Sql da dasturlash fanidan oraliq nazorat ishi 16-variant Reja

CREATE TABLE
 ( [()],
   [()],
                 ...
   FOREGIGN KEY (,..) REFERENCES [(, ...)]
     ON UPDATE [CASCADE|RESTRICT|SET NULL]
     ON DELETE [CASCADE|RESTRICT|SET NULL],
                 ... );
Misol. Siz sotuvchi nomerini o‘zgartirmoqchisiz, lekin uning xamma buyurtmachilarini saqlab qolmoqchisiz. Lekin bu sotuvchi firmadan bo‘shab ketsa siz uning buyurtmachilarini boshqa sotuvchiga maxkamlashingiz kerak. Buni bajarish uchun kaskad effektli UPDATE va cheklanishli DELETE berishingiz kerak.
          CREATE TABLE Customers
            (CNum integer NOT NULL PRIMARY KEY,
             CName char(10) NOT NULL,
             City  char(10),
             Rating integer,
             SNum   integer REFERENCES Salepeople
                                            ON UPDATE CASCADE
                                            ON DELETE RESTRICT);
Agar endi sotuvchilar jadvalidan   Peel ni o‘chirmoqchi bo‘lsangiz, to  buyurtmachilar jadvalida Hoffman va Clemens ning SNum maydonini boshqa tayinlangan sotuvchiga o‘zgartirishingiz kerak. Boshqa tomondan Peel SNum maydonini 1009 ga o‘zgartirsangiz Hoffman va Clemens xam avtomatik o‘zgaradi.

     Tranzaksiyalar (qachon qilingan o‘zgarishlar doimiy bo‘ladi?).
Komanda yoki komandalar guruxi bajarilgandan so‘ng o‘zgartishlar ma’lumotlar bazasida saqlanib qolishi yoki rad etilishini xal qilishingiz lozim. Bu maqsadda komandalar tranzaksiya deb ataluvchi guruxlarga biriktiriladi.
xar doim SQL seans boshlaganingizda    Tranzaksiya xam boshlanadi. Xamma komandalar tranzaksiya qismi xisoblanadi, toki ularni COMMIT yoki ROLLBACK komandasi kiritib tugatmaguningizcha. COMMIT o‘zgarishlarni doimiy qiladi ROLLBACK bo‘lsa rad qiladi. YAngi tranzaksiya COMMIT yoki ROLLBACK komandasidan so‘ng boshlanadi.
Ko‘pgina realizatsiyalarda siz AUTOCOMMIT parmetrini o‘rnatishingiz mumkin. Bu xamma qadamlarni avtomatik eslabqoladi. Xatoga olib keluvchi qadamlar teskarisiga bajariladi. Buni quyidagicha bajarish  mumkin: SET AUTOCOMMIT ON; Oldingi xolatga quyidagicha qaytish mumkin SET AUTOCOMMIT OFF;
Ba’zi komandalar ya’ni ALTER, CREATE, DROP, GRANT, REVOKE, kabi COMMIT ni avtomatik bajaradi.