“statistika” fanidan “Mehnat bozori statistikasi”

Mehnat resurslari turli sabablarga asosan kamayishi mumkin, ularning asosiylari quyidagilar
3. Aholining ish bilan bandligi va ishsizlar statistikasi
Xalqaro statistik andozalarda iqtisodiy faol aholi tushunchasi
bo‘lib, mahsulot ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatish uchun ish kuchini (mehnatini) taklif qilishga tayyor kishilardir.
Iqtisodiy faol aholi xalq xo‘jaligi turli tarmoqlarida mehnat
qilish bilan band bo‘ladi. Lekin turli sabablarga ko‘ra ishlamasdan yurgan iqtisodiy faol aholi bo‘lishi mumkin, ularni ishsizlar deyiladi.
Demak iqtisodiy faol aholini ish bilan band va ishsizlar guruhlariga ajratish lozim.Ish bilan band aholiga turli mulk shakliga asoslangan (davlat korxona va tashkilotlarida, shirkat va aksioner jamiyatlarda, qo‘shma korxonalarda, dehqon-fermer xo‘jaliklarida va shu kabilar) korxona va tashkilotlarda yollanma ishchi sifatida ishlab mehnat haqi olayotgan, hamda yakka tartibdagi tadbirkorlar, o‘z xo‘jaliklarida ishlayotgan shaxslar kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi Mehnat Kodeksiga asosan ishga va ish haqiga ega bo‘lmagan, ish qidiruvchi sifatida mehnat birjasida ro‘yxatga olinganlar, hamda mehnat qilishga yoki kasbiy qayta tayyorlanishga tayyor bo‘lgan mehnat qilish yoshidagi (16 yoshdan to nafaqa yoshigacha) mehnatgalayoqatli shaxslar ishsizlar deyiladi.
MEHNAT BOZORI STATISTIKASI
www.themegallery.com
Ishsizlik turlari
Friksion
ishsizlik
Tarkibiy
ishsizlik
Davriy
ishsizlik
Ishsizlik turlari
Friksion ishsizlik
ish yoki turar joylarini o‘zgartiruvchi,
mavsumiy ishlar tugallanmaganligi sababli, o‘quv yurtlarini
birtirganligi sababli ish qidirib yurgan ishsizlar kiradi.
Friksion
ishsizlik
Davriy ishsizlik
Davriy (siklik) ishsizlik – ishsizlikning bu turi iqtisodiyotning ing‘iroz
siklida paydo bo‘ladi va yuksalish davrida yo‘qoladi. Shuning uchun
bunday ishsizlikni davriy (siklik) ishsizlik deyiladi.