Strategik menejment

 

4.4.Firma xarajatlari raqobatbardoshligini baxolash. 

Kompaniya axvoli taxlilining muxim qismi - bu firma xarajatlarining raqobatga 

bardoshliligini aniqlashdir. Baxolardagi  farqlarning kelib  chiqish  sabablari  xilma-xil 

bo’lishi mumkin. Ularning eng muximlari quyidagilar: 

1) xom  ashyolar,  butlovchi  qismlar,  quvvatlar  va  boshqa  tovarlar  narxlaridagi 

farq; 

2) texnologiyaning turliligi va jixozlar yoshining turliligi; 

3) ishlab chiqarish xarajatlarining turliligi; 

4) raqiblarning  inflyatsiyaga  va  xorijiy  valyutalar  almashtiruv  kurslarining 

o’zgarishiga bogliqlik darajasining turliligi; 

5) marketing xarajatlarining turliligi; 

6) transportirovka xarajatlarining turliligi ; 

7)sotish shaxobchalarini tashkil etish xarajatlarning turliligi. 

Raqobatga  bardoshli  bo’lish  uchun  kompaniyaning  xarajatlari  raqiblar 

xarajatlariga teng yoki undan past bo’lishi lozim. Buning uchun kompaniya qiymatlar 

zanjirining  xar  bir  bo’ginida  taxlil  o’tkaziladi.  Qiymat  yaratuvchi  zanjir  

quyidagilardan iborat bo’ladi. 

Asosiy faoliyat doirasida: 

  moddiy-texnika ta’minoti; 

  tayyorlash; 

---

62 

 

tovarlarni iste’molchilarga etkazish; 

  sotish va marketing; 

  xizmat ko’rsatish; 

Qo’shimcha faoliyat doirasida: 

  tadqiqotlar va ishlanmalar, texnologiyalar va tizimlarni rivojlantirish; 

  inson resurslarini boshqarish; 

  umumiy boshqarish; 

Xarajatlarni to’gri baxolash uchun menedjer 4 ta ishni bajarishi lozim: 

  firmaning qiymatlar zanjirini tuzish; 

 

zanjir ichida turli uchastkalar o’rtasidagi aloqani o’rganish; 

  bozorda muvaffaqiyat keltiruvchi faoliyat turlarini aniqlash; 

  solishtirma baxolash o’tkazish;