Суйылтырылған еритпелердиң қайнаў ҳәм музлаў температуралары

Айырым реакциялардың активлениў енергиялары

Реакция	Е, кал / мол есабында
2HJ H2+J2	44400
H2+J2 2HJ	40000
2N2O 2N2+O2	58500
NO2 2NO+O2	32000
2Cl2O 2Cl2+O2	21000
N2+3H2 2NH3	8000

40-сүўретте активлениў енергиясы график тәризде көрсетилген.
Бунда Е₁-системасының реакциядан алдынғы енергия резерви, Е₂-реакциядан кейинги резерви, Е₁^·-туўры реакцияның активлениў енергиясы, Е₂^·-кери реакцияның активлениў енергиясы, Q=E₁-E₂ реакцияның ыссылық еффекти, К-активлениў енергиясы ямаса «енергетикалық тосық»ды сәўлелендиреди.
Система Е₁ ден Е₂ ге туўрыдан-туўры өте алмайды, буның ушын ол дәслеп өзиниң енергия резервин К ға жеткериўи, «енергетикалық тосықды басып өтиўи» керек.
Буған ерисиу ушын система ыссылық, жақтылық ҳәм енергияның басқа түрлерин қабыл етип актив жағдайға өтиўи керек, себеби тек актив бөлекшелерғана «тосықтан өте алады».


(1.271)

формуладағы аңлатпа «бөлистирилиў функциясы» деп аталады. Бул функция түрли реакциялар ушын түрлише болып, улыўма айтқанда, жүдә киши мәнис болып есапланады. Мысалы, 500 К да водород пенен йодтың биригиў реакциясы ушын (Е=40000) бул функция төмендеги мәниске ийе:

Бөлистирилиў функциясының мәниси киши болғанлығы ушын актив молекулалардың салыстырмалы саныда киши болады.
Химиялық реакция тезлиги активлениў енергиясына байланыслы болады. Реакцияның активлениў енергиясы қанша үлкен болса, реакцияның тезлик константасы сонша киши болады.
Температура көтерилиўи менен бөлистирилиў функциясы тез артады. Бул функцияның артыўы молекулалар кинетикалық енергиясының артыўынан тез болады. Мысалы, температура 500 К нан 600 К ға шекем көтерилсе, молекулалардың кинетикалық енергиясы тек 1,2 мәрте артады:



Бирақ жоқарыдағы мысалымыз H₂+J₂ 2HJ деги реакцияда затлар 500 К нан 600 К ға шекем қыздырылғанда актив молекулалардың салыстырмалы саны 1000 мәртеге шекем артады: 500 К да
ямаса
600 K да




Демек, активлениў теориясы тийкарында: 1) реакция тезлигиниң молекулалар соқлығысыў санына туўры келмейтуғынлығы; 2) реакция тезлигиниң температура коеффициенти жүдә үлкен екенлигин түсиндирип бериў мүмкин.