T. Malikov O. Olimjonov moliya

Daromadlar to’g’risida deklaratsiya – o’tgan davr mobaynida olingan daromadlar, mulklar va ularga tegishli bo’lgan soliq chegirmalari hamda imtiyozlari to’g’risida soliq to’lovchining rasmiy arizasi. Jismoniy shaxslarni soliqqa tortishda asosiy moliyaviy hujjat bo’lib, ulardan olinadigan daromad solig’ining hajmini aniqlash uchun fuqarolarning daromadlari unda qayd etiladi.

Daromad solig’ining shedulyar shakli - daromadning manbaini inobatga olgan holda uning qismlarga (shedullarga) bo’linishini taqoza etadi. Dastlab, Buyuk Britaniya soliq tizimida qabul qilingan. Unga ko’ra har bir shedul o’ziga xos tarzda soliqqa tortiladi. Bunday tartib daromadni o’zining manbai oldida “tutish”ni maqsad qilib qo’yadi. Mamlakatda bu sohada oltita shedul amal qilib, ularning ayrimlari yana ichki taqsimlanishga ham ega. Masalan, “A” shedul o’z tarkibiga mulkdan olinadigan daromadlarni (erga mulkchilikdan, bino va inshootlarga egalikdan, uy yoki xonani ijaraga berishdan olinadigan daromadlarni), “V” shedul tijoriy maqsadlar uchun foydalaniladigan o’rmon massivlaridan olinadigan daromadlarni, “S” shedul davlat qimmatbaho qog’ozlaridan olinadigan daromadlarni, “D” shedul tijoriy ishlab chiqarish faoliyatidan olinadigaen daromadlarni (bu shedulning tarkibiga daromadlarning juda ko’p turlari kirganligi uchun uning o’zi yana olti qismga bo’linadi), “E” shedul ish haqi, pensiya, nafaqa va boshqa mehnat daromadlarini va nihoyat, “F”

shedul Buyuk Britaniya kompaniyalari tomonidan to’lanadigan dividentlar va boshqa to’lovlarni o’z ichiga oladi.