Сущность и принципы организации безналичных расчетов

Иқтисодий ўсишни аниқлаш ва асослаб бериш жараёнларида қуйидагиларга эътибор бериш керак:
.

Иқтисодий ўсишнинг ўлчаниши:

Иқтисодиётда реал ишлаб чиқаришнинг абсолют қўшимча ўсиши
D Yt = Yt - Yt - 1
Аҳоли жон бошига реал ишлаб чиқаришнинг абсолют қўшимча ўсиши
D yt = yt - yt
Иқтисодиётда реал ишлаб чиқаришнинг
ўcиш суръатлари
Yt = D Yt / Yt - 1
Аҳоли жон бошига реал ишлаб чиқаришнинг ўсиш суръатлари
yt = D yt / yt - 1
бу ерда t – вақт индекси
Iqtisodiy o’sishning dastlabki neoklassik modellari 1950-1960 yillarda, ya’ni dinamik muvozanat muammosiga e’tibor susaygan va birinchi planga nafaqat foydalanilmagan quvvatlar hisobiga, balki shu bilan birga yangi texnikani joriy qilish, unumdorlikni oshirish va ishlab chiqarishni tashkil qilishni yaxshilash hisobiga potentsial mumkin bo’lgan o’sish sur’atlariga erishish muammosi chiqqan davrda paydo bo’ldi.

Иқтисодий ўсиш моделлари

Неоклассик	Неокейнсиан
Р. Солоу, Дж. Мид, А. Льюис ва бошқ. Р. Солоу моделида аҳолининг турмуш даражасига ва унинг ўзгаришига жамғарма, меҳнат ресурсларнинг ўсиши ва технологик тараққиетнинг таъсири аниқланади	Р. Харрод, Е. Домар ва бошқ. Харрод-Домар моделида иқтисодий ўсиш даромад даражаси билан белгиланган талаб орқали таҳлил қилинади. Иқтисодий ўсишнинг асосий омили сифатида инвестициялар қабул қилинади, чунки даромад даражаси ва жами талаб капитал захираларига болиғдир

Иқтисодий ўсишнинг кейнсча моделларининг умумий тавсифи, Е.Домар модели
Иқтисодий ўсиш молделлари ялпи ишлаб чиқаришнинг узоқ муддатли кўпайиши таклиф омилларига таянган ҳолда таҳлил этиш имконини беради.
Иқтисодий ўсишнинг кейнсча ва неоклласик моделлари мавжуд. Кейнсча моделларнинг моҳияти қуйидагича:
А) уларнинг барчаси Кейнснинг ялпи талб тўғрисидидаги бош ғоясига таянади. Яъни уларни тузишда муаллифлар иқтисодиётни узоқ муддатли мутаносиб ривожланишининг ҳал қилувчи шарти ялпи талабни ошириш деб қарашган;