Suyuqliklarning to'yingan bug' bosimi mundarija kirish I bob. Adabiyotlar sharhi

I Bob. Adabiyotlar sharhi

1. 
   Klaperon-Klozus tenglamasi
   

Klapeyron-mendeleyev tenglamasi — berilgan t massali gazning holatini tavsiflaydigan bosim r, hajm Kva temperatura Torasidagi bogʻlanishni ifodalovchi holat tenglamasi: pV=BT, bunda V — berilgan gaz massasi uchun oʻzgarmas kattalik. Bu tenglamani 1834 yilda B. Klapeyron topgan. Tenglamalardagi V ning bir molga toʻgʻri keladigan qiymatini R bilan belgilansa, bir mol uchun pV—RT tenglama hosil boʻladi. Buni 1875 yilda D. I. Mendeleyev topgan. Shu sababli u K. — Klapeyron-mendeleyev tenglamasi deb ataladi
Kimyoviy reaksiyalarda gaz moddalar ko'pgina hollarda reaksiyaga kirishuvchi yoki hosil bo'luvchi mahsulot sifatida ishtirok etadi. Ko'p masala va misollarni ishlashda normal sharoitdan foydalanamiz. Normal sharoit deganda quyidagi sharoit tushuniladi:

• 
  Harorat 0°C (Selsiy shkalasi bo'yicha). Yoki 273°K (Kelvin shkalasi bo'yicha).
  
• 
  Bosim 101,325 kPa (101325 Pa) yoki 1 atmosfera bosimi yoki 760 mm simob ustuni (mmHg).
  

Gaz moddalar ishtirok etadigan jarayon esa har doim ham normal sharoitda bo'lavermaydi. Reaksiya boradigan har xil sharoitlar uchun tegishli hisoblashlarni bajarishlarni ham bilib olish kerak. Buning uchun ideal holatdagi gazlar tenglamasi yoki Mendeleyev-Klaperon (uni Klaperon-Mendeleyev tenglamasi deb ham aytiladi) tenglamasidan foydalaniladi.

Mendeleyev-Klapeyron tenglamasining molli formulasi: PV = nRT

Formuladagi birliklar:

• 
  P bosim (kPa)
  
• 
  V hajm (litr)
  
• 
  n modda miqdori (mol)
  
• 
  R gazlarning universal doimiysi = 8,31
  
• 
  T harorat (°K)
  

Bu formulada temperatura Kelvin shkalasi bo‘yicha hisoblanadi. Agar masalada Selsiy shkalasi bo‘yicha berilsa, Kelvin shkalasiga o‘tib olinadi. Buning uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:

t.me/masofatalim