Қурғоқчилик даврида амфибияларнинг қуруқликда яшайдиган турлари уйқуга кетади. Улар қурғоқчилик бошланиши олдидан лимфа бўшлиқларини сув билан тўлдириб, ерга чуқур кўмилиб олади ва шу ерда ёзги уйқуга киради. Субтропик ўрмонлардан бошлаб ҳарорат йил фаслига қараб ўзгариб турадиган қутблар томонига борган сари энди намлик эмас, балки ҳарорат фасл цикллилигига таъсир кўрсатадиган асосий омил бўлиб қолади. Бундай пайтда қишки уйқуга кетилади. Қишки уйқу жойнинг иқлим шароитлари ва турнинг биологик хусусиятларига қараб ҳар хил муддатга чўзилади. Яшил бақалар, ўт бақалари сувда (дарё, ариқ, кўл) гала бўлиб чуқур, музламайдиган жойларда (тош остида, сувўтлари орасида ёки лойга кўмилиб) қишлайди. Қурбақалар, чесночницалар, жерлянкалар, ўткир тумшуқли бақа, саламандралар ва тритонлар қуруқликда (чуқурликларда) қишлайди, яъни улар кемирувчиларнинг инларида, чуқурчаларда, ертўлаларда, илдиз чириндиларида, тош ва тўнкалар остида қишлайди. - Қурғоқчилик даврида амфибияларнинг қуруқликда яшайдиган турлари уйқуга кетади. Улар қурғоқчилик бошланиши олдидан лимфа бўшлиқларини сув билан тўлдириб, ерга чуқур кўмилиб олади ва шу ерда ёзги уйқуга киради. Субтропик ўрмонлардан бошлаб ҳарорат йил фаслига қараб ўзгариб турадиган қутблар томонига борган сари энди намлик эмас, балки ҳарорат фасл цикллилигига таъсир кўрсатадиган асосий омил бўлиб қолади. Бундай пайтда қишки уйқуга кетилади. Қишки уйқу жойнинг иқлим шароитлари ва турнинг биологик хусусиятларига қараб ҳар хил муддатга чўзилади. Яшил бақалар, ўт бақалари сувда (дарё, ариқ, кўл) гала бўлиб чуқур, музламайдиган жойларда (тош остида, сувўтлари орасида ёки лойга кўмилиб) қишлайди. Қурбақалар, чесночницалар, жерлянкалар, ўткир тумшуқли бақа, саламандралар ва тритонлар қуруқликда (чуқурликларда) қишлайди, яъни улар кемирувчиларнинг инларида, чуқурчаларда, ертўлаларда, илдиз чириндиларида, тош ва тўнкалар остида қишлайди.
Амфибияларнинг аҳамияти. қишлоқ хўжалигида фойдали ҳисобланади. Аввало, улар боғ, ўрмон, полиз ва далаларга зарар келтирувчи кўплаб умуртқасиз ҳайвонларни, жумладан, зараркунанда ҳашаротлар, уларнинг личинкалари ва моллюскаларни қириб фойда келтиради. Битта ўт бақаси бир кеча-кундузда 7 та қишлоқ ҳўжалиги ва ўрмон ҳўжалиги заракунандаларни, яъни ҳашаротлар ва уларнинг личикаларини, 6 ой ичида эса 1200 та зараркунандани еб қуритади. Агар 1 гектар майдонда 100 та бақа яшаса, ёз фаслида 100 минг зараркунандани йўқ қилиши мумкин. Англияда боғбонлар зараркунандаларни йўқ қилиш учун бозордан қурбақаларни сотиб олиб ўз боғларига қўйиб юборади. Шунингдек, амфибиялар мўйнали ҳайвонларга, яъни сассиққўзон, енотсимон ит, қундуз, норкаларнинг асосий озиғи ҳисобланади. Ўрдаклар, турналар, лайлаклар каби кўпгина фойдали қушлар ҳам бақалар ва уларнинг личинкалари – итбалиқлар билан озиқланади. Лаққа, чўртан, олабуға ва бошқа овланадиган балиқлар ҳам бақалар ва уларнинг икралари билан озиқланади - Амфибияларнинг аҳамияти. қишлоқ хўжалигида фойдали ҳисобланади. Аввало, улар боғ, ўрмон, полиз ва далаларга зарар келтирувчи кўплаб умуртқасиз ҳайвонларни, жумладан, зараркунанда ҳашаротлар, уларнинг личинкалари ва моллюскаларни қириб фойда келтиради. Битта ўт бақаси бир кеча-кундузда 7 та қишлоқ ҳўжалиги ва ўрмон ҳўжалиги заракунандаларни, яъни ҳашаротлар ва уларнинг личикаларини, 6 ой ичида эса 1200 та зараркунандани еб қуритади. Агар 1 гектар майдонда 100 та бақа яшаса, ёз фаслида 100 минг зараркунандани йўқ қилиши мумкин. Англияда боғбонлар зараркунандаларни йўқ қилиш учун бозордан қурбақаларни сотиб олиб ўз боғларига қўйиб юборади. Шунингдек, амфибиялар мўйнали ҳайвонларга, яъни сассиққўзон, енотсимон ит, қундуз, норкаларнинг асосий озиғи ҳисобланади. Ўрдаклар, турналар, лайлаклар каби кўпгина фойдали қушлар ҳам бақалар ва уларнинг личинкалари – итбалиқлар билан озиқланади. Лаққа, чўртан, олабуға ва бошқа овланадиган балиқлар ҳам бақалар ва уларнинг икралари билан озиқланади
Do'stlaringiz bilan baham: |