T me/tuit students chanel kompyuter tarmoqlari 1 Ma'ruza

t.me/tuit_students_chanel 
Taqdimot pog‘onasi
(Presentation Layer) tarmoq komp'yuterlari o‗rtasida
ma'lumotlar almashuvi shaklini belgilaydi. Qo‗llanish pog‗onasidan kelib tushgan 
ma'lumotlar yuboruvchi-komp'yuterda umumlashtirilib oraliq shaklga o‗tkaziladi. 
Qabul qiluvchi-komp'yuterda oraliq shakldan ushbu komp'yuterning qo‗llanish 
pog‗onasida ishlatiladigan shaklga aylantirish bajariladi, ya'ni takdimot pog‗onasi 
tarmoqda uzatilayotgan axborotning tarkibini o‗zgartirmagan holda uni kasb etish 
shakli bilan ishlaydi. Bu orqali bir tizimning qo‗llanish pog‗onasi tomonidan 

---

t.me/tuit_students_chanel 
uzatilayotgan axborot boshqa tizimning qo‗llanish pog‗onasiga doim tushunarli 
bo‗ladi. 
Taqdimot 
pog‗onasi protokollarni qayta o‗zgartirish, ma'lumotlar 
translyasiyasi, qo‗llanilayotgan simvollar to‗plami (kodlar jadvali)ni almashtirish 
kabilarga javob beradi. Takdimot pog‗onasi, bundan tashqari, uzatiladigan bitlarni 
kamaytirish uchun ma'lumotlarni zichlashni boshqaradi. 
Qo‘llanish pog‘onasi
(Application Layer) – modelning eng yuqori pog‗onasi 
bo‗lib, qo‗llanish jarayonlarining tarmoq xizmatlariga kirish uchun imkon yaratadi. 
Bu pog‗ona amalda turli xil protokollar to‗plami bo‗lib, ular yordamida tarmoq 
foydalanuvchilari printerlar yoki gipermatnlar kabi resurslarga ruxsat oladilar, 
shuningdek elektron pochta protokollari yordamida birgalikda ishlashini tashkil 
etadilar. Qo‗llanish pog‗onasi faoliyatidagi ma'lumotlar birligi odatda ma'lumot 
(message) deb ataladi. 
Qo‗llanish pog‗onasi xizmatlari turlicha bo‗lib, misol tariqasida keng 
tarqalgan FTP, WWW xizmatlarini ko‗rish mumkin.
OSI modeli asosiga qo‗yilgan g‗oyalar keng tarzda xalqaro tan olingan.
Dunyo miqyosida ma'lumot uzatish tizimlari va tarmoqlari faoliyati, umuman, 
ushbu modelga asoslanganligini inobatga olib, ulardagi jarayonlarni funksional 
ravishda ochiq tizimlar o‗zaro bog‗lanish modeli asosida olib borish maqsadga 
muvofiq bo‗ladi.