T o s h k e n t d a V l a t I q t I s o d I y o t u n I v e r s I t e t I

K  '
bu yerda 
aq
%  - 
q
  ning foiz bo'yicha o'zgarishi;  A
P%
  -  Я ning foiz o'zgarishi.
Shuni  eslatish  lozimki,  foiz  o'zgarish,  o'zgaruvchining  absolyut  o'zgarishini, 
o'zgaruvchining oldingi darajasiga  nisbatidir,  ya’ni:
&n% = M . 100%; 
Д/*>/о = — 100%
Q 
P
Demak,
A(-; -ioo%  /  
r   =  Q
 
/  
оч
у
  ^ ’  ioo% 
У
 
^
Agar talab  uzluksiz funktsiya  sifatida,  ya’ni 
Qn =f(P)
  ko'rinishida  berilgan  bo'lsa, 
uning elastiklik koeffitsiyenti quyidagi formula bo'yicha aniqlanadi:
'  
Д
P  Q 
Q'
Narxga bogiiq talab elastikligi manfiydir, ya’ni 
n9
 д 
о
talab kamayadi, shuning uchun  ^ <0 - (2) tenglamadan kelib chiqadiki,  narxga bogiiq 
talab elastikligi, narxning tovar miqdoriga nisbatining (
771
  birlik narxga to'g'ri keladigan 
tovar birligi  o'zgarishigal —  I  ko'paytirishdan  hosil  bo'ladigan miqdorga teng.  Lekin, 
talab egri chizig'i bo'yicha yurganda  ^   o'zgarishi yoki o'zgarmasligi mumkin,  narx va

---

tovar  miqdori  esa  har  doim  o'zgarib  boradi.  Demak,  narxga  bogiiq  talab  elastikligi 
talab chiziglning alohida nuqtasida olchanadi va egri chiziq bo‘yicha siljiganimizda,  u 
o‘zgarib boradi. (2) chiga nuqtaviy elastiklik koeffitsiyenti ni hisoblash formulasi deyiladi.
Real statistik ma’lumotlarga ko‘ra, nuqtaviy va yoysimon elastiklik koeffitsiyentlarini 
quyidagicha aniqlash mumkin,
Talabning narxga ko‘ra elastiklik koeffitsiyentini hisoblash formulasi:
Talabning narxga ko‘ra yoysimon elastiklik koeffitsiyentini hisoblash formulasi:
Bu yerda