Filtratdagi glyukozani qizil qon tuzi bilan oksidlash
. Buning uchun filtratlar ustiga
qizil qon tuzining 0,005 normal eritmasidan 2 ml dan qo‘shiladi. Keyin qaynab turgan suv
hammomida 15 minut saqlanadi. Shunda qizil qon tuzining bir qismi glyukozani oksidlab, sariq
qon tuziga aylanadi. Qo‘shilgan 2 ml qizil qon tuzi qondagi barcha glyukozani to‘liq oksidlash
uchun lozim bo‘lgan miqdordan ortiqchasi reaksiyaga kirishmaydi va ortib qoladi.
3)
Sariq qon tuzini cho‘ktirish va qizil qon tuzining ortib qolgan qismiga ekvivalent
miqdorda yodni erkin holda ajratish
. Probirkalardagi suyuqliklar suv hammomidan olib
sovitiladi. Keyin har biriga yodli rux xlorid reaktividan 3 ml dan, atsetat kislotaning 3 % li
eritmasidan 2 ml va 1 % li kraxmal eritmasidan 1-2 tomchi qo‘shiladi. Natijada rux sulfat sariq
qon tuzi bilan birikib, kaliy rux temir-2-sianid kompleks birikma hosil qiladi. Bu glyukozaning
oksidlanishidan hosil bo‘lgan sariq qon tuzini qizil qon tuziga o‘tishdan saqlaydi. Shu bilan birga
glyukozaning oksidlanishidan ortib qolgan qizil qon tuzi kislotali muhitda kaliy yodid bilan
reaksiyaga kirishib, o‘ziga ekvivalent miqdorda yodni erkin holda ajratadi. Bu kraxmal bilan
ko‘k rang hosil qiladi.
4)
Yodni titrlash
. Kolbachalardagi suyuqliklarning ko‘k rangi yo‘qolguncha
mikropipetkaga qo‘yilgan giposulfitning 0,005 normal eritmasi bilan titrlanadi.
Hisoblash. Shu erkin yodni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit miqdori asosida
quyidagi jadval bo‘yicha hisoblab tekshirilgan qondagi qandning miqdori topiladi.
Erkin yodni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit
miqdori asosida qon qandi miqdori topish haqida ma'lumot
Gipos
u
l-
fit
ning
ml
miq
dor
i
dor
i
0,00
0,01
0,02
0,03
0,04
0,05
0,06
0,07
0,08
0,09
0,0
0,385
0,382
0,379
0,376
0,373
0,370
0,367
0,364
0,361
0,358
0,1
0,355
0,352
0,350
0,348
0,345
0,343
0,341
0,338
0,336
0,333
0,2
0,331
0,329
0,327
0,325
0,323
0,321
0,318
0,316
0,314
0,312
0,3
0,310
0,308
0,306
0,304
0,302
0,300
0,298
0,296
0,294
0,292
0,4
0,290
0,288
0,286
0,284
0,282
0,280
0,278
0,276
0,274
0,272
0,5
0,270
0,268
0,266
0,264
0,262
0,260
0,259
0,257
0,255
0,253
0,6
0,251
0,249
0,247
0,245
0,243
0,241
0,240
0,238
0,236
0,234
0,7
0,232
0,230
0,228
0,226
0,224
0,222
0,221
0,219
0,217
0,215
0,8
0,213
0,211
0,209
0,208
0,206
0,204
0,202
0,200
0,199
0,197
0,9
0,195
0,193
0,191
0,190
0,188
0,186
0,184
0,182
0,181
0,179
1,0
0,177
0,175
0,173
0,172
0,170
0,168
0,166
0,164
0,163
0,161
1,1
0,159
0,157
0,155
0,154
0,152
0,150
0,148
0,146
0,145
0,143
1,2
0,141
0,139
0,138
0,136
0,134
0,132
0,131
0,129
0,127
0,125
1,3
0,124
0,122
0,120
0,119
0,117
0,115
0,113
0,111
0,110
0,108
1,4
0,106
0,104
0,102
0,101
0,099
0,097
0,095
0,093
0,092
0,090
1,5
0,088
0,086
0,084
0,083
0,081
0,079
0,077
0,075
0,074
0,072
1,6
0,070
0,068
0,066
0,065
0,063
0,061
0,059
0,057
0,056
0,054
1,7
0,052
0,050
0,048
0,047
0,045
0,043
0,041
0,039
0,038
0,036
1,8
0,034
0,032
0,031
0,029
0,027
0,025
0,024
0,022
0,020
0,019
1,9
0,017
0,015
0,014
0,012
0,010
0,008
0,007
0,005
0,003
0,002
Jadvalning chap tomonidagi birinchi ustunda giposulfitning butun va o‘nlar ham
tepasidagi gorizantal ustunda yuzlar soni ko‘rsatilgan. Jadvalning o‘rtasidagi raqamlar esa sarf
bo‘lgan giposulfitga tegishli qand miqdorini ko‘rsatadi.
Masalan, birinchi kolbachadagi suyuqlikni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit miqdori
1,31 ml bo‘lsin. Ikkinchi kolbadagi suyuqlikni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfitning miqdori
1,38 ml bo‘lsin.
Qon solinmagan nazorat kolbachadagi suyuqlikni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit
miqdori 1,91 bo‘lsin.
Birinchi kolbadagi suyuqlikning qand miqdorini bilish uchun avval jadvalning chap
tomonidagi ustundan 1,3 tepadagi gorizantal ustundan 0,01 ni topib, ikkalasi to‘g‘ri shartli chiziq
bilan birlashtiriladi. Ikkala chiziqning birlashgan nuqtasi 0,122 raqamga duch keladi. Demak,
birinchi tajribada tekshirilgan 0,1 ml qonda 0,122 mg qand bor ekan. Xuddi shu xilda ikkinchi
tajribadagi qand miqdori topiladi. U 0,110 mg qandga, nazoratniki esa 0,015 mg qandga to‘g‘ri
keladi.
Parallel ravishda o‘tkaziladigan har ikkala tajribadan o‘rtachasi topiladi. Buning uchun
birinchi tajribada topilgan qand miqdorini ikkinchi tajribada topilgan qand miqdoriga qo‘shib,
chiqqan son ikkiga bo‘linadi.
0,122 + 0,110 = 0,232
0,232 : 2 = 0,116
Shu 0,116 mg dan kontrol tajribadagi qand miqdori 0,015 mg ni olganda 0,1 ml qondagi
qand miqdori chiqadi. 0,116 – 0,015 = 0,101 va so‘ngra qondagi glyukozaning foiz miqdori
topiladi.
0,1 ml qonda ------------- 0,101
100 ml qonda ------------- X
X = 100 x 0,101/0,1 = 101 mg %
Shunday qilib, bizning misolimizda qondagi qand miqdori 101 mg % ekan.
Do'stlaringiz bilan baham: |