Strategik menejment

8.2-rasm. Biznes hajmining daromadlarga va pul oqimlariga ta’siri 

 

Biznes  kichik  bulganda  zararlar  ham  kichik  buladi,  biroq  uzoq  muddatli 

istiqbolda katta xajmlar qaytish tezligining katta bulishiga sabab buladi. 

Ba’zi  xollarda  kompaniyalar  sotib  olish  strategiyasining  ichki  yangi 

tadbirkorligini  afzal  kuradilar,  biroq  ular  yangi  investitsiyalar  zarurligidan,  yangi 

xatarlardan  xavfsiraydilar  (masalan,  «rivojlanayotgan  g’olib»larning  tug’ilish  va 

usish bosqichlarida). Bu ularning xamkorlikda tadbirkorlik qilishlariga olib keladi va 

yangi loyixalarning investitsiyalari va xavfini sug’urtalashga imkon beradi. 

Ammo  ushbu  kirish  usulining  quyidagi  kamchiliklari  borligini  ham  aytib  utish 

kerak: 

- investitsiyalarni va xatarlarni sug’urtalashdan tashqari, yangi ishning etarlicha 

daromadli bulishi ham kafolatlanishini talab qiladi; 

---

112 

-  bunday  xamkorlikka  kirishayotgan  kompaniyalar  «nou-xau»dagi  ustunlikni 

qo’ldan boy berib qo’yishlari ham mumkin; 

- 

xamkorlar, 

ayniqsa, 

biznes 

falsafalari, 

rejalashtirish 

istiqbollari, 

investitsiyaning  ustivor  yunalishlari  turlicha  bulganda  bir-birini  nazorat  qilishlari 

lozim, aks xolda ziddiyatlar vujudga keladi. 

Odatda,  kompaniyada  «yutqazuvchilar»  yoki  «suroq  belgilari»  kup  bulsa, 

ba’zida  esa  «rivojlanayotgan  g’oliblar»  kup  bulganda  ham  ketish  talab  qilinadi. 

Kompaniya bu xolda uch xil strategiyaga ega buladi: 

- «echintirish»; 

- «hosilni yig’ib olish»; 

- «tugatish». 

«Echintirish»  biznesni  boshqa  kompaniyaga  sotishni  yoki  kompaniyaning 

ichkaridan  turib  boshqarilishini  uz  ichiga  oladi.  «Rivojlanayotgan  g’oliblar»  yoki 

ba’zi  hollarda  «suroq  belgilari»  oson  sotiladi,  «yutqazuvchilar»ni  sotish  esa  juda 

qiyin kechadi. 

 

Pul 

oqimlari 

«xosilni yig’ib» 

olish strategiyasining 

boshlanishi 

 

 

 

0 

bozor xajmi 

 

 

Tugatish