T o sh k e n t irrig a tsiy a va q ishloq xo‘ja L ig in I

siglshadigan  tu­
shunchalar 
bolib,  ularning  hajmi bir-biriga butunlay,  tolaligicha 
yoki  qisman  mos  keladi.  Ular  o‘rtasida  uch  xil  munosabat  mav­
jud:  moslik,  qisman  moslik va bo‘ysunish.
Moslik 
munosa-
 
bati
A  — A.Navoiy.  .
В  — 
«Mahbub  ul-qulub»  asarining 
muallifi.  A=B
Qisman 
moslik
 
munosabati
A — deputat.
В  — 
huquqshunos.
Bo‘ysunish  muno­
sabati
A — tarix.
В  — 
0 ‘zbekiston tarixi
215

---

Sig‘ishmaydigan  tushunchalar  hajmi  jihatidan  umumiylikka 
ega  bolm agan  tushunchalardir.  Bu  tushunchalar  o‘rtasida  ham 
uch xil:  birga bo‘ysunish,  qarama-qarshilik,  zidlik munosabatlari 
mavjud.
Birga  bo‘ysunish  muno-
 
sabati
A — shifokor
В -  kardiolog 
С -  endokrinolog
Qarama-qarsbilik muno-
 
sabati
A -  ta’m 
В -  achchiq 
С -  shirin A
Zidlik munosabati
A -  urush.
В -  adolatli urush.
Tushunchalar  o‘rtasidagi  munosabatlarni  bilish  ularning  maz­
muni va hajmini aniqlashtirishga,  aloqadorlik tomonlarini topish- 
ga  yordam  beradi.  Masalan,  «talaba»  va  «yoshlar  yetakchisi» 
tushunchalari  o‘rtasidagi  munosabatni  aniqlash  asosida  «Ba’zi 
talabalar  yoshlar  yetakchisidir»  degan  mulohazani  hosil  qilish 
mumkin.