Strategik menejment

Axolining geografik o‘zgarishi. 
Davlatlararo va davlatlar ichidagi katta 
migratsiya davrlari mavjud. Amerikaliklar, masalan, xarakatchan odamlar, kariyb 
bir yilda 12% kuchuvchi AKSH rezidentlari bilan. Oxirgi ikki un yillik davomida 
AQSH axolisi kueshga boy shtatlarga surildi. Garb va janub usdi, xolbuki urta-garb 
va shimoliy-shark axolisini yukotdi
18
. Bunday axoli kuchishlari marketingchilarni 
kiziktiradi, chunki xar xil xududdagi odamlar turlicha sotib olishadi. Masalan, 
o‘rta-garbdagi odamlar janubiy-sharqga qaraganda ko‘prok qishki kiyimlar sotib 
olishadi.
 
Shuningdek, asrdan oshik davr mobaynida, amerikaliklar qishloqdan 
poytaxtga ko‘chib kelishmoqda. 1950 yillarda ular ommaviy shaxarlardan shaxar 
atroflariga chiqib ketishgan. Bugungi kunda shaxar atroflariga migratsiya davom 
etmoqda. Ko‘plab amerikaliklar «mikropolit xududlarga», axolisi goyat kup 
poytaxt shaxarlardan uzokda joylashgan Bozeman, Montana; Natchez, Mississippi; 
va Torrington, Connecticut ga uxshash kichik shaxarlarga kuchib ketishmokda. Bu 
kichik mikrolar poytaxt xududlarning ustunliklarini taklif etadi – ish joylari, 

---

92
restoranlar, kungil ochish joylari, jamoa tashkilotlari – bular xammasi axoli 
zichligi, xarakat tirbandligi, yukori darajadagi jinoyatchilik va kupincha kuchli 
urbanizatsiya darajasidag xudular bilan boglik bulgan yukori mulk soligidan xoli. 
Odamlarning yashash joyi siljishi ularning ish joylari xam uzgarishiga olib keldi. 
Masalan, mikropolit va shaxar atrofi tomon migratsiya 
 
Sifatli ta‟lim olgan, ziyoli va yanada professional aholi 
Amerika aholisi yuqori savodli bo‗lib bormoqda. Misol uchun, 2010 yilda 25 
yoshdan yuqori amerika aholisining 87 foizi o‗rta maktabni tugatishgan, 30 foizi 
kolledjni tugatishgan, 1980 yilda bu kuo‗rsatkich 66 foiz bilan 16 fozni tashkil 
etilgan edi. Bundan tashqari, endilikda o‗rta maktablarning 3/2 qism bitiruvchilari 
kolledjlarda 12 oylik oliy ta‘lim olgan sifatida ro‗yxatda turishadi.
Ichshi resurslari tarkibida ziyolilar ham ko‗paymoqda. Professional ishchilar 
uchun ish o‗rinlarining o‗sishi kuchli bo‗lib, oddiy ishchilar uchun kuchsiz 
hisoblanmoqda. 2010 va 2030 yillar oralig‗i uchun bandlikni tezkorlik bilan 
ko‗tarish uchun 30 turdagi aniq ishlar rejalashtirilgan bo‗lib, 17 turdagisi ayrim 
turdagi o‗rta ta‘limni ta‘lim etadi. O‗qitilgan ta‘lim ko‗rsatkichining o‗sishi
nafaqat odamlar nimani sotib olishiga balki qanday sotib olishiga ta‘sir etadi
13
.