1- jadval Firma strategiyasiii ishlab chiqishning asosiy pogonalari
Pog’ona
Ishlab chiqishga (qaror qabul qilishga mas’ullar)
Ishlanmaning mazmuni
Korporativ strategiya
Ijrochi direktor, asosiy vitse-direktorlar (qarorlar direktorlar kengashi tomo-nidan qabul qilinadi, qayta kqrib chiqiladi)
Xo’jalikning o’rta bo’g’ini portfelini tashkil qilish va boshqarish.
Xo’jalikning o’rta bo’g’ini sinergiz-mini raqobatli ustunlik sifatida ta’minlash. Investitsiya imtiyozlarini aniqlash va eng manfaatli tarmoq|larda resurslarni boshqarish. Xo’jalikning o’rta bo’g’ini rahbarlarining asosiy strategik yondashuvlarini qayta ko’rib chiqishni tekshirish umumiylashtirish
Xo’jalikning o’rta bo’g’ini strategiyasi
Bosh menejer
Xo’jalikning o’rta bo’g’ini boshliq tomoni-dan (qarorlar firma rahbariyati tomonidan qabul qilinadi, qayta ko’rib chiqiladi).
Muvaffaqiyatli raqobatchilikka hamda unda ustunlikka erishishga qaratilgan harakatlar hamda yondashuvlarni belgilab olish.
Tashqi shartlarning o’zgarishiga javob rodaktsiyalarini shakllantirish.
Asosiy funktsional xizmatlarning stra-tegik tashabbuslarini umumlashtirish. O’ziga xos muammolarni hal qilish.
Funktsional strategiya
Funktsional menejerlar (qarb, stratetda xo’-jalikning o’rta bo’g’in rahbariyati tomonidan qabul qilinadi qayta ko’rib chiqiladi).
Biznes strategiyasini qo’llab-quvvatlash-ning funktsional yondashuvlarini tashkil qilish va ITTKI, ishlab chiqarish, marketing, moliya, xodimlar bilan ishlash sohalarida funktsional maqsad va strate-giyalarga erishish. Quyi bosqichdagi mene-jerlarning asosiy yondashuvlarini qayta ko’rib chiqish tekshirish unifikatsiyalash.
Tezkor strategiya
Dala bo’linmalari-ning rahbarlari quyi daraja menejerlari, shu jumladan, funktsional menejerlar (qa-rorlar funktsional bo’-limlarning boshliqlari
tomonidan qabul qilinadi, qayta ko’rib chiqiladi),
Dala bo’linmalari va funktsional bo’limlarning maqsadlariga erishish uchun funktsional va xo’jalikning o’rta bo’g’ini strategiyalarni qo’llab-quvvatlashga qara-tilgan tor sohadagi va maxsus yondashuvlar va chora-tadbirlarni ishlab chiqish
Strategik boshqarishda korxona missiyasini shakllantirish korxonaning mazmun-mohiyatini, uning faoliyat maydonini, kelajakdagi istiqboli va rivojlanish yo’nalishlarini va uning boshqa raqobatchilardan farqini aniqlab olishga yordam beradi.
Hozirgi kunda milliy iqtisodiyotimizning turli tarmoqlaridagi sanoqli korxonalardagina aniq ifodalangan korxona missiyasi mavjudligini ko’rishimiz mumkin tajriba shuni ko’rsatmoqdaki, zamonaviy boqarish uslublari rivojlangan AQSh da ham kompaniya va firmalar 60-70% gina o’z missiyasiga ega.
Missiyada barcha e’tibor ishlab chiqarilayotgan mahsulotga emas, balki iste’molchining talab va xohish-irodasini qondirishga qaratilishi lozim.
Keyingi bosqich korxonaning uzoq muddatli maqsadlarini aniqlab olishga qaratilishi kerak. Odatda, bunday uzoq muddatli maqsadlar aniq ko’rsatkich va raqamlarni o’z ichiga olmaydi. Ammo korxona o’z oldiga qo’yadigan uzoq muddatli maqsadlarni aniq va lo’nda bo’lishi hamda unga erisha olish muhim ahamiyatga ega bo’ladi. Maqsadlar korxonani muvafaqqiyatini ta’minlovchi ikki asosiy natijada o’z ifodasini topishi kerak bo’ladi. Bu korxonaning moliyaviy va strategik faoliyatiga qaratilgan aniq natijalardir.
Korxonaning ko’p qirrali maqsadalari bir-biri bilan bog’liq holda bir maqsadga erishish boshqa ikkinchi bir maqsadga etishishda uni o’zaro qo’llab-quvvatlashi zarur.
Biznes olamida muvaffaqiyatga erishgan mashhur kompaniyalarning tajri-balaridan ma’lumki, odatda korxonalar juda katta miqyosdagi uzoq muddatga mo’ljallangan maqsadalarni o’z oldilariga qo’yadilar va unga erishish uchun 10-20 yil mobaynida ko’p kuch-mablag’larini sarf etadilar.
Masalan, O’zbekistonda mebel sanoatida samarali faoliyat olib borayotgan «Fayz-Xolding» kompaniyasining biznesdagi asosiy maqsadi o’z xaridorlariga oddiy tovar sotish emas, balki ular qilgan xaridlaridan qoniqish hoosil qilish, haqiqiy foyda olish hamda xonadonga xursandchilik bag’ishlashga yordam berishdir. 11 ta ishlab chiqarish majmuasidan 5 ta qo’shma korxona va 14 ta savdo uylariga ega bo’lgan «Fayz-Xolding» kompaniyasi zamonaviy nemis texno-logiyalari va strategik boshqarish uslublarini joriy etishni natijasida mahsulot turini kengaytirib, oshxona mebeli, yumshoq mebel, ofis mebeli, maktab mebeli va tibbiyot mebellarini ishlab chiqarishni yo’lga qo’ygan. Bunda kompaniya asosiy e’tiborni mebellar qulayligiga, xavfsizligiga, yuqori sifatliligiga, sotuvdan keyingi kafolatlar mavjudligiga va arzon narxlarda sotilishiga qaratmoqda.
Tashqi muhitdagi strategik omillarni tahlil etish korxonalarga bog’liq bo’lmagan tashqi omillarning istiqbolda rivojlanish yo’llarini va bu o’zgarishlar korxona strategiyasiga va uning faoliyatiga ta’sir eta olish darajasini aniqlash imkonini beradi. Umuman olganda, strategik omillarni tahlil etishda maqsad tashqi muhitdan kelib chiqadigan havf-xatar va qulay imkoniyatlarni odindan ko’ra bilishdan va shu orqalli korxonaning kuchli va zaif tomonlarini aniqlashdan iboratdir.
Ichki muhit tahlili korxonaning ichki resurs va imkoniyatlarini o’rganishni, uning hozirgi holati, kuchli va zaif tomonlari hamda mavjud strategik muammolarini aniqlashni ko’zda tutadi. Ichki muhit tahlili korxonaning iqtisodiy salohiyatini, uni raqobatchi korxonalar bilan taqqoslashni va bozordagi egallab turgan mavqeini to’g’ri talqin etish imkonini beradi.
