Strategik va taktik rejalashtirish, marketing nazorati

Marketing strategiyalari, aytib o‘tilganidek, ma’lum omillar ta’sirida shakllanadi. Eng avvalo, marketing strategiyasini tanlash rahbarlarning tashkilotning ichki muhiti haqida ham, tashqi muhiti haqida ham chuqur tasavvurga ega bo‘lishini talab qiladi. Bunda ichki muhit tashkilotning kuchli va kuchsiz tomonlarini ochish uchun, tashqi muhitni esa tashkilot o‘z marketing maqsadlari va strategiyalarini aniqlashda hisobga olishi kerak bo‘lgan imkoniyatlar va xavflarni oldini olish uchun o‘rganiladi.
1. Talabning 2. Marketingning 3. Marketing ahvoli maqsadi strategiyasi
− Salbiy − Talabni yaratish – Konversion (shartlario‘zgartirilgan)
− Talabning yo‘qligi − Talabni rag‘batlantirish− Rag‘batlantiruvchi
− Yashirin − Talabni rivojlantirish − Rivojlanuvchi
− Tushayotgan − Talabni ko‘tarish − Remarketing
− Muntazam emas − Balanslashtirish − Sinxromarketing
− To‘liq − Talabni saqlab qolish − Saqlab turuvchi
− Haddan tashqari − Talabni pasaytirish − Demarketing
− Irratsional − Talabni barataraf etish − Qarshi (teskari) harakat qiluvchi
SWOT – tahlil o‘tkaza borib, marketologlar tashkilotning kuchli (Strength) va ojiz-kuchsiz (Weatness) tomonlarini ajratadi.
Tashkilotning potensial kuchli tomoniga quyidagilarni kiritish mumkin:

• 
  qo‘yilgan maqsadlar bilan aynan bir xil moliyaviy resurslar;
  
• 
  xodimlarning yuqori malakasi;
  
• 
  xaridorlar oldida yaxshi obro‘si;
  
• 
  bozorning taniqli yetakchisining ahvoli;
  
• 
  to‘g‘ri keladigan texnologiyalarning mavjudligi;
  
• 
  xarajatlar sohasida ustuvorlik;
  
• 
  raqobatchilik sohasida ustuvorlik;
  
• 
  innovatsion qobiliyatlar mavjudligi va ularni realizatsiya qilish imkoniyatlari;
  
• 
  vaqt davomida sinalgan menejment.
  

Kompaniyaning potensial ojiz tomonlariga quyidagilarni kiritish mumkin:

• 
  aniq strategik yo‘nalishlarning yo‘qligi;
  
• 
  yomonlashib borayotgan raqobat pozitsiyasi;
  
• 
  eskirgan uskunalar;
  
• 
  rahbariyatda boshqaruv malakasi va qobiliyatining yetishmasligi;
  
• 
  tadqiqotlar va ishlanmalar sohasida qoloqliklar;
  
• 
  bozor haqida sust taassurot;
  
• 
  strategiyadagi zarur o‘zgarishlarni moliyalashtirishga qodir emaslik.
  

Kuchli tomoni tashkilot raqobat kurashida suyanadigan baza (asos) bo‘lib xizmat qiladi va u kengaytirish va mustahkamlashga urinadi. Kuchsiz tomonlari – bu rahbariyat tomonidan kuchli e’tibor qaratiladigan va qanday qilib bo‘lmasin qutulishi kerak bo‘lgan tomon.
Tashqi marketing muhiti kompaniya uchun bozor imkoniyatlarini ham ochadi, o‘ziga bo‘lgan xavfni ham yo‘q qiladi.