Т и б б и ё т о л и й би л и м го Х л а р и



Download 6,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/66
Sana21.06.2022
Hajmi6,26 Mb.
#690176
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   66
Bog'liq
Xirurgik bemorlar parvarishi (B.Tursunov)

б е м о р л а р
у й ^ у д а н
т у р г а н л а р и д а н
кей и н , э р г а л а б с о а т 7 д а н а м а л г а о ш и р и л а д и . П а л а т а д а
т у н г и с о а т л а р д а ^ а м м а б е м о р л а р н и б е з о в т а ^ и л м а с л и к
у ч у н ё р у р л и к с и г н а л и з а ц и я с и ва т у н г и ч и р о ^ л а р б е к а м -
к у с т н ш л а б т у р и ш и к ер ак . Х о д и м л а р ички т а р т и б - к р и -
д а л а р н и п у х т а б а ж а р и ш л а р и ва у л а р н и б у л и м г а к е л и б
т у ш а д и г а н ^ а м м а б е м о р л а р г а т а н и ш т и р и ш л а р и к е р а к ,
www.ziyouz.com kutubxonasi


Д а в о л а ш - м у ^ о ф а з а режимининг энг муз^им шарт^ 
л а р и д а н бири б ем ор психикасини э ^ти ё тл аш , б е м о р л а р г а
тулиц ж и см о н и й в а ру^ий осойиш талик таъ м и н л ай д и га н
цулай ш а р о и т л а р в у ж у д г а келтириш ,%исобланади.
С т а ц и о н а р д а даволаш-муз^офаза реж им ин и т а ш к и л
этиш учун кун тартибини окилона белгилаш ни^оятда 
му.^им, ун да д а в о т ад б и р л а р и кучини пасайтирадиган: 
ташк,и му^итнинг ёцимсиз т аъ си р л а р и н и (цаттик гапи- 
рнш, шовцин, э ш и к л а р н и каттик; очиб ёпиш) б а р т а р а ф
этиш ку зд а ту ти л га н булади.
Бем орни са л б и й
ц и с -^ ая ж о н л ар д ан эз^тиёт цилиш га 
ц а р ати л ган т а д б и р л а р н и у к а с а л х о н а га келган в ац тд а н
б о ш л аб кури ш ке рак. Д а м м а тацщ и о м и л л а р
й и р и н д и с и

нинг бемор пси хикаси га таъ си рид ан келиб чициб, к а с а л - 
х о н ад а ц у л а й ш а р о и т яратиш , беморнинг д ам олишини 
тугри т а ш к и л этиш, к а сал х о н а з^аётининг умумий тартиб- 
ц о и д а л а р и д а г и ш и к а стл ай д и ган м а в ж у д ом и л л арн и ту- 
гати ш га ал о ц и д а эъти бор берилиш и керак. Сунгги йил- 
л а р д а д а в о л а ш -п р о ф и л а к т и к а
м у а с с а с а л а р и иш ида ва- 
т ан и м и з ти бб и ёти ни н г з^ар бир 
инсон э^ти ё ж л ари н и
имкон борич а цоництиришга интилишини акс эттиради- 
ган «,\ам м а н ар са бемор учун» принципи тобора купроц 
ц арор топ аяп ти .
Б е м о р л а р д а ти бб и й
п арв ари ш бую м лари ни
(цонга 
б у я л ган д о к а б у л а к л а р и , цон ю ц лари булган шприц в а
с к а л ь п е л л а р , п а х т а ва и ф л осл ан ган б ин тл арга тул а то- 
р о р а ч а л а р ва б.) к у р г а н д » пайдо б ули ш и э^тимол тути л ­
ган т у р л и -ту м ан
са лб и й х.аяжонларни 
б а р т а р а ф этиш 
ни^оятд а му^им. Б ем о р л а р н и н г буш вацтини яхши т а ш ­
кил этиш ни н г з^ам ац ам и я ти к атта, бу беморни уз д арди- 
га т а а л л у к л и га м - т а ш в и ш л а р д а н з^оли цилади. Б у н и н г 
учун махсус ки то б л ар , ой н ом ал ар учун ж а в о н л а р цурнш„ 
ю р ад и ган
б е м о р л а р учун телеви зор урнатиш лозим.. 
Ю р а д и г а н б е м о р л а р шу хонада уз цари нд ош л ари б и л ан
у ч р а ш н ш л а р и мумкин.
Очиц з а в о д а ,
айницса ёз к у н л ар и сайр к и л и ш н и н г 
аз^амияти к а т т а . Б е м о р л а р буш в а ц т л а р и д а м уто л аа ци- 
л а д и л а р , стол усти уй инларини у й н а й д и л ар , к а т т а т и к а - 
д и л а р , н а у ш н и к орц ал и радио тингл ай д ил ар.
К А С А Л Х О Н А Д А О В Ц А Т Л А Н И Ш Н И Т А Ш К И Л К И Л И Ш
К а с а л х о н а л а р д а б ем орл арн и
ов ц а тлан ти ри ш турри­
си д а r a n к е т а р экан , диетологиянинг асосчиларидан бири 
М. И. П е в з н е р н и н г «Ш иф об ахш о в ц а тл ан и ш — к о м п л е к с
www.ziyouz.com kutubxonasi


т е р а п п я н и н г асосий 
усулидир» ёки « П а р х е з о в ^ а т л а р
б у л м а г а н ж ой д а рац и онал т е р а п и я хам 63/л м а й д и » — де- 
гаи и б о р а л а р ш ш келтириш ж о и зд и р .
ЗА М О Н А В И И Д И Е Т О Л О Г И Я Д А К У Л Л А Н И Л А Д И Г А Н А СО СИИ
ПАРХ. ЕЗ ЛАР
Aeocm'i д и е тал ар М Ф А Овк;атланиш институти м а х ­
сус кл н н н ка си да М. И. П е в зн е р б о ш ч ил и гид а 
илмий 
а с о с л а н г а п , системага солинган ва а м а л д а и ш л а б чицил- 
ган. Б у л ар н и н г х а ммаси 
м а м л а к а т д а в а куп ги н а хори- 
ж и й д а в л а т л а р д а эътироф э ти л ган ва 
кенг т а р ц а л г а н . 
П а р х е з л а р
ч егарал ан и ш д а р а ж а с и г а
к у р а т а о м л а р н и
т а и л а ш хуку^и булган п а р х е з л а р г а ва т а н л а ш ^уцу^и 
б у л м а г а н 1^атъий п а р х е зл а р га були н ади . Т а о м л а р н и тан - 
л а ш г а пул ^уйиладиган 
ва б у ю р т м а систем аси а м а л г а
о ш и р и л а д и г а н п а р х езл а р га 1, 2, 5, 9, 10 ва 1 5 -п архе зла р 
ки рад и . 
У лар м у в о за н а тл а ш г а н
б ула ди , ш у т у ф а й л и
у л а р д а н узоц ва^т ф ой д а л ан и б , орган и зм э х т и ё ж л а р и н и
т у л а -т у к и с т а ъ м и н л аш мумкин. Т а о м л а р н и т а н л а ш ХУКУ" 
^и б у л м а г а н ^атъий п а р х е з л а р г а 0,06, Ов, l a , 1 в, 4, 5а, 
5п, 8 ва 
пархезл арни н г б о а щ а ай ри м т у р л а р и к и р ад и . 
К,атънй п ар х езл а р купинча овь^атланишнинг м у в о за н а т - 
-л а ш м а га п т урл ари га киради, шунинг учун ц и с ^а в а ^ т г а
т а й и н л а н и ш и мумкин.
Д и е т о т е р а п и я бемор хол ати
д и н а м и к а с и г а
биноан 
ц а т ъ и н п архездан 
аста-секин ке н га й ти р и л га н о в к а т л а -
ниш га утиш асосида а м а л г а ош и ри ля п ти . Б и т т а пархез- 
га ж у д а у зо ^ муддат а м а л к;илишга к а м д а н - к а м х о л л а р - 
д а р у х с а т этилади. Бу ай н и к са ^ а т ъ и й п а р х е з л а р г а т а а л -
-лу^лидир.
П а р х е з ов ^ат, м асал ан , ай р и м о в ^ а т м о д д а л а р и син- 
г н ш н н и к г ирсий б у з и л и ш л а р и д а (х а зм о р г а и л а р и , б у й ­
рак к а с а л л и к л а р и , ц андли д и а б е т , ёг б о с и ш д а ) б и р д а н - 
■бнр ёк и асосий у с у л л а р д а н бири б у л и ш и м ум к ин . Б о ш к
х о л л а р д а п архез о в ^ а т л а р б и л а н д а в о л а ш к а с а л л и к н и н г
а с о р а т л а р и г а ва ав ж о л и ш и г а йул цуйм ай д а в о л а ш н и н г
Хар 
хил ту р л ар и таъ си рин и ку ч а й т и р а д и . Д и е т о т е р а ­
п и я — о в катн и шифо мак;садида ^ у л л а н и ш д и р . У бири н - 
ч и г а л д а к а с а л органни хи м и яв и й ва м е х а н и к э х т и ё т л а ш , 
унинг ф ункциясини т и к л а ш учун бир м а х су л о тн и и ккин- 
■чи. х и л и б и л а н алиш тириш ёки б ем ор о р г а н и з м и г а ети ш - 
м ай ту р г а н зар у р о в ^ а т м о д д а л а р и н и к и р и ти ш н и у з о л - 
д и г а м а ^ с а д ^илиб ХУЯДИ.
Б е л г и л а н г а н н о м ен к л ату р а г а биноан 1 д а н 15 р а ^ а м -
www.ziyouz.com kutubxonasi


л а р г а ч а
и ф о д а л а н га н пар^ез 
овк.атлар 
ц у л л а н и л ад и . 
?^ар бир п ар^езн и н г уз т аъ р и ф и бор. П а р ^ е з л а р ми^дори 
м у а сса са, яъ ни б ем о р л ар н и н г асосий ц а т л а м и (контин- 
генти) б и л ан б е л г и л а н а д и . Х,ар бир к а с а л х о н а д а асосий 
п а р ^ е з к у н л а р б ел ги л а н га н . Умумий ти пдаги куп ихти- 
с о с л а ш г а н к а с а л х о н а д а а м а л д а МФА О в ^ а т л а н и ш инс-- 
ти тути и ш л а б ч и э д а н 15 та пархез ь^улланилади.
С огли ц н и
с а ^ л а ш
вазирлиги 
том он и дан
к а сал - 
хона 
м у а с с а с а л а р и
учун 
кам и да 4 м а р т а л и к , айрим 
г у р у ^ л а р д а г и б е м о р л а р учун 
(юрак, к а с а л л и г и д а , я р а
к а с а л л и г и д а ) 
эса 5 — 6 м а р т а л и к о в к а т л а н и ш реж им и 
б е л ги л а н га н . К унд узги рационни бир м е ъ ё р д а та^сим- 
л а ш ва кечки о в ц а т г а
калори яли ли ги юцори куп о в ц а г
.^ажми ь^олишига 
йул ^уй м асл и к зарур, о д а т д а , Кечки 
с о а т л а р г а с у т к а л и к рацион калори яли л и ги н ин г купи би­
л а н 25— 30 фоизи турри келиши керак. Б е м о р л а р н и о в -, 
^ а т л а н т и р и ш в а ^ т и о в ^ а т мицдори ва д а в о л а ш муасса- 
саси ни н г р еж и м и б и л а н бел гил анади . К унд уз куни овк;ат 
ейиш у р т а с и д а ги т а н а ф ф у с л а р 4 соатдан ош м асли ги, 
охирги кечки о в ц а т ва э р т а л а б к и нонуш та у р тас и д аги
т а н а ф ф у с
10— 11 с о а т д а н ошмаслиги ке рак. 
О в^атн и
м а ъ л у м с о а т л а р д а г и н а м у н таза м нстеъмол цилиш бемор­
л а р д а в ац тга н и с б а тан ш а ртли рефлекс в у ж у д г а келтц- 
р а д и ва и ш та^ ан и н г яхш и булиш ига имкон берад и .

м а р т а л и к о в ^ а т л а н т и р и ш д а иккинчи 
нонушта, 6 
м а р т а л и к о в ^ а т л а н т и р и ш д а эса туш л и кд ан кейинги ов- 
ц а т ки ри ти л а д и .
Б е м о р г а узоц в а ц т г а ч а битта пархез столининг узини 
т а й и н л а ш мумкин э м ас, чунки ^атъий б е л г и л а н г а н шифо 
о в ^ а т ч е г а р а л а н г а н , бинобарин, кам ^ и м м а т л и булади. 
О в ц а т хилини к у п а й т и р и ш учун о в ^ат р е ж и м и н и у згар - 
ти р и б туриш , б а ъ з а н э са реж и м д а н бир оз чекиниш ^ам
м умкин.
А й ри м
к а с а л л и к л а р д а ен гиллаш тирувчи 
д еган ном 
о л г а н к у н л а р т а й и н л а н а д и .
Б е м о р н и турри (р а ц и о н а л ) ов ц а тл ан ти р и ш ов катпинг 
ф а ц а т с и ф а т т а р к и б и б и л ан эмас, б а л к и о в ц а т л а н и ш р е ­
ж и м и б и л ан ^ а м б е л ги л а н а д и . Бу туш ун ч ага кун мобай- 
и и д а неча м а р т а о в ^ а т ейиш, улар о р а с и д а ф изиологик 
о р а л и ц л а р н и турри с а ^ л а ш
ва м а .\сул отл арн и н г с у т к а ­
л и к н аб ори н и турри та ц с и м л а ш киради. О в ц атн и таш ки л
i-тиш ва н а з о р а т ^ и л и ш учун йирик к а с а л х о н а л а р д а парг 
^ е з б и л а н ш у р у л л а н у в ч и в рач ла р, б у л и м л а р д а э са riap- 
.\ез 
^ а м ш и р а л а р и б у л а д и , бу ф у н к ц и я л а р
булимнш н' 
к а т т а
ти бб и й
^ а м ш и р а с и г а
гопширилишп 
мумкин.
А*
www.ziyouz.com kutubxonasi


Тиббий д а м ш и р а б ем орл арга цар куни порционник т у з а - 
ди, уни булимнинг катта ^ а м ш и р а с и г а то п ш и рад и, у эса 
уз н ав б а ти д а п арц езл ар сонини ж а м л а й д и ва порцион- 
ннкни бош ош хон ага йуллайди. Т ун да к а с а л х о н а г а янги 
к е л га н беморга порционникни 
ц а б у л х о н а булимининг 
навбатчи ^ а м ш и р а с и э р т а л а б то п ш и рад и. Ш у порцион- 
н иклар асосида ош хон ада о в цат т а й ё р л а н а д и .
Дозирги в а ц т д а ме^натни илмий т а ш к и л цилиш цул- 
л ан и ли ш и т у ф ай л и буфетчилар о в ц а т ол иб к ели ш га бор- 
м а й д и л а р : о в ц а т м а ъ л у м идишда, б о ш к а >;еч ц а е р д а иш- 
л а т и л м а й д и г а н махсус 
а в т о т р а н с п о р т а м а р к а з л а ш г а н
>;олда олиб келинади. О вц ат учун и ш л а т н л а д и г а н ч е л а к
•ёки к а с т р ю л к а л а р ^ а м а в а ц т то за в а копцоцли б ули ш и
ке р ак. Идишни иситиладиган м а х су с ку ч м а с то л ч а л а р г а
куй н лади ва илиц ^ол д а п а л а т а г а ке л т и р и л а д и .
Ю риш га рухсат этилган б е м о р л а р о ш х о н а га у з л а р и
^борадилар. О ш хона табиий ё р и ти л га н к а т т а х о н а д а жой- 
.лаш ган булиши ке р ак. Унда 4 к и ш и л и к м у ъ ж а з сто л л а р
цуйилади, у л ар бем орларн и пар>;ез буйича г у р у ^ л а р г а
булиб утц ази ш ва яхш и хи зм ат цилиш имконини б ерад и . 
1\ а т т и ц сту л л ар цуйилгани м а ъ ц у л , бу ^ о л д а у л ар н и ар- 
ти б чициш осон б у л а д и . О ш хона с т о л л а р и ц ар гал овцат- 
д а н кейин йигиштирилиши ке рак, иш о х и р и д а эса у л а р ­
ни иссиц сув бил ан ях ш и л а б ю вилад и .
Б у ф е т д а ош хона иди ш лари с а ц л а н а д и , о в ц а т бериш- 
д а н олдин и ди ш ларн и т а р ц а т и ш х о н а с и га б е р и л а д и . У 
« р д а
иситувчи асбоб л ар: 
газ пли таси , э л е к т р ёки газ 
’ш к а ф л а р ва сув ^ а м м о м л а р и б у л а д и . И с си ц сув учун т и ­
т а н ва идиш ювиш хонаси э^ам ш у ж о й д а б у л а д и . Б у хо- 
н а л а р ни^оятда озо д а с а ц л ан и ш и л о зи м . Б у н г а б уфетчи 
ц а р а б туради, бироц ул арн и к а т т а д а м ш и р а ва п а л а т а
т и б б и й ^ а м ш и р а л а р и н а з о р а т цилиб т у р а д и л а р .
ё з
вац- 
тн да д е р а з а л а р и г а тур цоциб цуйи ли ш и к е р а к , б у купги- 
на юцумли м е ъ д а -и ч а к к а с а л л и к л а р и н и н г ц у зг а т у в ч и л а - 
рини таш и б юрувчн п а ш ш а л а р д а н цимоя ц и л а д и . Б уф е т- 
хона в а ош х о н ад а п а ш ш а л а р б ули ш и с а н и т а р и я - г и г и е н и к
р еж и м га
риоя цилишнинг ц о н и ц а р с и зл и ги д а н д а л о л а т
б е р а д и га н биринчи белги ^ и с о б л а н а д и . О в ц а т ц о л д и ц ла - 
рининг ёпиц и д и ш л а р д а с а ц л а н и ш и г а в а уз в а ц т и д а б у ­
ш ати б тури лиш ига а ^ а м и я т бери ш з а р у р .
О в ц ат сузиб б ер и л а д и ган иД иш ларни м а х с у с ювгич- 
л а р д а х ан тал
б и л ан ювилади, 
ш у н д а н сунг иссиц сув 
■оцими остида цунт билан ч а й и л а д и ва м а х с у с цуритгич 
ш к а ф л а р г а ёки т у р л а р г а цуйи лади . В и л к а ва ц о ш и ц л а р -
'ни х г м цуритилади.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Ш ифо о в ^ а т н и н г вази ф аси у ёки бу органнинг б у з и л -
ган ф ун кц ияси н и т и к л а ш д а н иборат. К а с а л х о н а л а р д а ов- 
ц а т л а н и ш р е ж и м и к а с а л л и к х ар а к тер и ва беморнинг ин­
д и в и д у а л хусу с и я тл ар и п и ^исобга олиб тузилади.
К а с а л х о н а о в ^ати н и таш кил к,илишда овцатлан иш р е ­
ж и м и м у^им ш а р т хисобланади. Б у туш унча остида ф а -
^ а т п ар х ез с т о л л а р г а риоя ^илиш нигина эмас, балки кун 
м о б ай н и д а ов ц а тн и рац и онал т а ^ с и м л а ш , у л ар о р а с и д а - 
ги т а н а ф ф у с л а р н и , бир м а р т а л и к мицдорини, ов катн ж гг 
оп ти м ал тем п е р а т у р а с и н и турри б ел ги л а ш хам тушуни- 
л ад и . Б у н д а н т а ш ^ а р и , о в ц а тл ан и ш б и л а н боглик булг&н; 
т а ш ^ и ш а р о и т л а р х ам Хис° б г а олиниш и керак. У л а р г а
д астурхон н и б еза т и ш , 
таом ларни н г та ш ^ и
к^риниши, 
у л ар н и н г т а ъ м и ва ^иди, буфетчининг озод ал и ги киради. 
Б у о м и л л а р н и н г б а р ч аси овцатнинг яхш и ^азм булиш ига 
ва сингиш ига ё р д а м беради. К упчи ли к б ем о р л ар д а иш- 
т а \ а б у л м а с л и ги н и ^исобга олиб, т а о м л а р хушкурим ва 
и ш т а ^ а оч а д и га н 1^илиб тай ёр л а н и ш и керак. О ш хон а да 
осой и ш та ш а р о и т я р а т и ш лозим. Б у >^олда тиббий ^ам - 
ш и р а 
с о р л и
^
н и
т и к л а ш учун о в ^ а т ейишнинг гоят му- 
Химлигини ту ш ун ти риш и лозим.
О в ц а т ей и ш д а н олдин х а м ма д ав о м у о л а ж а л а р и ва 
ф и зи ологи к э х т и ё ж л а р н и т у га л л а ш , п а л а т а н и
й и р и ш т и

риш ва ш а м о л л а т и ш , орир а^ в о л д аги бем орларн и нг кули- 
ни ювиб цуйиш ке рак. Агар бемор урн й д ан туриб у ти ра 
о л м а й д и г а н б у л с а , 
ёстигини б а л а н д к^та рн ш ёки бир 
нечта ёс т и ^ ^уй и б ^ад д и н и к ^ та р и б у тц ази б цуйиш к е ­
рак . Б е м о р н и н г буйни ва к у к р аги га кл её н к а ёки ф а р т у к
тути л ад и . Ё т а д и г а н б ем о р л ар га о в д а тл ан и ш вацтнда' ка- 
рай от о л д и г а ц уй и л ад и га н сто л ч а л а р и ш л ати л ад и . О п ф
а ^ в о л д а г и , ^ о л д а н 'т о й г а н ва о р и ^ л а б кетган б ем орларн и
турл и м о с л а м а л а р д а н ф ой д а л ан и б
у д а р
учун ь^улай ва-. 
з и я т д а о в д а т л а н т и р и л а д и . Тиббий ^ а м ш и р а чап цули б и ­
л а н б ем о р бош ини ёсти^ билан бирга кутаради, ^нг р у ­
л и л а э са б е м о р г а ^о ш и ц д а о в ^ а т тутади. Бем ор о в ^ а т
ичиш ни и с т а м а г а н т а ц д и р д а орзига з у р л а б о в ^ а т цуйиш 
м ум к и н эм ас, чунки ов^атн и нг н а ф а с й у л л а р и г а тушиш.и 
к ун ги лс й з о ц и б а т л а р г а са ба б б ули ш и мумкин.
Орир ё т г а н б е м о р л а р н и и а р в а р и ш л а ш н и н г 1\ийин то- 
мони и ш т а ^ а с и йуц б улга н и а й т л а р д а уни о в к а т ейиш га 
у н д а ш ^ и с о б л а н а д и . Б у ури нда бнрор конкрет маслах,ат- 
л а р б е р и б б ^ л м а й д и .
www.ziyouz.com kutubxonasi


Б Е М О Р Н И Н Г ШАХСИЙ Г И Г И Е Н А С И Т У Р Р И С И Д А ТУШУНЧА 
ВА УН ИН Г Д А В О Л А Ш Д А Г И А ^ А М И Я Т И
Ш ах си й гигиена — о д ам б ад ан и н и (териси, сочи, ориз 
<>^щлири, т и ш л ар и н и ), ич кийим ва у р и н -к у р п а ан ж ом - 
л а р и , кийимбоши, турар ж о й и ни о зо д а с а ^ л а ш н и кузд а 
ту т а д и . Ш ахсий гигиенага риоя цилиш сорайи ш га, 
c o f

л и ц н и с а ^ л а ш ва мустаз^камлашга имкон б ер ад и .
Б е м о р урнини т а й ё р л а ш ц о и д а л а р и . 
Б е м о р
урнини 
т а й ё р л а ш учун о^лиц ва ур и н б о ш а н ж о м л а р и н и н г комп- 
л е к т и були ш и зарур, унга ту ш а к , ж и л д л а р и б у л г а н ик- 
к и т а п ат ёки пар ёсти^, ч ойш аб, курп а б и л ан к у р п а ж и л - 
д и в а сочи^ киради. К а р а в о т г а ю заси с и л л и ^ ва ^ а т т и ^
ж у н ёки п ахта ту ш а к цуйилади. Ё с т и ^ л а р г а т о з а в а д а з- 
м о л л а н г а н ж и л д л а р ки й ди ри л ад и. Ч о й ш а б в а ж и л д л а р -
ни б у р м а з^осил ^ и л м ай д и г а н цилиб ёзи ш к е р а к .
Уринбош ва ич к и й им ларни а л и ш ти р и ш ц о и д а л а р и . 
О ^ л и ^ л а р н и
н авбатдаги
с а н и т а р и я ю в и б -т а р а ш и д а н
кейин о д а т д а 7— 10 кунда бир м а р т а
а л и ш т и р и л а д и . 
O f h p б е м о р л а р д а буни к а т т а эз^тиёткорлик б и л а н б а ж а -
р и л а д и . Бем орни аста-секин к а р а в о т четига су р и б цуйи- 
л а д и . А гар аз^воли имкон б ерса, 
ёнбоши б и л а н ётцизи- 
л а д и , кир чойш абнинг буш т у р ган ярм и н и эни б у й л а б
о р ^ а г а томон у р ал ад и , б у ш а б д олган ж о й г а
э с а ярм и
у р а л г а н то за чойшаб ё зи л а д и (1-расм, а, б, в ) . Т о за ва 
кйр ч ойш аб у р а м л а р и ён м а-ён ётади . 
С у н гр а беморни 
ч о йш аб ни н г тоза ярм ига ё т ^ и з и л а д и , кирини йигиш тири- 
л а д и , тозасини ёзилади ва шу б и л ан ч ойш аб соли ш ту- 
г а л л а н а д и . Агар беморга у р и н д а з^аракатлар ^ и л и ш г а
р у х са т б е р и л м аган булса, ч ой ш аб н и б о ш ^ а у с у л б и л ан
ал и ш ти р и л а д и . А ввалига б ем орн и н г бош ини б и р оз к у т а ­
р и л а д и , чойш абнинг бош том он и ни б е л г а б у р м а з^олида 
йирилади, сунгра оёцларини 
к у т а р и л а д и в а ш у тари ф а 
-белга чойш абнинг иккинчи учини йирилади, ш у н д а н сунг 
уни б ем о р таги д ан эз^тиётлик б и л а н ч и ц а р и л а д и . 
Айни 
п ай ти д а иккннчи томондан у зу н а с и г а и к к и та у р а м к;илиб 
у р а л г а н тоза чойшабни б ел 
остига к и р и т и л а д и , сун гра 
уни и к к а л а томондан — бош ва о ё ц л а р т а г и г а ё з и л а д и .
Ич к и й им ларни а л и ш т и р и ш д а м у а й я н к е т м а - к е т л и к к а
риоя цилиш керак: куй л акн и е л к а д а н ю ^ о р и г а к у т а р и л а ­
ди, а в в а л бош дан, сунгра ^ у л л а р д а н ч и ^ а р и л а д и , уни 
те с к а р и т а р т и б д а ки й и н ти ри ла ди — к у й л а к н и н г о л д и н
енги, сун гра бош томони к и й и л а д и (2-расм , а, б ) . О ё ^ - 
цУл к а с а л л и к л а р и д а ёки ш и к а с т л а р и д а ич к и й и м н и ав- 
в ал
с о р л о м
о ё ^ у л д а н , кейин к а с а л о ё ^ - ц у л д а н е ч и л а д и .
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download 6,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish