Statistik fizika nazariy fizikaning asosiy tarkibiy qismlaridan biri bo’lib, juda ko’plab zarralardan tashkil topgan fizik tizimlar (makrotizimlar) xususiyatlarini o’rganish bilan shug’ullanadi


Ideal sistemalarning magnit va elektrik hususiyatlarning statistik talqini. Lanjiven funksiyasi



Download 2,33 Mb.
bet41/60
Sana21.06.2022
Hajmi2,33 Mb.
#689337
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   60
Bog'liq
termo2

57. Ideal sistemalarning magnit va elektrik hususiyatlarning statistik talqini. Lanjiven funksiyasi. Tashqi jismlar koordinatalari – zaryadlar orqali aniqlanuvchi -eletr maydon kuchlanganligining tizimga ta’sirini ko’rib chiqaylik. Maqsadimiz, bunday maydonda joylashgan jism uchun termodinamik kattaliklarni topishdan iboratdir.
Maydon hosil qiluvchi tashqi zaryadlar muhitda ρ(x,u,z)-zichlik bilan taqsimlangan bo’lsin. Zaryad zichligi - elektr maydon induksiyasi vektori bilan
(7.1)
tenglamasi orqali bog’lanishga ega.
Har bir hajm elementiga cheksizlikdan zaryadi kiritilsin. Shuning bilan birga elektr maydoniga elektr maydoniga elektrostatik kuchga qarshi ifodasiga teng bo’lgan ish bajarilishi lozim bo’ladi. Bu yerda φ≡φ(x,u,z) - elektrostatik potensialni anglatadi. Ushbu ish tizimimiz energiyasini oshirishga sarflanadi, tizim esa:


(7.2)

ko’rinishdagi ish bajaradi. So’nggi ifodaga (7.1) - ni tadbiq etamiz.




(7.3)

Bundagi birinchi integralni Gauss teoremasiga asoslanib yuza bo’yicha integralga aylantiramiz va barcha hajmni o’z ichiga oladigan cheksiz yuza bo’yicha integrallashga tadbiq etamiz. Bu integral qiymati chegara holda nolga intiladi, chunki uni tashkil etuvchi φ - elektrostatik potensial 1/R bo’yicha - elektr intuksiyasi 1/R2 bo’yicha kamayadi, yuzaning o’zi esa radius oshgan sari R2 qonuniyat bilan osha boradi. Natijada, elektr maydon kuchlanganligi ekanligini hisobga olsak,


(7.4)
hosil bo’ladi. Tashqi ak - parametrlar sifatida muhitning har bir nuqtasi uchun Dx, Dy, Dz - induksiya vektori komponentalari to’plamini qabul qilish mumkin. Bu yerda x,u,z - koordinatalari ak - parametrlarining k - tartibli raqamini anglatadi. U holda - umumlashtirilgan kuch deb qabul qilinadi. Agar bajariladigan eleme ntar ishni jismning hajm birligi uchun tadbiq etsak, Dx, Dy, Dz-uchta tashqi parametr va -Yex/4π, -Yeu/4π, -Yez/ uchta umumlashtirilgan kuch mavjud bo’ladi.
Tizim ozod energiyasining tashqi parametrlarga bog’liqligini aniqlaylik. Buning uchun bizga ma’lum bo’lgan formulasidan foydalanamiz. Oddiy holda ekanligini e’tiborga olsak,
(7.5)

ifodalarini hosil qilamiz. Bu yerda f - ozod energiya zichligi ε - dielektrik doimiyligi. U holda, (7.5) - integrallash natijasida, tizim ozod energiyasi zichligi


(7.6)
bo’ladi.
Xuddi shunday munosabatni magnit maydoni uchun ham ni - ga va ni ga almashtirish yo’li bilan hosil qilish mumkin. Umumiy holda ozod energiya zichligi
(7.7)

bo’ladi. Bu yerda – magnit maydon induksiya vektori;


μ – magnit doimiysi.
Ixtiyoriy hajm uchun . Bu integralni olish uchun va -larning koordinatalarga bog’liqligini bilmoq lozim. Qabul qilingan maydonda joylashgan jism entropiyasi va o’rtacha energiyasini hisoblash quyidagicha bo’ladi.
(7.8)


(7.9)
Elektrodinamikada maydon energiyasi deyilganda: tushuniladi. (7.9) formulasidan ko’rinib turibdiki, bu aytganimiz to’g’ri bo’ladi, agar ε va μ - larning T - ga bog’liqligi hisobga olinmasa.
Ushbu maydonlarning issiqlik sig’imiga aniqlaylik. Aytaylik, jism isishi D, B va V - lar doimiyligida bo’lsin. U holda (7.8) - ga asosan


(7.10)
Bu ifodadagi birinchi had S(0)v-maydonlar ta’siri bo’lmagandagi issiqlik sig’imi.

Download 2,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish