Suv bug'ining h-s diagrammasi va jadval yordamida termik fik ni hisoblash suv bug‘ining hs–diagrammasi

p=phavo+pb (6.1)

Odatda nam bug‘ bosimi atmosfera bosimi (B) ga teng bo‘lgani uchun quyidagicha yozish mumkin:

B=phavo+pb (6.2)

Bug‘ – havo aralashmasida suv bug‘i qanchalik ko‘p bo‘lsa, aralashmada suv bug‘ining partsial bosimi shunchalik yuqori bo‘ladi.

Nam havodagi suv bug‘ining partsial bosimi pb, nam havoning mazkur temperaturadagi to‘yinish bosimidan (ps) yuqori bo‘la olmaydi, ya’ni

pbps (6.3)

Nam havodagi suv bug‘ining maksimal partsial bosimi ps aralashma bosimi p ga bog‘liq bo‘lmay, faqat aralashma temperaturasiga bog‘liq.

pb

6.1-rasm.

Agar to‘yinmagan nam havo temperaturasini bosimni o‘zgartirmay pasaytirsak, to‘yinish holatiga erishish mumkin (6.1-rasm). Bunda boshlang‘ich temperaturasi t1 bo‘lgan (6.1-rasmda 1-nuqta) o‘ta qizigan suv bug‘i t2 temperaturagacha sovitiladi;

Bu temperaturaga to‘yinish holati (2-nuqta) mos keladi, temperatura yanada pasaytirilsa, havodan nam tushadi hamda bug‘ning partsial bosimi kamayadi. Bunday hodisaga kundalik turmushda ko‘p duch kelamiz: atmosfera havosida har doim suv bug‘ining ma’lum miqdori bo‘lgani uchun temperatura pasayganda havo, ko‘pincha to‘yingan bo‘ladi, tuman va shudring tushishi shu haqda guvohlik beradi.

Shuning uchun pb bosim ps bosimga teng bo‘ladigan temperatura shudring nuqtasi deb aytiladi (tsh). Nam havodagi namning massaviy miqdori mb ning quruq havoning massaviy miqdori mh ga nisbatini havoning nam saqlami d deb ataymiz:

d=mb/mx; yoki d=b/x (6.4)

Binobarin, d 1kg quruq havoga yoki (1+d) kg nam havoga to‘g‘ri keladigan nam massasidan (kilogramm hisobida) iborat.

Nam saqlami d ni quyidagicha aniqlash mumkin. 1kg quruq havo va nam havo hajmi V dagi suv bug‘i uchun holat tenglamasi quyidagicha bo‘ladi: