T k 1Kommunikativ



Download 0,69 Mb.
bet36/132
Sana01.06.2022
Hajmi0,69 Mb.
#623988
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   132
Bog'liq
11-sinf. BIOLOGIYA KONSPEKT vv

3.Yangi mavzu bayoni:17 daqiqa
Tabiiy sharoitdahar bir tirik organizm yovvoyi tabiatning boshqa vakillari bilan hamkorlikda yashaydi.Bir yoki har xil turga mansub o‘simlik, hayvon va mikroorganizmlaming o‘zarohamda yashash sharoitlariga ta’siri muhitning biotic omillarini ifodalaydi. Organizmlar orasidagi o‘zaro munosabatlaming barcha ko‘rinishlari muhitning biotik omillarini tashkil qiladi.Biotik omillar ikki guruhga ajratiladi.Tur ichidagi munosabatlar bir turga mansub indvidlar o‘rtasidagi munosabatlar. Populatsiyalardagi individlar soni o‘zaro ta’sir natijasida o‘zgarishsiz qoladigan munosabatlar neytral munosabatlar debataladi. Agar o‘zaro ta’sir natijasida bir populatsiyadagi individlarsoni ortsa,lekin ikkinchi populatsiyadagi individlar soni kamaymasa,bunday munosabatlar ijobiy yoki simbiolik munosabatlar deb ataladi. Bir populatsiyadagi individlar soni qanday o‘zgarishidan qat’i nazar,ikkinchi populatsiyadagi individlar soni kamaysa,bunday munosabatlar salbiy yoki antagonistik(antibioz)munosabatlar deyiladi. Neytralizm bitta tabiiy jamoada yashaydigan organizmlar orasidahar qandayfoydali yoki zararli o‘zaro ta’sirning mavjud emasligihisoblanadi.
Simbioz munosabatmng quyidagi turlari mavjud:mutualizm,protokooperatsiya,kommensalizm.
Mutualizm (lotincha «mutus» o‘zaro)-har ikki populatsiya uchun o‘zaro manfaatli va majburiy munosabat turi.Dukkakli o‘simliklaming azotfiksatsiyalovchi bakteriyalar bilanhosil qilgan simbioz munosabati ularning tuproqtarkibida azot kambo‘lgan joylarda ham o‘sishivarivojlanishigazamin tayyorlaydi va tuproq unumdorligini orttiradi. Protokooperatsiya -(yunoncha-«protos»-dastlabki,«cooperatio»-hamkorlik)harikki populatsiya hayot faoliyatiga ijobiy ta’sirko‘rsatadigan,ikki tomonham manfaatdor,lekin majburiy bo‘lmagan,ya’ni harbirpopulatsiyaalohidafaoliyat ko‘rsatishimumkin bo`lgan o‘zaro munosabat turi. Tabiatda shunday baliq turlari borki, ular yirik baliqlar terisini,jabra vaog‘iz bo‘shlig‘ini parazitlardan tozalab beradi.Kommensalizm(fransuzcha «commensal»-hamtovoq)-birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki zarar ko‘rmaydigan o‘zaro munosabatning bir turisanaladi.0‘znavbatidakommensalizm: hamsoyalik, hamtovoqlik,hamxo'raklik kabi turlarga ajratiladi

Download 0,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   132




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish