•
aniq sinovlar va ularning xillari;
•
ishlanma, attestatlash, sinov va o’lchash uslublarini ko’llash;
•
sinov va o’lchash uskunalari, uning ishlatish va texnikaviy xizmati, attestatlash, o’lchash
usullari;
•
sinovlarning metrologik ta'minlanishi, qo’llaniladigan o’lchash vositalarini qiyoslash
(kalibrlash).
Bugungi kunda jahon iqtisodiyotidagi globallashuv mahsulot va xizmatlarga bo’lgan
ehtiyojning ortib borishi bilan birga, ularning ichki va tashqi bozorlardagi raqobatbardoshligini
taminlashni taqozo etmoqda. Ko’zlangan maqsadga erishish uchun esa eng avvalo, korxonalarda
sifat menejmenti tizimini joriy qilish asosiy o’rin tutadi. Zero, sifat boshqaruvi tizimi har qanday
ishlab chiqariladigan mahsulot sifatini boshqarish omili bo’lib, u korxonaning barqaror va uzoq
muddatli muvaffaqiyatini taminlashga qaratilgan.
Mamlakatimizdagi korxonalar tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning nafaqat
milliy, balki xalqaro sifat talablari va standartlariga javob berishi ularning jahon bozorida
munosib o’rin egallashida muhim rol o’ynaydi.
Korxonalarda sifat boshqaruvi tizimini joriy etish ishlab chiqarilgan mahsulot va
ko’rsatiladigan xizmatning sifati uchun kafolatdir. Shu bois ham respublikamizda
mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab ushbu masalaga e'tibor qaratilmoqda. Bevosita sifat
tizimini joriy etish bo’yicha bir qator ishlar amalga oshirilmoqda. Bunda standartlashtirish,
metrologiya, sertifikatlashtirish, texnik tartibga solish, muvofiqlikni baholash hamda
istemolchilar huquqlarini himoya qilishga doir bir qator qonunlar va qarorlar hamda 5 yilga
mo’ljallangan dastur huquqiy asos bo’lib xizmat qilmoqda. Biror- bir ishlab chiqarilgan
mahsulot sinov laboratoriyasidan o’tgandan keyin dunyoning istalgan burchagida tan olinishi
mumkin. Buning uchun mahsulot standartiga bo’lgan talab xalqaro darajada bir xil bo’lishi
kerak. Hozir mamlakatimizda 10 mingga yaqin xalqaro standart mavjud bo’lib, shuning 1500
mingdan ziyodi korxonalarda qo’llanilmoqda. Xalqaro standartlarni joriy etish uchun esa
agentlik tomonidan 29 ta
davlat bilan 41 ta xalqaro shartnoma imzolangan. Bu dunyo mamlakatlaridagi talablarni
o’rganish imkoniyatini va o’z natijasini bermoqda.
Bundan tashqari, mahsulot sifatining qay darajada deb baholanishi albatta ularni
tekshiradigan sinov va qiyoslash laboratoriyalarining texnik holati bilan bevosita bog
,
liq.
Shundan kelib chiqib ushbu laboratoriyalardagi uskunalarni yangilash masalasiga ham
e'tibor qaratilayapti. Shuningdek, ularni xalqaro darajada akkreditatsiyadan o’tkazish
ishlari olib borilmoqda hamda kelgusi yillarda bir qator loyihalarni amalga oshirish
ko’zda tutilgan. Yangi laboratoriyalar faoliyati ham yo’lga qo’yilmoqda.
Xalqaro standartlarga asosan sifat tizimini joriy qilish bo’yicha to’xtalib qayd
etilganidek, bugungi kunda mavjud 17655 ta ishlab chiqaruvchi korxonaning qariyb 24
foizida sifat tizimlari sertifikatlashtirilgan. Shu kabi boshqa yo’nalishdagi mayjud
ko’rsatkich miqyosini oshirish, belgilangan rejalarni bajarish uchun hali ko’p ishlar
amalga oshirilishi lozimligi ham alohida qayd etildi. Xususan, Vazirlar Mahkamasining
2015 yil 19 oktyabrdagi “2020 yilgacha bo’lgan davrda Sifat milliy infratuzilmasini
rivojlantirish dasturini tasdiqlash to’g’risida”gi qarori ijrosini ta'minlash, milliy
akkreditatsiya idorasi faoliyatini xalqaro standart ISOG’IEC 17011 talablari darajasiga
olib chiqish maqsadida “Akkreditatsiya markazi” davlat korxonasini tashkil etish, ushbu
markazni yetarli miqdorda malakali mutaxassislar bilan ta'minlash hamda xalqaro
akkreditatsiya tashkiloti ILACga a'zo bo’lish masalasini jadallashtirish, o’lchashlarning
xalqaro darajada e'tirof etilishini ta'minlash yo’lida o’lchovlar va tarozilar xalqaro
tashkiloti - BIPMga a'zo bo’lishni ta'minlash, standartlashtirish tizimini yanada
takomilashtirish, texnik qo’mitalar sonini 50 taga, texnik reglamentlar sonini 51 taga,
standartlarning 80 foizdan ortig’ini halqaro normalar bilan uyg’unlashtirishga erishish
shular jumlasidandir.
Bugungi kunda respublikamizda 9 ta xalqaro darajada va 26 tadan ortiq milliy
tizimda akkreditatsiyadan o’tgan Menejment tizimlarini sertifikatlashtirish organlari
faoliyat ko’rsatmoqda (1-rasm).
Do'stlaringiz bilan baham: |