Statistika va ekonometrika

Tovar oboroti, mln.so’m
II chorakda I chorakga nisbatan baho o’zgarishi, %
	I chorak	II chorak
Radio tovarlar	1620	1750	+15
Tayyor kiyimlar	1315	1306	+20
Soatlar	1465	1490	-10

Hisoblang: a) baho alohida indekslarini; b) baho va tovar oboroti umumiy indekslarini; v) indekslarni o’zaro bog’liqligidan foydalanib tovar oborotining fizik hajmi indeksini; g) baholar pasayishi hisobidan aholi tejab qolgan summani.
4-topshiriq. Ishlab chiqarilayotgan mahsulotning texnologik talablarga javob berishini o’rganish maqsadida 10 foizli tasodifiy takrorsiz tanlanma kuzatuv o’tkazildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Mahsulot og’irligi, g	50	51	52	53	54	55	56
Mahsulotlar soni, dona	46	123	158	97	36	18	12

Aniqlang. 1. Mahsulotning o’rtacha og’irligini. 2. 0,997 ehtimollik bilan mahsulot o’rtacha og’irligi o’zgarish chegaralarini. 3. 0,954 ehtimollik bilan og’irligi 55 grammdan ortiq bo’lgan mahsulot salmog’i o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq. Kichik korxonalar bo’yicha ishlab chiqarilgan bir turdagi mahsulotning miqdori va tannarxi to’g’risida ma’lumotlar mavjud:

Kichik korxona	Mahsulot hajmidagi ulushi, %			Mahsulot birligi tannarxi, ming so’m
	I chorak	II chorak	I chorak		II chorak
1	40	25	175		185
2	26	46	170		168
3	34	29	180		190

Uchala kichik korxonalar bo’yicha quyidagilarni hisoblang:1. Tannarxning alohida indekslarini. 2. Tannarxning umumiy indekslarini: a) o’zgaruvchan tarkibli; b) o’zgarmas tarkibli; v) struktura siljishi. 3. Tegishli xulosalar qiling.
4-topshiriq. Shahardaaholini uy-joy kommunal xizmatlariga to’lovini o’rganish maqsadida 10 foizli takrorsiz tasodifiy tanlanma kuzatuv o’tkazildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Uy-joy kommunal xizmatlariga to’lovlar, ming so’m	40 gacha	40-50	50-60	60-70	70-80	80 va undan yuqori
Uy xo’jaliklar soni	50	150	465	235	82	18

Aniqlang: 1. Uy-joy kommunal xizmatlariga to’lovlarning o’rtachasini. 2. 0,954 ehtimollik bilan uy-joy kommunal xizmatlariga to’lovlarning o’rtacha qiymati o’zgarish chegaralarini. 3. 0,997 ehtimollik bilan uy-joy kommunal xizmatlariga 70 ming so’mdan ortiq to’lov to’lagan uy xo’jaliklar salmog’i o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq.Tumanlar bo’yicha bug’doyning hosildorligi quyidagicha bo’lgan:

Tumanlar	Hosildorlik, ts/ga		2019 yilda ekin maydoni, ga	2018 yilda yalpi hosil, ts
	2018 y.	2019 y.
1 2 3	25,0 32,0 34,0	28,0 30,0 36,0	500 400 300	8000 12000 11000

Aniqlang (3 ta tuman bo’yicha): 1. 2018 yilda o’rtacha hosildorlikni. 2. 2019 yilda o’rtacha hosildorlikni.
4-topshiriq. Fermer xo’jaliklari uyushmasiga qarashli xo’jaliklar issiqxonalaridan pomidor hosili yig’ishtirib olish to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Issiqxona tartib raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1 kv.m dan olingan hosil, kg	9,2	8,2	8,7	8,1	8,0	9,0	8,5	9,3	8,6	8,4

Aniqlang: 1. 0,997 ehtimollik bilan fermer xo’jaliklari uyushmasi bo’yicha pomidorning o’rtacha hosildorligining o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq. Farg’ona vodiysidagi viloyatlarda don ishlab chiqarish quyidagicha bo’lgan:

	Hosildorlik, ts/ga		2019 yildagi yalpi hosil, ming t	Ekin maydoni 2018 yil, ming ga
	2018	2019
Andijon	67,7	73,4	573,5	102,0
Namangan	57,9	59,9	485,9	100,3
Farg’ona	67,8	68,4	760,3	132,1

Hisoblang: 1. Har bir viloyat bo’yicha don ekinlari hosildorligining individual indekslarini. 2. Vodiy bo’yicha 2018 va 2019 yildagi o’rtacha hosildorlikni hamda uning mutlaq va nisbiy o’zgarishini.

4-topshiriq. Viloyatdagi har bir qirqinchi kichik korxonani tanlanma (mexanik tanlash usuli) kuzatish yordamida quyidagi ma’lumotlar olindi:

Shtatdagi xodimlar soni, kishi	5 tagacha	5-10	10-15	15 va undan ortiq
Korxonalar soni	36	18	7	2

Aniqlang: 1. Shtatdagi hodimlarning o’rtacha sonini. 2. 0,954 ehtimollik bilan shtatdagi hodimlarning o’rtacha sonini o’zgarish chegaralarini. 3. 0,997 ehtimollik bilan hodimlar soni 5 tagacha bo’lgan kichik korxonalar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Quyidagi ma’lumotlarga asoslanib baholar umumiy indeksi va baholar o’zgarishi natijasida aholi tejab qolgan summa yoki qilgan ortiqcha xarajat summasi hisoblansin.

Tovarlar	Joriy davr tovar oboroti, mln.so’m	Bazis davrga nisbatan hisobot davrida baholarning o’zgarishi, %
Charm poyabzallari	214,0	-9
Atir-upa buyumlari	14,7	+5
Qandolat mahsulotlari	118,9	o’zgarmagan
Sut mahsulotlari	98,4	+1

4-topshiriq. Isitish korxonasiga keltirilgan ko’mirning namlik darajasini aniqlash maqsadida turli vagonlardan tasodifiy ravishda 400 ta namuna tekshirish uchun olindi va natijada quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Namlik darajasi, %	Namunalar soni
2-4 4-6 6-8 8-10 10-12	18 140 178 54 30
Jami:	400

Aniqlang: 1. Ko’mirning o’rtacha namlik darajasini.

2. 0,954 ehtimollik bilan o’rtacha tanlanma xatolik o’zgarish chegarasini.

3. 0,997 extimollik bilan 8 foizdan yuqori namlikga ega bo’lgan ko’mirning salmog’i o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq. Viloyatda etishtirilgan bug’doy xosili haqida ma’lumotlar berilgan:

Yillar	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Etishtirilgan bug’doy, ming tonna	526	545	565	5686	588	596

Dinamika nisbiy miqdorini bazis va zanjirsimon usullarda hisoblang.
4-topshiriq. Elektr lampochkalarning sifatini o’rganish maqsadida tanlanma kuzatish o’tkazildi. Tasodifiy ravishda partiyadagi 20000 ta lampochkadan 400 tasi tanlab olindi va sinov natijalarida quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Lampochkalarning yonish vaqti, soat	Lampochkalar soni
600-800 800-1000 1000-1200 1200-1400 1400-1600 1600-1800 1800-2000	16 80 90 160 40 8 6

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1. Lampochkalarning tanlanmadagi o’rtacha yonish vaqtini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan tanlanmaning vakolatli xatosini va butun partiyada lampochkaning o’rtacha yonish vaqtining o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 extimollik bilan yonish vaqti 1400 dan 1600 soatgacha bo’lgan lampochkalar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Viloyat dehqon xo’jaliklarida etishtirilgan kartoshka yalpi hosili dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
ming tonna	38,5	55,2	84,3	79,3	88,9	100,5	104,0

Hisoblang: 1. Dinamika qatorlarini tahlil qilish ko’rsatkichlarini; 2. Dinamika qatorlarining o’rtacha ko’rsatkichlarini; 3. Empirik qatorni analitik tekislang.
4-topshiriq. Xom ashyo sarfini nazorat qilish maqsadida tayyor mahsulot partiyasi tanlanma kuzatish yordamida tekshirildi. Mexanik usul (takrorsiz) yordamida mahsulotlar vazni tekshirilganda ularning tanlab olingan 2% bo’yicha quyidagi ma’lumotlar olindi:

Mahsulot og’irligi, gramm	Namunalar soni, dona
2000 gacha 2000-2050 2050-2100 2100-2150 2150 dan yuqori	5 14 56 20 5
Jami:	100

Aniqlang:

1. Mahsulotlarning o’rtacha og’irligini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan sifatli mahsulotlar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 ehtimollik bilan 2100 grammdan 20150 gramgacha bo’lgan mahsulotlarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Shaharning ikki dehqon bozoridagi olma savdosi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Bozorlar	Fevral		Aprel
	Sotilgan olma miqdori ming kg	1 kg ning bahosi, so’m	Sotilgan olma miqdori ming kg	1kg ning bahosi, so’m
Oloy bozori	40	5000	35	8000
Chorsu bozori	29	3500	23	6800
Farxod bozori	35	4000	29	7000

Bahoning o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tuzilmaviy siljishlar umumiy indekslari hisoblansin.
4-topshiriq. Bir sog’in sigirga o’rtacha to’g’ri keladigan sut miqdorini aniqlash maqsadida 40 ta fermer xo’jaligi o’rganildi. Natijada quyidagi ma’lumotlar olindi:

Bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olingan sut, litr	Fermer xo’jaliklari soni
2000-2500 2500-3000 3000-3500 3500-4000 4000-4500	3 6 17 10 4
Jami:	40

Aniqlang:

1. Bir sog’in sigirga to’g’ri keladigan o’rtacha sut miqdorini.

2. 0,950 ehtimollik bilan viloyatdan barcha 240 ta fermer xo’jaligida bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olinadigan sut miqdorining o’zgarish chegaralarini tanlanma tasodifiy, takrorsiz.

3) 0,954 extimollik bilan har bir sog’in sigirdan 3500-4500 litr sut sog’ib olinishi mumkin bo’lgan fermer xo’jaliklar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Fermer xo’jaliklarida bug’doy etishtirish xarajatlari va bug’doyning hosildorligi quyidagicha bo’lgan:

Fermer xo’jaliklari	Bug’doy etishtirish xarajatlari, ming so’m	Bir tonna bug’doyning tannarhi, ming so’m	Buydoy hosildorligi, ts/ga
1	36800	230	32
2	32000	200	40
3	47520	180	44

Aniqlang: 1. har bir va barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning yalpi hosilini. 2. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning o’rtacha hosildorligini. 3. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bir tonna bug’doyning o’rtacha tannarxini.

4-topshiriq. Tumanda 3500 ta oila istiqomat qiladi. Tasodifiy takorsiz usul yordamida 50 ta oila o’rganildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Oiladagi bolalar soni	0	1	2	3	4	5
Oilalar soni	10	20	12	4	2	2

Aniqlang:

1. Bir oilaga to’g’ri keladigan o’rtacha bolalar sonini.

2. 0,997 extimollik bilan tanlanma o’rtacha xatosini va tumandagi oilalardagi o’rtacha bolalar soni o’zgarish chegaralarini aniqlang.

3. 0,954 extimollik bilan 2 ta bolasi bor oilalarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. O’zbekiston Respublikasida bug’doy yalpi hosilining dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
ming tonna	6076,9	6039,7	6545,3	6657,3	6444,9	6612,2	6840,8

Hisoblang:1. Dinamika qatori bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati, qo’shimcha o’zgarish sur’ati, 1% qo’shimcha o’zgarish sur’atining mutlaq qiymati. 2. Dinamika qatorlariga qayta ishlov bering: sirg’anchiq o’rtachalarni hisoblang, analitik tekislang.
4-topshiriq. Isitish korxonasiga keltirilgan ko’mirning namlik darajasini aniqlash maqsadida turli vagonlardan tasodifiy ravishda 400 ta namuna tekshirish uchun olindi va natijada quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Namlik darajasi, %	Namunalar soni
2-4 4-6 6-8 8-10 10-12	18 140 178 54 30
Jami:	400

Aniqlang: 1. Ko’mirning o’rtacha namlik darajasini.

2. 0,954 ehtimollik bilan o’rtacha tanlanma xatolik o’zgarish chegarasini.

3. 0,997 extimollik bilan 8 foizdan yuqori namlikga ega bo’lgan ko’mirning salmog’i o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq. Viloyatda etishtirilgan bug’doy xosili haqida ma’lumotlar berilgan:

Yillar	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Etishtirilgan bug’doy, ming tonna	528	546	564	568,0	588,0	596,4

Dinamika nisbiy miqdorini bazis va zanjirsimon usullarda hisoblang.
4-topshiriq. Elektr lampochkalarning sifatini o’rganish maqsadida tanlanma kuzatish o’tkazildi. Tasodifiy ravishda partiyadagi 20000 ta lampochkadan 400 tasi tanlab olindi va sinov natijalarida quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Lampochkalarning yonish vaqti, soat	Lampochkalar soni
600-800 800-1000 1000-1200 1200-1400 1400-1600 1600-1800 1800-2000 2000-2200	16 80 90 160 40 8 6 4

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1. Lampochkalarning tanlanmadagi o’rtacha yonish vaqtini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan tanlanmaning vakolatli xatosini va butun partiyada lampochkaning o’rtacha yonish vaqtining o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 extimollik bilan yonish vaqti 1600 dan 2200 soatgacha bo’lgan lampochkalar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Viloyat dehqon xo’jaliklarida etishtirilgan kartoshka yalpi hosili dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
ming tonna	138,5	155,2	184,3	179,3	128,9	120,5	124,0

Hisoblang: 1. Dinamika qatorlarini tahlil qilish ko’rsatkichlarini; 2. Dinamika qatorlarining o’rtacha ko’rsatkichlarini; 3. Empirik qatorni analitik tekislang.

4-topshiriq. Xom ashyo sarfini nazorat qilish maqsadida tayyor mahsulot partiyasi tanlanma kuzatish yordamida tekshirildi. Mexanik usul (takrorsiz) yordamida mahsulotlar vazni tekshirilganda ularning tanlab olingan 2% bo’yicha quyidagi ma’lumotlar olindi:

Mahsulot og’irligi, gramm	Namunalar soni, dona
1950-2000 2000-2050 2050-2100 2100-2150 2150 -2200	5 14 56 20 5
Jami:	100

Aniqlang:

1. Mahsulotlarning o’rtacha og’irligini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan sifatli mahsulotlar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 ehtimollik bilan 2100 grammdan 20150 gramgacha bo’lgan mahsulotlarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Shaharning ikki dehqon bozoridagi olma savdosi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Bozorlar	Fevral		Aprel
	Sotilgan olma miqdori ming kg	1 kg ning bahosi, so’m	Sotilgan olma miqdori ming kg	1kg ning bahosi, so’m
Oloy bozori	40	5400	35	8400
Chorsu bozori	29	3550	23	6850
Farxod bozori	35	4550	29	7550

Bahoning o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tuzilmaviy siljishlar umumiy indekslari hisoblansin.

4-topshiriq. Bir sog’in sigirga o’rtacha to’g’ri keladigan sut miqdorini aniqlash maqsadida 40 ta fermer xo’jaligi o’rganildi. Natijada quyidagi ma’lumotlar olindi:

Bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olingan sut, litr	Fermer xo’jaliklari soni
2000-2500 2500-3000 3000-3500 3500-4000 4000-4500 4500-5000	3 6 17 10 6 4
Jami:	46

Aniqlang:

1. Bir sog’in sigirga to’g’ri keladigan o’rtacha sut miqdorini.

2. 0,950 ehtimollik bilan viloyatdan barcha 240 ta fermer xo’jaligida bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olinadigan sut miqdorining o’zgarish chegaralarini tanlanma tasodifiy, takrorsiz.

3) 0,954 extimollik bilan har bir sog’in sigirdan 3500-4500 litr sut sog’ib olinishi mumkin bo’lgan fermer xo’jaliklar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Fermer xo’jaliklarida bug’doy etishtirish xarajatlari va bug’doyning hosildorligi quyidagicha bo’lgan:

Fermer xo’jaliklari	Bug’doy etishtirish xarajatlari, ming so’m	Bir tonna bug’doyning tannarhi, ming so’m	Buydoy hosildorligi, ts/ga
1	36840	230	36
2	32400	240	46
3	47540	280	48

Aniqlang: 1. har bir va barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning yalpi hosilini. 2. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning o’rtacha hosildorligini. 3. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bir tonna bug’doyning o’rtacha tannarxini.

4-topshiriq. Tumanda 3500 ta oila istiqomat qiladi. Tasodifiy takorsiz usul yordamida 50 ta oila o’rganildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Oiladagi bolalar soni	0	1	2	3	4	5
Oilalar soni	10	26	14	8	2	2

Aniqlang:

1. Bir oilaga to’g’ri keladigan o’rtacha bolalar sonini.

2. 0,997 extimollik bilan tanlanma o’rtacha xatosini va tumandagi oilalardagi o’rtacha bolalar soni o’zgarish chegaralarini aniqlang.

3. 0,954 extimollik bilan 2 ta bolasi bor oilalarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Mamlakatdabug’doy yalpi hosilining dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
ming tonna	6076,9	6039,6	6545,8	6657,8	6444,8	6682,2	6848,8

Hisoblang:1. Dinamika qatori bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati, qo’shimcha o’zgarish sur’ati, 1% qo’shimcha o’zgarish sur’atining mutlaq qiymati. 2. Dinamika qatorlariga qayta ishlov bering: sirg’anchiq o’rtachalarni hisoblang, analitik tekislang.
4-topshiriq. Isitish korxonasiga keltirilgan ko’mirning namlik darajasini aniqlash maqsadida turli vagonlardan tasodifiy ravishda 400 ta namuna tekshirish uchun olindi va natijada quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Namlik darajasi, %	Namunalar soni
1-3 3-5 5-7 7-9 9-11 11-13	18 140 178 54 30 20
Jami:	42 0

Aniqlang: 1. Ko’mirning o’rtacha namlik darajasini.

2. 0,954 ehtimollik bilan o’rtacha tanlanma xatolik o’zgarish chegarasini.

3. 0,997 extimollik bilan 8 foizdan yuqori namlikga ega bo’lgan ko’mirning salmog’i o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq. Viloyatda etishtirilgan bug’doy xosili haqida ma’lumotlar berilgan:

Yillar	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Etishtirilgan bug’doy, tonna	1526	1545	1565	15686	1588	1596

Dinamika nisbiy miqdorini bazis va zanjirsimon usullarda hisoblang.


4-topshiriq. Elektr lampochkalarning sifatini o’rganish maqsadida tanlanma kuzatish o’tkazildi. Tasodifiy ravishda partiyadagi 20000 ta lampochkadan 400 tasi tanlab olindi va sinov natijalarida quyidagi ma’lumotlarga ega bo’lindi:

Lampochkalarning yonish vaqti, soat	Lampochkalar soni
1600-1800 1800-21000 21000-21200 21200-21400 21400-21600 21600-21800 21800-30000	16 80 90 160 40 8 6

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1. Lampochkalarning tanlanmadagi o’rtacha yonish vaqtini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan tanlanmaning vakolatli xatosini va butun partiyada lampochkaning o’rtacha yonish vaqtining o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 extimollik bilan yonish vaqti 1400 dan 1600 soatgacha bo’lgan lampochkalar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Viloyat dehqon xo’jaliklarida etishtirilgan kartoshka yalpi hosili dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
ming tonna	138,5	155,2	184,3	179,3	188,9	200,5	204,0

Hisoblang: 1. Dinamika qatorlarini tahlil qilish ko’rsatkichlarini; 2. Dinamika qatorlarining o’rtacha ko’rsatkichlarini; 3. Empirik qatorni analitik tekislang.

4-topshiriq. Xom ashyo sarfini nazorat qilish maqsadida tayyor mahsulot partiyasi tanlanma kuzatish yordamida tekshirildi. Mexanik usul (takrorsiz) yordamida mahsulotlar vazni tekshirilganda ularning tanlab olingan 2% bo’yicha quyidagi ma’lumotlar olindi:

Mahsulot og’irligi, gramm	Namunalar soni, dona
1800 gacha 1800-2000 2000-2200 2200-2300 2300 dan yuqori	5 14 56 20 5
Jami:	100

Aniqlang:

1. Mahsulotlarning o’rtacha og’irligini (momentlar usuli yordamida).

2. 0,954 extimollik bilan sifatli mahsulotlar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 ehtimollik bilan 2100 grammdan 20150 gramgacha bo’lgan mahsulotlarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Shaharning ikki dehqon bozoridagi olma savdosi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Bozorlar	Fevral		Aprel
	Sotilgan olma miqdori ming kg	1 kg ning bahosi, so’m	Sotilgan olma miqdori ming kg	1kg ning bahosi, so’m
Oloy bozori	40	4000	35	4500
Chorsu bozori	29	3000	23	5800
Farxod bozori	35	3500	29	6000

Bahoning o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tuzilmaviy siljishlar umumiy indekslari hisoblansin.
4-topshiriq. Bir sog’in sigirga o’rtacha to’g’ri keladigan sut miqdorini aniqlash maqsadida 40 ta fermer xo’jaligi o’rganildi. Natijada quyidagi ma’lumotlar olindi:

Bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olingan sut, litr	Fermer xo’jaliklari soni
2000-2200 2200-2400 2400-2600 2600-2800 2800-3000	3 6 17 10 4
Jami:	40

Aniqlang:

1. Bir sog’in sigirga to’g’ri keladigan o’rtacha sut miqdorini.

2. 0,950 ehtimollik bilan viloyatdan barcha 240 ta fermer xo’jaligida bir sog’in sigirdan o’rtacha sog’ib olinadigan sut miqdorining o’zgarish chegaralarini tanlanma tasodifiy, takrorsiz.

3) 0,954 extimollik bilan har bir sog’in sigirdan 3500-4500 litr sut sog’ib olinishi mumkin bo’lgan fermer xo’jaliklar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Fermer xo’jaliklarida bug’doy etishtirish xarajatlari va bug’doyning hosildorligi quyidagicha bo’lgan:

Fermer xo’jaliklari	Bug’doy etishtirish xarajatlari, ming so’m	Bir tonna bug’doyning tannarhi, ming so’m	Buydoy hosildorligi, ts/ga
1	36800	330	32
2	32000	300	40
3	47520	280	44

Aniqlang: 1. har bir va barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning yalpi hosilini. 2. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bug’doyning o’rtacha hosildorligini. 3. barcha fermer xo’jaliklari bo’yicha bir tonna bug’doyning o’rtacha tannarxini.

4-topshiriq. Tumanda 3500 ta oila istiqomat qiladi. Tasodifiy takorsiz usul yordamida 100 ta oila o’rganildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Oiladagi bolalar soni	0	1	2	3	4	5
Oilalar soni	20	30	24	8	4	4

Aniqlang:

1. Bir oilaga to’g’ri keladigan o’rtacha bolalar sonini.

2. 0,997 extimollik bilan tanlanma o’rtacha xatosini va tumandagi oilalardagi o’rtacha bolalar soni o’zgarish chegaralarini aniqlang.

3. 0,954 extimollik bilan 2 ta bolasi bor oilalarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Mamlakatda bug’doy yalpi hosilining dinamikasi

Yillar	2013	2014	2015	2016	2019
ming tonna	6545,3	6657,3	6444,9	6612,2	6840,8

Hisoblang:1. Dinamika qatori bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati, qo’shimcha o’zgarish sur’ati, 1% qo’shimcha o’zgarish sur’atining mutlaq qiymati. 2. Dinamika qatorlariga qayta ishlov bering: sirg’anchiq o’rtachalarni hisoblang, analitik tekislang.