Suvda ham quruqlikda yashovchilar sinfi Amphibia

Неотения. Вояга етмаган, яъни личинкалик даврида урчиш ҳодисасини неотения дейилади. Бу ҳодиса думли амфибияларнинг кўплаб турларида учрайди. Айниқса бу ҳодиса личинкаси аксолотл деб аталадиган америка амбистомасида жуда яхши намоён бўлади. Кузатишлардан шу нарса маълумки, сувнинг ҳарорати юқори бўлган сув ҳавзаларида амбистомаларда албатта метаморфоз бўлади, ҳамда бирмунча тез ўтади. Бунинг аксича, сувнинг ҳарорати паст бўлган чуқур сув ҳавзаларида, кўпинча неотеник личинкалар – аксолотллар бўлади.

• Неотения. Вояга етмаган, яъни личинкалик даврида урчиш ҳодисасини неотения дейилади. Бу ҳодиса думли амфибияларнинг кўплаб турларида учрайди. Айниқса бу ҳодиса личинкаси аксолотл деб аталадиган америка амбистомасида жуда яхши намоён бўлади. Кузатишлардан шу нарса маълумки, сувнинг ҳарорати юқори бўлган сув ҳавзаларида амбистомаларда албатта метаморфоз бўлади, ҳамда бирмунча тез ўтади. Бунинг аксича, сувнинг ҳарорати паст бўлган чуқур сув ҳавзаларида, кўпинча неотеник личинкалар – аксолотллар бўлади.
• Доимий жабрали думли амфибиялар метаморфозланиш лаёқатини йўқотган неотеник личинкалардир. Масалан: Техас ғорида яшайдиган кўр тритон ва Америкада яшайдиган ўпкасиз тритон, протей, амфиума ва бошқа кўпгина турлар аллақандай бир саламандранинг личинкасидир.

• Аксолотль тигровой амбистомы (Ambystoma tigrinum)

• Мексиканская амбистома Ambystoma mexicanum

• Аксолотль мексиканской амбистомы (Ambystoma mexicanum)

Йиллик цикллари. Амфибияларда кеча-кундуз ва фасл цикллилиги бор. Кеча-кундуз цикллилиги-амфибияларда тинч ва фаоллик даврлари тартибли алмашиниб туради. Қурбақалар, бўз бақалар, тритонлар каби қуруқда яшайдиган турлари кечаси фаол бўлади. Жерлянкалар, яшил бақалар ёзда сутка давомида фаол ҳаёт кечиради. Фасл цикиллилиги- ҳам ҳар хил ҳарорат ва намлик шароитларида турлича бўлади. Ҳарорат ва намлик доимо бир хил бўладиган тропик ўрмонларда фасл ва суткалик цикллилиги бўлмайди. Ҳарорат юқори бўлган жойларда ёмғиргарчилик ва қурғоқчилик даврлари ўзгариб турадиган жойларда йиллик цикллилик яққол кўринади.

• Йиллик цикллари. Амфибияларда кеча-кундуз ва фасл цикллилиги бор. Кеча-кундуз цикллилиги-амфибияларда тинч ва фаоллик даврлари тартибли алмашиниб туради. Қурбақалар, бўз бақалар, тритонлар каби қуруқда яшайдиган турлари кечаси фаол бўлади. Жерлянкалар, яшил бақалар ёзда сутка давомида фаол ҳаёт кечиради. Фасл цикиллилиги- ҳам ҳар хил ҳарорат ва намлик шароитларида турлича бўлади. Ҳарорат ва намлик доимо бир хил бўладиган тропик ўрмонларда фасл ва суткалик цикллилиги бўлмайди. Ҳарорат юқори бўлган жойларда ёмғиргарчилик ва қурғоқчилик даврлари ўзгариб турадиган жойларда йиллик цикллилик яққол кўринади.