Statistika va ekonometrika

Yillar	2013	2014	2015	2016
2017
ming tonna	6545,3	6657,3	6444,9	6612,2	6840,8

Hisoblang:1. Dinamika qatori bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati, qo’shimcha o’zgarish sur’ati, 1% qo’shimcha o’zgarish sur’atining mutlaq qiymati. 2. Dinamika qatorlariga qayta ishlov bering: sirg’anchiq o’rtachalarni hisoblang, analitik tekislang.
4-topshiriq. Mashinasozlik zavodida 5000 ta ishchi ishlaydi. Tasodifiy takrorsiz usul yordamida 50 ta ishchining malakasi o’rganildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Ishchilar malakasi (tariflar razryadi)	1	2	3	4	5	6
Ishchilar soni, kishi	5	8	12	15	7	3

Aniqlang:

1. Ishchilarning o’rtacha tarif razriyadini.

2. 0,997 ehtimollik bilan zavod ishchilarining o’rtacha tarif razryadi o’zgarish chegarasini.

3. 0,954 ehtimollik bilan 4 va undan yuqori razriyadga ega bo’lgan ishchilarning salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Tarmoqlar bo’yicha ishlab chiqarilgan mahsulot haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Tarmoqlar	Bazis davrdagi mahsulot qiymati, mlrd.so’m	Mahsulotning fizik hajmi indeksi
A	20,0	1,270
B	30,0	1,350
V	25,0	0,780
G	15,0	1,900

Barcha tarmoqlar bo’yicha mahsulotning umumiy fizik hajmi indeksini hisoblang.
4-topshiriq. Elektrolampochkalar partiyasidan spiralning o’rtacha vaznini aniqlash maqsadida 20 foizli tasodifiy takrorsiz usulda tanlanma to’plam hosil qilindi. Tanlanma natijalari quyidagicha:

Vazn, mg	35-40	40-45	45-50	50-55	Jami
Spirallar soni	15	30	45	10	100

Aniqlang:

1. Elektrolampalar uchun spiralning o’rtacha vaznini.

2. 0,954 ehtimollik bilan, butun partiyadagi elektrolampalar uchun spiralning o’rtacha vazni o’zgarish chegaralarini.

3. 0,997 ehtimollik bilan elektrolampalar spiralining vazni 40 gramgacha bo’lgan elektrolampalar spirali vaznining salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq.Fermer xo’jaligi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Ekin turlari	Joriy davrdagi ish vaqti sarflari, ming kishi-soat	Mahsulot jismoniy hajmi indekslari, %	Mehnat unumdorligi indekslari, %
Bug’doy Arpa	1200 600	108,2 107,6	102,0 101,1

Mahsulot jismoniy hajmi umumiy indeksi hisoblansin.
4-topshiriq. Korxonada 1000 ta ishchidan takroriy tanlanma usulda 100 ta ishchi tanlab olindi va ularning oktyabr oyidagi daromadi haqida quyidagi ma’lumotlar olindi:

Oylik ish haqi, so’m	360000-400000	400000-440000	440000-480000	480000-520000	Jami
Ishchilar soni, kishi	12	60	20	8	100

Aniqlang:

1. O’rtacha oylik ish haqqini.

2. 0,997 ehtimollik bilan, butun partiyadagi ishchilar uchun o’rtacha oyliq ish haqqi o’zgarish chegaralarini.

3. 0,950 ehtimollik bilan oylik ish haqi 340000 so’mdan yuqori bo’lgan ishchilar salmog’i o’zgarish chegaralarini.

5-topshiriq. Oziq-ovqat do’koni bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Mahsulot turlari	Bazis davr baholaridagi tovar aylanmasi, mln.so’m		Joriy davrda bazis davrga nisbatan baho o’zgarishi, %
	Bazis davr	Joriy davr
Go’sht Kolbasa mahsulotlari	620,8 799,2	722,6 807,4	+4,0 +1,2

Baho va tovar aylanmasi jismoniy hajmi umumiy indekslari hisoblansin.

4-topshiriq. Ishchilarning ish joyiga borishi uchun sarflanadigan vaqtni aniqlash maqsadida tasodifiy 30 foizli takrorsiz tanlanma kuzatuv o’tkazildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Ish joyiga borishga sarflangan vaqt, daqiqa	35 gacha	35-40	40-45	45-50	50-55
Ishchilar soni	60	70	190	45	35

Aniqlang. 1. Ishchilarning ish joyiga borishga sarflagan o’rtacha vaqtni. 2. 0,997 ehtimollik bilan ishchilarning ish joyiga borishi uchun o’rtacha sarflaydigan vaqtni o’zgarish chegaralarini. 3. 0,954 ehtimollik bilan ish joyiga borishga 50 daqiqadan ortiq vaqt sarflaydigan ishchilar salmog’ini.
5-topshiriq.Kichik korxonalar bo’yicha ishlab chiqarilgan bir turdagi mahsulotlarning miqdori va tannarxi to’g’risida ma’lumotlar mavjud:

Kichik korxona	Mahsulot hajmidagi ulushi, %		Mahsulot birligi tannarxi, so’m
	I chorak	II chorak		I chorak	II chorak
1	45	35		80	95
2	25	50		75	75
3	30	35		90	95

Uchala kichik korxonalar bo’yicha quyidagilarni hisoblang:

1. Tannarxning alohida indekslarni

2. Tannarxning umumiy indekslarini

a) o’zgaruvchan tarkibli

b) o’zgarmas tarkibli

v) struktura siljishi

3. Tegishli xulosalar qiling.

4-topshiriq. Shahardagi avtomashinalar shinalarini bosib o’tgan yo’li to’g’risida ma’lumot olish maqsadida 5 foiz takrorsiz tanlanma kuzatuv o’tkazilib, quyidagi ma’lumotlar olindi:

Shinalar bosib o’tgan yo’l, ming km	50-52	52-54	54-56	56-58	58-60	60-62
Shinalar soni	2	6	18	22	36	16

Aniqlang: 1. Shinalarning o’rtacha bosib o’tgan yo’lini. 2. 0,954 ehtimollik bilan shinalarning o’rtacha bosib o’tgan yo’li o’zgarish chegaralarini. 3. 0,997 ehtimollik bilan 60 ming km dan ortiq yo’l bosgan shinalar salmog’ini o’zgarish chegaralarini.
5-topshiriq.Savdo shahobchasi tovar oboroti haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Tovarlar	Bazis davrida sotilgan tovarlar qiymati, mln.so’m	Bazis davriga nisbatan joriy davrida sotilgan tovar miqdorining o’zgarishi, %
Ip gazlama	198,5	+5
Jun gazlama	145,0	+15
Ipak gazlama	122,5	-4

Hisoblang: 1. Tovarlar fizik hajmining alohida va umumiy indekslarini. 2. Tovar oboroti hajmining o’zgarishiga fizik hajm o’zgarishining ta’sirini.
4-topshiriq. Supermarketda xaridorlarni tanlanma kuzatish yordamida (tasodifiy takroriy usulda) o’rganish natijasida quyidagi ma’lumotlar olindi:

Xarid qiymati, ming so’m	40 gacha	40-50	50-60	60 va undan ortiq
Xaridorlar soni	17	58	89	43

Aniqlang. 1. Xaridorlarning o’rtacha xarid qilish summasini. 2. 0,997 ehtimollik bilan o’rtacha xarid qiymati o’zgarish chegaralarini. 3. 0,950 ehtimolliy bilan 50 ming so’mgacha bo’lgan xaridlar salmog’i chegaralarini.
5-topshiriq. Firma xo’jaliklarida tovar aylanishining hajmi to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan:

Tovar guruhlari	Tovar aylanishi (amaldagi baholarda), mln.so’m		I chorakka nisbatan o’zgarishi, %
	I chorak	II chorak	miqdor	baho
A	1520	1610	. . .	12,9
B	1450	1430	. . .	- 9,0
V	1842	1858	- 4,4	. . .

1. Bo’sh kataklarni to’ldiring.

2. Tovar aylanishining umumiy indeksini;

3. Fizik hajmi va bahoning o’rtacha (arifmetik va garmonik) indeksini hisoblang.

4-topshiriq. Tumandagi uy xo’jaliklarining hajmini o’rganish maqsadida 5 foizli tanlanama kuzatuv o’tkazildi (tasodifiy, takrorsiz usulda) va quyidagi ma’lumotlar olindi:

Uy xo’jaligi hajmi, kishi	1	2	3	4	5	6	7
Uy xo’jaliklari soni	10	37	73	22	4	3	1

Aniqlang. 1. Uy xo’jaligidagi o’rtacha odamlar sonini. 2. 0,954 ehtimollik bilan uy xo’jaliklarining o’rtacha hajmi chegaralarini. 3. 0,997 ehtimolliy bilan uy xo’jaliklarida 2 kishigacha bor uy xo’jaliklarining salmog’i o’zgarish chegarasini.
5-topshiriq.Joriy davrning I-II-choraklarda savdo do’konida sotilgan tovarlar bo’yicha tovar oboroti quyidagi jadvalda keltirilgan:

Tovarlar