Суд амалиётини умумлаштириш материаллари тўплами (кўчирмалар)

3. Солиқ тўловчи чекни харидорга берганлигини шу чек 
нусхасини ёки НКМ бўйича кунлик ҳисоботни тақдим этиш 
орқали исботлаши мумкин, чунки чекда тўлов суммаси, тўлов 
санаси, вақти ва бошқа маълумотлар мавжуд бўлади.
Гулистон шаҳар дси хўжалик судига мурожаат қилиб, 
«TEMUR BOBUR SARDOR HAMKOR» хкга нисбатан ск 119-
моддасининг биринчи қисмига асосан энг кам иш ҳақининг 30 
бараваридан 50 бараваригача, 114-моддасига асосан 6 000 сўм мо
-
лиявий санкция қўллашни сўраган.
биринчи инстанция судининг ҳал қилув қарори билан арз 
қилинган талабларни қаноатлантириш рад этилган.
апелляция инстанцияси судининг қарори билан ҳал қилув 
қарори ўзгаришсиз қолдирилган.
кассация инстанцияси судининг қарори билан суд қарорлари 
бекор қилиниб, арз қилинган талаблар қисман қаноатлантирилган.
назорат қилувчи органлар фаолиятини мувофиқлаштирувчи 
Республика кенгаши Гулистон шаҳар ҳудудий комиссиясининг 
рухсатномаси ва Гулистон шаҳар дсининг буйруғига асосан 
«TEMUR BOBUR SARDOR HAMKOR» хкга тегишли савдо шо
-
хобчасида қисқа муддатли текшириш ўтказилган.
текширишда савдо шохобчаси ходими харидорга 4 000 сўм-
лик харид учун тўлов терминали чеки берганлиги, аммо харид 

---

349
учун тўланган 2 000 сўм нақд пулга нкМ чеки бермаганлиги 
аниқланган. шунингдек текширишда хк раҳбари дси ходимла
-
рининг талабларини бажармасдан, уларга хизмат вазифаларини ба
-
жаришига тўсқинлик қилиб, жисмоний куч ишлатиб, зўрлик билан 
савдо шохобчасидан чиқариб юборган. Мазкур ҳолат жиноят иш
-
лари бўйича Гулистон шаҳар судининг қарори билан исботланган.
шу сабабли дси хўжалик судига мурожаат қилиб, жавобгарга 
скнинг 114-моддасига асосан 6 000 сўм, 119-моддасининг бирин
-
чи қисмига асосан энг кам иш ҳақининг 30 бараваридан 50 бара
-
варигача миқдорда молиявий санкция қўллашни сўраган.
биринчи инстанция суди текшириш далолатномаси Гулистон 
шаҳар дсининг биносида тузилганлигига, далолатномада текши
-
риш вақти аниқ кўрсатилмаганлигига, жиноят ишлари бўйича Гу
-
листон шаҳар судининг қарори билан текшириш якунига етказил
-
маганлиги ҳолати исботланганлигига ва жавобгар томонидан суд 
мажлисида хкнинг нкМга 2 000 сўм нақд пул учун чек урилган
-
лигига асосланиб, аризани қаноатлантиришни рад қилган.
ск 92-моддасининг бешинчи, олтинчи ва еттинчи қисмларига 
кўра, солиқ текширувини ўтказувчи давлат солиқ хизмати орга
-
нининг мансабдор шахсига солиқ текширувини ўтказиш учун 
ҳудудга ва жойларга киришига тўсқинлик қилинганда, унинг ўзи 
ва солиқ тўловчи томонидан имзоланадиган далолатнома тузила
-
ди. солиқ тўловчи мазкур далолатномани имзолашдан бош торт
-
ганда далолатномага тегишли ёзув киритилади.
давлат солиқ хизмати органининг солиқ текширувини 
ўтказаётган мансабдор шахсларига солиқ тўловчининг ҳудудига 
ва жойига (турар жой бинолари бундан мустасно) киришига 
тўсқинлик қилганлик, худди шунингдек давлат солиқ хизмати 
органи мансабдор шахсларининг ўз хизмат вазифаларини бажари
-
шига тўсқинлик қилганлик қонунда назарда тутилган жавобгар
-
ликка сабаб бўлади.
давлат солиқ хизмати органи мансабдор шахсларининг ўз хиз
-
мат вазифаларини бажаришига тўсқинлик қилганлик учун жавоб
-
гарликка тортилганлик солиқ текширувини бекор қилиш учун 
асос бўлмайди.
шу сабабли, давлат солиқ хизмати органи томонидан хкга те
-
гишли шохобчада ўтказилган текшириш амалдаги қонун талабла
-
рига мувофиқ ҳолда ўтказилган ҳисобланади.

---

350
биринчи инстанция судининг хк томонидан 2 000 сўм 
нақд савдо пули учун нкМ чеки берилганлиги аризани 
қаноатлантиришни рад қилиш учун асос бўлиши ҳақидаги хуло
-
саси билан келишиб бўлмайди. Чунки харидорнинг тушунтириш 
хатидан кўринишича, у харид қилган товарлар учун жами 6 000 
сўм тўловни амалга ошириш мақсадида аввал пластик карточка
-
ни тақдим этган ва пластик карточкадан 4 000 сўм ечиб олинган. 
кейин эса 2 000 сўм нақд пул берилган бўлиб, ушбу пул нкМдан 
ўтказилган тақдирда чекда тегишли маълумотлар акс эттирилиши 
лозим.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2011 йил 
17 ноябрдаги 306-сонли қарори билан тасдиқланган «аҳоли билан 
пулли ҳисоб-китобларни амалга оширишда фискал хотирага эга 
бўлган назорат-касса машиналарини қўллаш тартиби тўғрисида»ги 
низомнинг 16-бандига кўра, сотиб олинган товарлар (бажарилган 
ишлар) ва кўрсатилган хизматлар учун харидорларга бериладиган 
касса чекларида қуйидаги маълумотлар бўлиши керак: а) солиқ 
тўловчининг – хўжалик юритувчи субъект нинг номи ва идентифи
-
кация рақами; б) тўлов суммаси; в) товарлар ва хизматлар номи; 
г) тўлов санаси ва вақти; д) нкМнинг завод рақами; е) чекнинг 
тартиб рақами; ж) фискал режим белгиси. касса чекларида бошқа 
реквизитлар ҳам бўлиши мумкин.
бироқ жавобгар томонидан суд мажлисида харидорга берилган 
2 000 сўмлик нкМ чеки ва ўша кунги ҳисобот тақдим этилмаган.
Юқоридагилардан келиб чиқиб, кассация инстанцияси суди 
хизмат кўрсатиш шохобчасида харидордан олинган 2 000 сўм 
нақд пулга нкМ чеки берилмаганлиги бўйича хкга ск 119-
моддасининг биринчи қисмига асосан 1 492 050 сўм молия
-
вий санкция қўллашни лозим топган. шунингдек скнинг 114-
моддасига асосан 6 000 сўм молиявий санкция қўллаш ҳақидаги 
талаб қисман 2 000 сўмга қаноатлантирилган. Чунки харидорга 
4000 сўмлик харид учун тўлов терминали чеки берилганлиги иш
-
даги ҳужжатлар билан тасдиқланган.