T. Malikov O. Olimjonov moliya

Yer ostidan foydalanganlik uchun soliq - bu soliqni O‘zbekiston Respublikasi hududida foydali qazilmalar qazib olishni, shuningdek, foydali qazilmalar qazib olish bilan bog’liq bo’lmagan er osti inshootlari qurish va ulardan foydalanishni amalga oshiruvchi yuridik va jismoniy shaxslar to’laydilar. Uning ob’yekti bo’lib foydali qazilmalar qazib olish hajmi, texnogen

hosilalarning hajmi, foydali qazilmalar qazib olish bilan bog’liq bo’lmagan er osti inshootlari hajmi, rangli toshlar xom ashyosi, paleontologiya qoldiqlari va boshqa geologik kollektsiya materiallari namunalarini to’plash uchun berib qo’yilgan er qa’ri uchastkasi maydoni hisoblanadi. Soliqning stavkasi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi.

Yerning normativ bahosi - hisobli qoplash muddati davomida olinishi lozim bo’lgan potentsial daromaddan kelib chiqqan holda ma’lum sifatdagi va joydagi er uchastkasining qiymatini ifodalaydigan ko’rsatkich. Erni mulk sifatida berish uchun, unga nisbatan jamoa-hissali mulkni o’rnatish uchun, meros sifatida berish, taqdim etish, bank kreditini olish uchun er uchastkasidan garov sifatida foydalanilganda er munosabatlarini iqtisodiy tartibga solishni ta’minlash uchun joriy etilgan. Odatda erning normativ bahosi er maydoni birligiga to’g’ri keluvchi yer solig’ining 50 martalik hajmi miqdorida o’rnatiladi. Bu baho hisoblanayotgan paytda yer solig’i bo’yicha berilgan imtiyozlar inobatga olinmaydi.

Yer uchun ijara haqi - uning hajmi (o’lchami), shartlari va o’tkazish muddatlari shartnomaga muvofiq o’rnatiladi. Qishloq xo’jaligi maqsadlariga mo’ljallangan erlar ijaraga olinganda uning miqdori ijaralangan uchastkalardan olinadigan yer solig’ining summasidan oshmasligi kerak. Er uchun ijara haqi alohida yoki butun ijaraga olingan mulkning ijara haqi tarkibida ham olinishi mumkin. Lekin bu holda ham er uchun ijara haqi, albatta, mahalliy byudjetning daromadiga o’tkazilishi kerak.