T o s h k e n t d a V l a t I q t I s o d I y o t u n I v e r s I t e t I

tekislashuvini  ta’minlaydilar.
Savdogarlar b o ‘lmaganda,  serhosil yilda talab 
о
  va taklif s.boigan d a,  muvozanat 
holat 
nuqtada  o'matilgan  bo'lar edi  (8.4a-rasm).
S. 4-rasm.  a)  Serhosil yil; b) Ilosildor bo'lmagan yil,
Hosildor  bo'lmagan  yildagi  talab 
D
 
taklif 
s 2 
va  muvozanatlik 
e
2
 
(8.4b-rasm). 
Savdogarlar serhosil  yilda mahsulot sotish hajmini 
q x 
dan 
q \  
ga qisqartirib, muvozanat 
narxni 
қ
  dan 
i\
  ga  ko‘taradi.  Shu bilan birga jamg'arilgan  mahsulot zahirasi  hosildor 
bo'lmagan yildagi taklifni 
q2
  dan 
q2
  ga oshirib, muvozanat narxni 
p
;  dan  />’ga tushiradi. 
Shunday  qilib,  savdogarlar  iste’molni  serhosil  yildan  hosil  k a m o o ‘lgan  yilga  siljitib 
narxni  tekislaydilar.  Savdogarlargina  qishloq  xo'jaligidagi  mavsumiy  tebranishlarni 
tekislashga  yordam  beradilar.  Savdogarlar  tavakkalchilikka  bormaydiganlardan 
yo'qotishlami sotib olib,  foyda olish  maqsadida o'zlari  tavakkalchilikka boradilar.
Tavakkalchilikni  pasaytirshda fyucherslar, opsion va xedjirlashtirishlar ham muhim