuli 
14.1.Mahsulot ishlab chiqarish darajasini tahlil qilish 
usuli 
Ishlab chiqarilgan mahsulot dinamikasini tahlil etishda solishtirish, farqlash, 
zanjirli bog’lanish, kabi usullardan foydalaniladi. 
Solishtirish usuli orqali ishlab chiqarilgan mahsulot  miqdori va hajmining o’zgarishi 
(oshgan yoki kamayganligi) aniqlanadi. Buni paxta yalpi hosili dinamikasining tahlili  
misolida ko’rsatamiz.  
Hisobot yilidagi paxta yalpi hosilini (∑M
1
 H
1
) bazis yilidagi yalpi hosiliga (∑M
0
 
H
0
) solishtirib, o’zgarishi aniqlanadi: 
 
Bunda M 
1
,M
o
- mos holda hisobot va bazis yillaridagi paxta maydonini ifodalaydi. 
H
1,
 H
0
- mos holda hisobot va bazis yillaridagi paxta hosildorligini bildiradi 
Shundan keyin omillar ta’siri aniqlanib, har  birining ta’siriga baho beriladi va xulosa 
qilinadi.  

---

70 
 
Ishlab chiqarilgan paxta yalpi hosili miqdorining o’zgarishiga yuqoridagi formuladan 
ko’rinib turibdiki,bevosita ikkita omil ta’sir qiladi: 
1. Paxta maydonining o’zgarishi; 
2.Paxta hosildorligi darajasining o’zgarishi. 
Natija bilan omillar orasidagi bog’liqlik funksional bog’liqlikdir. Shuning uchun 
omillar ta’sirini farqlash, zanjirli bog’lanish usullaridan foydalanib, aniqlash mumkin. 
Biz bu yerda “Farqlash” uzuli yordamida aniqlash tartibini keltirdik: 
1.Paxta yalpi hosili o’zgarishiga paxta maydoni o’zgarishining  ta’sirini aniqlash: